1canalis EY valde celeriter agatur circa centrum E,
brevi globulus, in eo exiſtens, ab A ad Y perveniet.
Idemque etiam experimur in fundâ: quò celeriùs enim
lapis in eâ rotatur, eâ magis funis intenditur; atque
iſta tenſio, à ſolâ vi quà lapis recedere conatur cen
tro ſui motûs exorta, exhibet nobis iſtius vis quanti
tatem.
brevi globulus, in eo exiſtens, ab A ad Y perveniet.
Idemque etiam experimur in fundâ: quò celeriùs enim
lapis in eâ rotatur, eâ magis funis intenditur; atque
iſta tenſio, à ſolâ vi quà lapis recedere conatur cen
tro ſui motûs exorta, exhibet nobis iſtius vis quanti
tatem.
LIX.
Quanta ſit vis iſtius
conatûs.
Quanta ſit vis iſtius
conatûs.
15
20
25
30
5
14[Figure 14]Quod verò hîc de lapide in fundâ, vel de globulo
in canali circa centrum E rotato, dictum eſt, facilè in
telligitur eodem modo de omnibus globulis
elementi: quòd nempe unuſquiſque ſatis magnâ vi
recedere conetur à centro vorticis in quo gyratur:
retinetur enim hinc inde ab aliis globulis circumpo
ſitis, non aliter quàm lapis à fundâ. Sed praeterea iſta
vis in illis multùm augetur, ex eo quòd ſuperiores
inferioribus, & omnes ſimul à materiâ primi elementi,
in centro cujuſque vorticis congregatâ, premantur.
Ac primò quidem, ut accuratè omnia diſtinguantur,
de ſolis iſtis globulis hic agemus; nec ad materiam
primi elementi magis attendemus, quàm ſi om
nia, quae ab illà occupantur, vacua eſſent, hoc eſt,
quàm ſi plena eſſent materià, quae aliorum corporum
motus nullo modo juvaret, nec impediret. Nullam
enim aliam eſſe poſſe ſpatii vacui veram ideam, ex
antedictis a eſt manifeſtum.
LX.
Hunc conatum reperi
ri in materiâ caelo
rum.
Hunc conatum reperi
ri in materiâ caelo
rum.
10
15
20
25
Cùm globuli omnes qui volvuntur circa S, in vor
tice AEI, conentur recedere ab S, ut iam demonſtra
tum eſt b, ſatis patet illos, qui ſunt in lineà rectà SA,
premere ſe mutuò omnes verſùs A; & illos, qui ſunt