Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
81 69
82 70
83 71
84 72
85 73
86 74
87 75
88 76
89 77
90 78
91 79
92 80
93 81
94 82
95 83
96 84
97 85
98 86
99 87
100 88
101 89
102 90
103 91
104 92
105 93
106 94
107 95
108 96
109 97
110 98
< >
page |< < (75) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div14" type="section" level="1" n="13">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2354" xml:space="preserve">
              <pb o="75" file="0087" n="87" rhead="De ignis loco."/>
            lùm expetunt, cum terræ gremio mollito & </s>
            <s xml:id="echoid-s2355" xml:space="preserve">ſubacto ſparſa exci-
              <lb/>
            piuntur) ita nullâ materiâ, quæ conflagret, opus eft, vt ignis
              <lb/>
            ille ſeruetur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2356" xml:space="preserve">hoc enim quod ignis pabulum dicimus, nil aliud
              <lb/>
            eſt quàm materia, quæ admoto igne ignem concipiens diſſolui-
              <lb/>
            tur, ac diſſipatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s2357" xml:space="preserve">ac propterea priore pereunte materiâ aliam
              <lb/>
            ſubminiſtrare oportet, vt noſtros in vſus ignis ſemel excuſſus è ſi-
              <lb/>
            lice, aut ſenſim, aut repente, ſoboleſcat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2358" xml:space="preserve">propagetur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2359" xml:space="preserve">qui ſi
              <lb/>
            leniter per materiam ſerpat, aptus eſt, vt à nobis prudenter ad-
              <lb/>
            miniſtretur, noſtriſque commodis ſeruiat; </s>
            <s xml:id="echoid-s2360" xml:space="preserve">ſin autem repente ma-
              <lb/>
            teriam omnem permeet, ſubito incendio illa conflagrat, vt puluis
              <lb/>
            pyrius: </s>
            <s xml:id="echoid-s2361" xml:space="preserve">qua in conflagratione quia plurimæ partes in vaporem
              <lb/>
            attenuantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2362" xml:space="preserve">rareſcentes ad ampliſſimum ſpatium ſe illico ex-
              <lb/>
            plicant, diſijciunt omnia, quæcunque obſiſtunt, atque vapor
              <lb/>
            in fumum abiens in ſuperiora ſubuolat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2363" xml:space="preserve">Hæc autem in igne illo
              <lb/>
            terræ viſceribus concluſo, qui non gignitur ex conflagratione,
              <lb/>
            ſed naturâ ſuâ ſubſiſtit, non contingunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s2364" xml:space="preserve">propterea pabulo non
              <lb/>
            indiget, vt noua ſemper accenſio fiat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2365" xml:space="preserve">Sic ſtagnum aut lacus no-
              <lb/>
            uâ ſubinde aquâ non indiget, quemadmodum fluuius, quæ ſi de-
              <lb/>
            ficiat, alueus exiccatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s2366" xml:space="preserve">nec diſſimili ratione ignis, qui apud
              <lb/>
            nos eſt, ignis fluens cenſendus eſt, ille ſtagnans. </s>
            <s xml:id="echoid-s2367" xml:space="preserve">Dicitur verò
              <lb/>
            ignis ille *Diuinus,* non quòd ei omnia præter naturam contingant,
              <lb/>
            ſed quia ſupra Naturæ vires à Diuinâ Iuſtitiâ aſſumitur ad torquen-
              <lb/>
            dos Spiritus incorporeos, quia impiorum corpora comburit, ne-
              <lb/>
            que tamen abſumit, quia ſingulos, vt ſunt meriti, diſcernens
              <lb/>
            iuxta culparum modum dolorem infligit: </s>
            <s xml:id="echoid-s2368" xml:space="preserve">quæ omnia, niſi Diui-
              <lb/>
            na virtus intercederet, neutiquam ab igne ſieri poſſent. </s>
            <s xml:id="echoid-s2369" xml:space="preserve">Cœte-
              <lb/>
            rùm nil prohibet, quin præterea telluri calorem impertiatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2370" xml:space="preserve">
              <lb/>
            reliqua Naturæ opera adminiſtret. </s>
            <s xml:id="echoid-s2371" xml:space="preserve">Quas autem impendentes tel-
              <lb/>
            luri ruinas ex igne ampliſſimam illam cauernam replente per io-
              <lb/>
            cum iactas, non opus eſt refellere: </s>
            <s xml:id="echoid-s2372" xml:space="preserve">ſatis enim manifeſtum eſt tunc
              <lb/>
            illas eſſe timendas, cum materia accenſa repente per cuniculos ſe
              <lb/>
            dilatat, nec exitum inuenit paratum. </s>
            <s xml:id="echoid-s2373" xml:space="preserve">At ignis ille purus abſque
              <lb/>
            materiæ vnico impetu attenuabilis admiſtione tantam raritatem
              <lb/>
            nonaffectat, neque adeò ampliorem locum requirit, quin ſatis
              <lb/>
            illi ſit per telluris venas ſerpere, aut etiam fortaſſe per Vulcano-
              <lb/>
            rum crateres placidè erumpere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2374" xml:space="preserve">Sed iam nimis multa diſputandi
              <lb/>
            gratiâ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2375" xml:space="preserve">Mihi enim cum igne illo, ſi Deus faueat, vt ſpes eſt, ni-
              <lb/>
            hil volo eſſe commercij. </s>
            <s xml:id="echoid-s2376" xml:space="preserve">Quamuis autem illum grauiſſimum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>