Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (69) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div57" type="section" level="1" n="57">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4943" xml:space="preserve">
              <pb o="69" file="089" n="89" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
            mulacrum Dianæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4944" xml:space="preserve">etiam lacunaria ex ea, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4945" xml:space="preserve">ibi & </s>
            <s xml:id="echoid-s4946" xml:space="preserve">in cæteris nobilibus
              <lb/>
            fanis propter æternitatem ſunt facta. </s>
            <s xml:id="echoid-s4947" xml:space="preserve">Naſcuntur autem hæ arbores ma-
              <lb/>
            ximæ Cretæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4948" xml:space="preserve">Aphricæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4949" xml:space="preserve">nonnullis Syriæ regionibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s4950" xml:space="preserve">Larix verò,
              <lb/>
            qui non eſt notus, niſi his municipibus, qui ſunt circa ripam fluminis Pa-
              <lb/>
            di, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4951" xml:space="preserve">littora maris Adriatici, non ſolum ob ſucci vehementi amaritate ab
              <lb/>
            carie aut à tinea non nocetur, ſed etiam flammam ex igni non recipit, nec
              <lb/>
            ipſe poteſt per ſe ardere, niſi (vti ſaxum in fornace ad calcem coquen-
              <lb/>
            dam) alijs lignis vratur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4952" xml:space="preserve">nec tamen tunc flammam recipit, nec carbonem
              <lb/>
            remittit, ſed longo ſpatio tarde comburitur, quod eſt minima ignis & </s>
            <s xml:id="echoid-s4953" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aëris è principijs temperatura. </s>
            <s xml:id="echoid-s4954" xml:space="preserve">Humore autẽ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4955" xml:space="preserve">terreno eſt materia ſpiſſe
              <lb/>
            ſolidata & </s>
            <s xml:id="echoid-s4956" xml:space="preserve">non habens ſpatia foraminum, qua poſsit ignis penetrare, reij-
              <lb/>
            citq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4957" xml:space="preserve">eius vim, nec patitur ab eo ſibi cito noceri, propterq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4958" xml:space="preserve">pondus ab aqua
              <lb/>
            non ſuſtinetur, ſed cum portatur, aut in nauibus, aut ſupra abiegnas rates
              <lb/>
            collocatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4959" xml:space="preserve">Ea autem materies quemadmodum ſit inuenta, eſt cauſa co-
              <lb/>
            gnoſcere. </s>
            <s xml:id="echoid-s4960" xml:space="preserve">Diuus Cæſar cum exercitum habuiſſet circa alpes, imperauiſ-
              <lb/>
            ſetq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4961" xml:space="preserve">municipijs præſtare commeatus, ibiq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4962" xml:space="preserve">eſſet caſtellum munitum,
              <lb/>
            quod vocabatur Larignum, tunc qui in eo fuerunt, naturali munitione
              <lb/>
            confiſi, noluerunt imperio parere. </s>
            <s xml:id="echoid-s4963" xml:space="preserve">Itaque Imperator copias iuſsit admo-
              <lb/>
            ueri. </s>
            <s xml:id="echoid-s4964" xml:space="preserve">Erat autem ante eius caſtelli portam turris ex hac materia, alternis
              <lb/>
            trabibus tranſuerſis (vti pyra) inter ſe compoſita alte, vt poſſet de ſum-
              <lb/>
            mo ſudibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4965" xml:space="preserve">lapidibus accedentes repellere; </s>
            <s xml:id="echoid-s4966" xml:space="preserve">tunc verò cum animaduer-
              <lb/>
            ſum eſt alia eos tela, præter ſudes, non habere, neque poſſe longius à mu-
              <lb/>
            ro propter pondus iaculari, imperatum eſt faſciculos ex virgis alligatos
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4967" xml:space="preserve">faces ardentes ad eam munitionem accedentes mittere. </s>
            <s xml:id="echoid-s4968" xml:space="preserve">Itaque celeri-
              <lb/>
            ter milites congeſſerunt, Poſtquam flamma circa illam materiam virgas
              <lb/>
            comprehendiſſet, ad cœlum ſublata, effecit opinionem, vti videretur iam
              <lb/>
            tota moles concidiſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s4969" xml:space="preserve">Cùm autem ea per ſe extincta eſſet & </s>
            <s xml:id="echoid-s4970" xml:space="preserve">requieta,
              <lb/>
            turrisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4971" xml:space="preserve">intacta apparuiſſet, admirans Cæſar, iuſsit extra telorum miſsio-
              <lb/>
            nem eos circumuallari. </s>
            <s xml:id="echoid-s4972" xml:space="preserve">Itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s4973" xml:space="preserve">timore coacti oppidani cum ſe dedidiſſent,
              <lb/>
            quæſitum vnde eſſentea ligna, quæ ab igni non læderentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s4974" xml:space="preserve">tunc ei de-
              <lb/>
            monſtrauerunt eas arbores, quarum in his locis maximæ ſunt copiæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4975" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ideo id caſtellum Larignum, item materies Larigna eſt appellata. </s>
            <s xml:id="echoid-s4976" xml:space="preserve">Hæc
              <lb/>
            autem per Padum Rauennam deportatur, in coloniam Faneſtri, Piſauri,
              <lb/>
            Anconæ, reliquisq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4977" xml:space="preserve">quæ ſunt in ea regione, municipijs præbetur, cuius
              <lb/>
            materiei ſi eſſet facultas apportationibus ad Vrbem, maximè haberentur
              <lb/>
            in ædificijs vtilitates: </s>
            <s xml:id="echoid-s4978" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4979" xml:space="preserve">ſi non in omnibus, certè tabulæ in ſubgrundijs
              <lb/>
            circum inſulas ſi eſſent ex ea collocatæ, ab traiectionibus incendiorum
              <lb/>
            ædificia periculo liberarentur, quod eæ nec flammam nec carbonem poſ-
              <lb/>
            ſunt recipere, nec facere per ſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s4980" xml:space="preserve">Sunt autem eæ arbores folijs ſimilibus pi-
              <lb/>
            ni, materies earum prolixa, tractabilis ad inteſtinum opus, non minus
              <lb/>
            quàm ſapinea: </s>
            <s xml:id="echoid-s4981" xml:space="preserve">habetq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s4982" xml:space="preserve">reſinam liquidam mellis attici colore, quæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>