Descartes, René, Renati Des-Cartes principia philosophiae

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 334 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb pagenum="112"/>
              canalis EY valde celeriter agatur circa centrum E,
                <lb/>
              brevi globulus, in eo exiſtens, ab A ad Y perveniet. </s>
              <s>
                <lb/>
              Idemque etiam experimur in fundâ: quò celeriùs enim
                <lb/>
              lapis in eâ rotatur, eâ magis funis intenditur; atque
                <lb/>
              iſta tenſio, à ſolâ vi quà lapis recedere conatur
                <arrow.to.target n="marg784"/>
              cen­
                <lb/>
              tro ſui motûs exorta, exhibet nobis iſtius vis quanti­
                <lb/>
              tatem. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg779"/>
              LIX.
                <lb/>
              Quanta ſit vis iſtius
                <lb/>
              conatûs. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg780"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg781"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg782"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg783"/>
              30</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg784"/>
              5</s>
            </p>
            <figure id="fig14" number="14"/>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg785"/>
                <lb/>
              Quod verò hîc de lapide in fundâ, vel de globulo
                <lb/>
              in canali circa centrum E rotato, dictum eſt, facilè in­
                <lb/>
              telligitur eodem modo de omnibus globulis
                <arrow.to.target n="marg786"/>
                <lb/>
              elementi: quòd nempe unuſquiſque ſatis magnâ vi
                <lb/>
              recedere conetur à centro vorticis in quo gyratur:
                <lb/>
              retinetur enim hinc inde ab aliis globulis circumpo­
                <lb/>
              ſitis, non aliter quàm lapis à fundâ. </s>
              <s>Sed praeterea iſta
                <lb/>
              vis in illis multùm augetur, ex eo quòd ſuperiores
                <arrow.to.target n="marg787"/>
                <lb/>
              inferioribus, & omnes ſimul à materiâ primi elementi,
                <lb/>
              in centro cujuſque vorticis congregatâ, premantur. </s>
              <s>
                <lb/>
              Ac primò quidem, ut accuratè omnia diſtinguantur,
                <lb/>
              de ſolis iſtis globulis hic agemus; nec ad materiam
                <lb/>
              primi elementi magis attendemus, quàm ſi
                <arrow.to.target n="marg788"/>
              om­
                <lb/>
              nia, quae ab illà occupantur, vacua eſſent, hoc eſt,
                <lb/>
              quàm ſi plena eſſent materià, quae aliorum corporum
                <lb/>
              motus nullo modo juvaret, nec impediret. </s>
              <s>Nullam
                <lb/>
              enim aliam eſſe poſſe ſpatii vacui veram ideam, ex
                <lb/>
              antedictis a eſt manifeſtum.
                <arrow.to.target n="marg789"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg785"/>
              LX.
                <lb/>
              Hunc conatum reperi­
                <lb/>
              ri in materiâ caelo­
                <lb/>
              rum. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg786"/>
              10</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg787"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg788"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg789"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg790"/>
                <lb/>
              Cùm globuli omnes qui volvuntur circa S, in vor­
                <lb/>
              tice AEI, conentur recedere ab S, ut iam demonſtra­
                <lb/>
              tum eſt b, ſatis patet illos, qui ſunt in lineà rectà SA,
                <lb/>
              premere ſe mutuò omnes verſùs A; & illos, qui ſunt </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>