Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (37) of 389 > >|
8937PARS PRIMA. ſi gravitas generalis in infinitum protenditur, eſt aſymptoticus
11tis, & pluribus
flexibus, ac ſe-
ctionibus.
itidem, &
ita accedit ad crus illud hyperbolæ gradus tertii, ut
diſcrimen ſenſu percipi nequeat:
nam cum ipſo penitus congrue-
re omnino non poteſt;
non enim poſſet ab eodem deinde diſce-
dere, cum duarum curvarum, quarum diverſa natura eſt, nulli
arcus continui, utcunque exigui, poſſint penitus congruere, ſed
ſe tantummodo ſecare, contingere, oſculari poſſint in punctis
quotcunque, &
ad ſe invicem accedere utcumque. Hinc habe-
tur jam tota forma curvæ virium, qualem initio propoſui, dire-
cta ratiocinatione a Naturæ phænomenis, &
genuinis principiis
deducta.
Remanet jam determinanda conſtitutio primorum ele-
mentorum materiæ ab iis viribus deducta, quo facto omnis illa
Theoria, quam initio propoſui, patebit, nec erit arbitraria
quædam hypotheſis, ac licebit progredi ad amovendas apparentes
quaſdam difficultates, &
ad uberrimam applicationem ad o-
mnem late Phyſicam qua exponendam, qua tantummodo, ne
hoc opus plus æquo excreſcat, indicandam.
81. Quoniam, imminutis in infinitum diſtantiis, vis repulſiva
22Hinc elemente-
rum primorum
materiæ ſimpli-
citas carens par,
tibus.
augetur in infinitum;
facile patet, nullam partem materiæ poſſe
eſſe contiguam alteri parti:
vis enim illa repulſiva protinus al-
teram ab altera removeret.
Quamobrem neceſſario inde con-
ſequitur, prima materiæ elementa eſſe omnino ſimplicia, &
a
nullis contiguis partibus compoſita.
Id quidem immediate, &
neceſſario fluit ex illa conſtitutione virium, quæ in minimis
diſtantiis ſunt repulſivæ, &
in infinitum excreſcunt.
82. Objiciet hic fortaſſe quiſpiam illud, fieri poſſe, ut parti-
33Solutio obje-
ctionis petitæ
ex eo, quod vi-
res repulſivas
habere poſſent
non puncta ſin-
gula, ſed parti-
culæ primige-
niæ.
culæ primigeniæ materiæ ſint compoſitæ quidem, ſed nulla Na-
turæ vi diviſibiles a ſe invicem, quarum altera tota reſpectu alte-
rius totius habeat vires illas in minimis diſtantiis repulſivas, vel
quarum pars quævis reſpectu reliquarum partium ejuſdem parti-
culæ non ſolum nullam habeat repulſivam vim, ſed habeat ma-
ximam illam attractivam, quæ ad ejuſmodi cohæſionem requiri-
tur:
eo pacto evitari debere quemvis immediatum impulſum,
adeoque omnem ſaltum, &
continuitatis læſionem. At in pri-
mis id eſſet contra homogeneitatem materiæ, de qua agemus
inſra:
nam eadem materiæ pars in iiſdem diſtantiis reſpectu
quarundam pauciſſimarum partium, cum quibus particulam
ſuam componit, haberet vim repulſivam, reſpectu autem alia-
rum omnium attractivam in iiſdem diſtantiis, quod analogiæ
adverſatur.
Deinde ſi a Deo agente ſupra vires Naturæ ſejun-
gerentur illæ partes a ſe invicem, tum ipſius Naturæ vi in ſe in-
vicem incurrerent;
haberetur in earum colliſione ſaltus naturalis,
utut præſupponens aliquid factum vi agente ſupra Naturam.
De-
mum duo tum cohæſionum genera deberent haberi in Natura ad-
modum diverſa, alterum per attractionem in minimis diſtantiis,
alterum vero longe alio pacto in elementarium particularum
maſſis, nimirum per limites cohæſionis;
adeoque multo mi-
nus ſimplex, &
minus uniſormis evaderet Theoria.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index