Bošković, Ruđer Josip - Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Scan	Original
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58

8735PARS PRIMA.

Extingueret igitur in ſecundo caſu illa vis minus, quam 6 di-
ſcriminis gradus, ſi in primo uſque ad contactum extinxit
tantummodo 6. Supereſſent igitur plures, quam 8; nam in-
ter 20 & 6 erant 14, ubi ad ipſum deveniretur contactum, &
ibi per ſaltum deberent velocitates mutari, ne compenetratio
haberetur, ac proinde lex continuitatis violari. Cum igitur
id accidere non poſſit; oportet, Natura incommodo caverit
per ejuſmodi vim, quæ in priore caſu aliquanto ante contactum
extinxerit velocitatis diſcrimen, ut nimirum imminutis in ſe-
cundo caſu adhuc magis diſtantiis, vis ulterior illud omne di-
ſcrimen auferat, eliſis omnibus illis 14 gradibus diſcriminis,
qui habebantur.

77. Quando autem huc jam delati ſumus, facile eſt ulterius
11Eam vim de-
bere augeri in
infinitum, im-
minutis, & qui-
dem in infini-
tum, diſtantiis:
habente virium
curva aliquam
aſymptotum in
ori ine abſciſſa-
rum. progredi, & illud conſiderare, quod in ſecundo caſu accidit
reſpectu primi, idem accidere aucta ſemper velocitate conſe-
quentis corporis in tertio aliquo reſpectu ſecundi, & ita por-
ro. Debebit igitur ad omnem pro omni caſu evitandum ſal-
tum Natura caviſſe per ejuſmodi vim, quæ imminutis diſtan-
tiis creſcat in infinitum, atque ita creſcat, ut par ſit extin-
guendæ cuicunque velocitati, utcunque magnæ. Devenimus
igitur ad vires repulſivas imminutis diſtantiis creſcentes in in-
finitum, nimirum ad aroum illum aſymptoticum ED curvæ
virium in fig. 1. propoſitum. Illud quidem ratiocinatione ha-
22Fig. 1. ctenus inſtituta immediate non deducitur, hujuſinodi incre-
menta virium auctarum in infinitum reſpondere diſtantiis in
infinitum imminutis. Poſſet pro hiſce corporibus, quæ habe-
mus præ manibus, quædam data diſtantia quæcunque eſſe ulti-
mus limes virium in infinitum excreſcentium, quo caſu a-
ſymptotus A B non tranſiret per initium diſtantiæ binorum
corporum, ſed tanto intervallo poſt ipſum, quantus eſſet ille
omnium diſtantiarum, quas remotiores particulæ poſſint acqui-
rere a ſe invicem, limes minimus; ſed aliquem demum eſſe
debere extremum etiam aſymptoticum arcum curvæ habentem
pro aſymptoto rectam tranſeuntem per ipſum initium diſtan-
tiæ, ſic evincitur: ſi nullus ejuſmodi haberetur arcus; particu-
læ materiæ minores, & primo collocatæ in diſtantia minore,
quam eſſet ille ultimus limes, ſive illa diſtantia aſymptoti ab
initio diſtantiæ binorum punctorum materiæ, in mutuis incur-
ſibus velocitatem deberent poſſe mutare per ſaltum, quod cum
fieri nequeat, debet utique aliquis eſſe ultimus aſymptoticus
arcus, qui aſymptotum habeat tranſeuntem per diſtantiarum
initium, & vires inducat imminutis in infinitum diſtantiis
creſcentes in infinitum ita, ut ſint pares velocitati extinguen-
dæ cuivis, utcunque magnæ. Ad ſummum in curva virium
haberi poſſent plures aſymptotici arcus, alii poſt alios, haben-
tes ad exigua intervalla aſymptotos inter ſe parallelas, qui ca-
ſus itidem uberrimum aperit contemplationibus fœcundiſſimis
campum, de quo aliquid inferius; ſed aliquis arcus

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58

Scan	Original
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58

Scan	Original
81	29
82	30
83	31
84	32
85	33
86	34
87	35
88	36
89	37
90	38
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58