86GENVINVS VSVS
incipit apparere uel occultari, quære angulum eclypticæ &
horizontis iuxta iſtud pun-
ctum eclypticæ, per 31, pronunciatum in parte orientis, ſi ſcire cupis apparitionem uel
occultationem matutinam, ſinus eius eſt ipſe diuiſor, deinde duc ſinum arcus uiſionis in
11Hocper a-
realcm in-
greſſum
quœrenti
apparet. ſinum totum, productum diuide in diuiſorem, arcus quotientis oſtendet arcum eclypti-
cæ: ſi locum ſtellæ redigam ad horizontem, & tantum numerem ſecundum ordinem ſi-
gnorum, quantum ipſe quotiẽs habet, & umc ſi numerus hic gradum Solis non attingit,
ſtella iſta uidetur adhuc ante ortum Solis, ſcilicet aut arcus quotientis gradum Solis ap
præhendi, ſtella hæc amplius uiderinon poteſt: ſimili quo modo operaberis in parte
occidua, niſi quòd ibi arcum quotientis numerabis contra ordinem ſignorum, quòd ſi
arcus iſte præciſe locum Solis appræhendit, eo ipſo die incipit ſtella iſta occultari, uel ex
radijs ſolaribus emergit & apparetprimum. Quando autem planeta aliquis non præciſe
eſt in eclyptica, tunc quære per 93. gradum, cum quo oritur in parte orientis, & angu-
22EXEM-
PLVM
Epiſoopi. lum eclypticæ cũ horizonte per 32. & 33. deinde operare modo piædicto. ? ? Videa-
mus iam an ☿ die intronizationis etiam ante ortum Solis uideri oportuerit, aut an ſur-
tiuus (uti ſolet) & tacitus ad hanc uenerit intronizationem. Inuentum habeo gradum e-
clypticæ cum quo euaſit ille ſuper horizontem per 93. pronunciatum, is fuit 19. gia. 43.
mi. ♉. Deinde habeo etiam per 31. & 32. angulum quam facit eclyptica cum horizon
te iuxta gradum occidentis, is eſt 22. gra. 41. mi. ſinus huius anguli eſt 38563. & quia ar-
cus uiſionis eſt 10. gra. ſinus quo ipſius 17364. duco ſinum illum in totum, productum
diuido in 38563. quotiens erit 45028. arcus autem eius 26. gra. 46. mi. & tantum quidẽ
diſtare debet Sol ab horizonte ſecundum eclypticam, ut appareat ille, quod ſi propius ac
ceſſerit, non uidebitur, ſi iam à 19. gra. 43. mi ♉. 26. gra. 46. mi. numerauero ſecundum
ordinem ſignorum, finis iſtius arcuspertinget ad 16. gra. 29. II, ubi oporteret eſſe So-
lem, ſi principio ſtatim uideri deberet ☿, & quò magis ☉(sun) inde receſſerit, cò diutius ap-
parebit ☿ ante Solis exortum, quia autem arcum eitis non attingit, certum eſt eum occul
to ſe proripuiſſe ultra horizontem. Nunc uideamus an etiam ſic ſurtim ſeſe ſubduxerit
(uti plærun facit) ſub horizontem, uelan poſt Solis occaſum adhuc uideri potuerit,
primo conſidero gradum Solis, & gradum cum quo occidit ☿, quem inueni per præmiſ-
ſam eſſe 9. gra. 4. mi. Ecce iam in aperto eſt, quia ☿ ante ☉(sun) occaſum ſe coniecit ſub hori
zontem, exiſtente ☉(sun) in 2. gra. 26. mi. II, unde nec ulla ulteriori inquiſitione opus erit.
ctum eclypticæ, per 31, pronunciatum in parte orientis, ſi ſcire cupis apparitionem uel
occultationem matutinam, ſinus eius eſt ipſe diuiſor, deinde duc ſinum arcus uiſionis in
11Hocper a-
realcm in-
greſſum
quœrenti
apparet. ſinum totum, productum diuide in diuiſorem, arcus quotientis oſtendet arcum eclypti-
cæ: ſi locum ſtellæ redigam ad horizontem, & tantum numerem ſecundum ordinem ſi-
gnorum, quantum ipſe quotiẽs habet, & umc ſi numerus hic gradum Solis non attingit,
ſtella iſta uidetur adhuc ante ortum Solis, ſcilicet aut arcus quotientis gradum Solis ap
præhendi, ſtella hæc amplius uiderinon poteſt: ſimili quo modo operaberis in parte
occidua, niſi quòd ibi arcum quotientis numerabis contra ordinem ſignorum, quòd ſi
arcus iſte præciſe locum Solis appræhendit, eo ipſo die incipit ſtella iſta occultari, uel ex
radijs ſolaribus emergit & apparetprimum. Quando autem planeta aliquis non præciſe
eſt in eclyptica, tunc quære per 93. gradum, cum quo oritur in parte orientis, & angu-
22EXEM-
PLVM
Epiſoopi. lum eclypticæ cũ horizonte per 32. & 33. deinde operare modo piædicto. ? ? Videa-
mus iam an ☿ die intronizationis etiam ante ortum Solis uideri oportuerit, aut an ſur-
tiuus (uti ſolet) & tacitus ad hanc uenerit intronizationem. Inuentum habeo gradum e-
clypticæ cum quo euaſit ille ſuper horizontem per 93. pronunciatum, is fuit 19. gia. 43.
mi. ♉. Deinde habeo etiam per 31. & 32. angulum quam facit eclyptica cum horizon
te iuxta gradum occidentis, is eſt 22. gra. 41. mi. ſinus huius anguli eſt 38563. & quia ar-
cus uiſionis eſt 10. gra. ſinus quo ipſius 17364. duco ſinum illum in totum, productum
diuido in 38563. quotiens erit 45028. arcus autem eius 26. gra. 46. mi. & tantum quidẽ
diſtare debet Sol ab horizonte ſecundum eclypticam, ut appareat ille, quod ſi propius ac
ceſſerit, non uidebitur, ſi iam à 19. gra. 43. mi ♉. 26. gra. 46. mi. numerauero ſecundum
ordinem ſignorum, finis iſtius arcuspertinget ad 16. gra. 29. II, ubi oporteret eſſe So-
lem, ſi principio ſtatim uideri deberet ☿, & quò magis ☉(sun) inde receſſerit, cò diutius ap-
parebit ☿ ante Solis exortum, quia autem arcum eitis non attingit, certum eſt eum occul
to ſe proripuiſſe ultra horizontem. Nunc uideamus an etiam ſic ſurtim ſeſe ſubduxerit
(uti plærun facit) ſub horizontem, uelan poſt Solis occaſum adhuc uideri potuerit,
primo conſidero gradum Solis, & gradum cum quo occidit ☿, quem inueni per præmiſ-
ſam eſſe 9. gra. 4. mi. Ecce iam in aperto eſt, quia ☿ ante ☉(sun) occaſum ſe coniecit ſub hori
zontem, exiſtente ☉(sun) in 2. gra. 26. mi. II, unde nec ulla ulteriori inquiſitione opus erit.
PRONVNCIATVM XCVI.
Ex altitudine ſtellæ fixæ uel planetæ ſupra horizontem etiam noctis ho-
ram elicere.
ram elicere.
Ad hanc rem opus tibi erit declinatione ſtellæ complemento altitudinis poli, aſcenſi
33Illud depræ
henditur in
greſſu a-
reali. one recta ſtellæ, & aſcenſione recta Solis, altitudine quo meridiana ſtellæ, altitudine eti
am ſtellæ ſuper horizontem, & complemento declinationis ſtellæ. Duc igitur ſinum al
titudinis meridianæ in totum, productum diuide in ſinum complementi altitudinis poli,
quotiens iſte erit inuentum primum. Duc etiam ſinum altitudinis ſtellæ ſuper horizon-
44Inuentum
primum
Inuentum
ſecundum
Inuentum
tertium. tem tempore obſeruationis in totũ, productum diuide in ſinum com plementi altitudinis
poli, quotiens dicetur inuentum ſecundum, & hoc ſubtrahe à primo, quia ſemper eſt mi
nus, & reſiduum rurſus duc in ſinum totum, productũ diuide in ſinum complementi de-
clinationis ſtellæ, quotiens uocabitur inuentum tertium. Quod ſi minus fuerit ſinu toto,
ſubtrahe illud à toto, & arcu reſidui iterũ de 90. gra. ſubducto, remanebit arcus diſtan-
tiæ ſtellæ à meridiano. Sed ſi tertium illud inuentum maius extiterit ſinu toto, ſubtrahe
ſinum totũ ab eo, & ad arcum reſidui adde 90. gra ſic´ habebis diſtantiã ſtellæ à meridi
ano: quòd ſi ſtella fuerit in parte orientis, puta à meridiano, tunc ſubtrahe illam diſtantiã
ab aſcenſione recta ſtellæ, uerum ſi ſtella apparuerit tempore obſeruationis in medietate
cœli occidentall, adde tunc iſtam diſtantiam ſtellæ ad eius aſcenſionem rectam, & habe-
bis ex aliquo illorum modorum gradum æquatoris, qui tangit medium cœ i ipſa hora ob
ſeruationis. Hic mihi confer illud etiam ad aſcenſionem rectam nadir Solis, hoc eſt, ſi
180. addas ad aſcenſionem rectam, iam habes aſcenſionem nadir Solis rectam,
33Illud depræ
henditur in
greſſu a-
reali. one recta ſtellæ, & aſcenſione recta Solis, altitudine quo meridiana ſtellæ, altitudine eti
am ſtellæ ſuper horizontem, & complemento declinationis ſtellæ. Duc igitur ſinum al
titudinis meridianæ in totum, productum diuide in ſinum complementi altitudinis poli,
quotiens iſte erit inuentum primum. Duc etiam ſinum altitudinis ſtellæ ſuper horizon-
44Inuentum
primum
Inuentum
ſecundum
Inuentum
tertium. tem tempore obſeruationis in totũ, productum diuide in ſinum com plementi altitudinis
poli, quotiens dicetur inuentum ſecundum, & hoc ſubtrahe à primo, quia ſemper eſt mi
nus, & reſiduum rurſus duc in ſinum totum, productũ diuide in ſinum complementi de-
clinationis ſtellæ, quotiens uocabitur inuentum tertium. Quod ſi minus fuerit ſinu toto,
ſubtrahe illud à toto, & arcu reſidui iterũ de 90. gra. ſubducto, remanebit arcus diſtan-
tiæ ſtellæ à meridiano. Sed ſi tertium illud inuentum maius extiterit ſinu toto, ſubtrahe
ſinum totũ ab eo, & ad arcum reſidui adde 90. gra ſic´ habebis diſtantiã ſtellæ à meridi
ano: quòd ſi ſtella fuerit in parte orientis, puta à meridiano, tunc ſubtrahe illam diſtantiã
ab aſcenſione recta ſtellæ, uerum ſi ſtella apparuerit tempore obſeruationis in medietate
cœli occidentall, adde tunc iſtam diſtantiam ſtellæ ad eius aſcenſionem rectam, & habe-
bis ex aliquo illorum modorum gradum æquatoris, qui tangit medium cœ i ipſa hora ob
ſeruationis. Hic mihi confer illud etiam ad aſcenſionem rectam nadir Solis, hoc eſt, ſi
180. addas ad aſcenſionem rectam, iam habes aſcenſionem nadir Solis rectam,
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib