Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

List of thumbnails

< >
141
141
142
142
143
143
144
144
145
145
146
146
147
147
148
148
149
149
150
150
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="149" xlink:href="009/01/149.jpg"/>
            <p type="head">
              <s id="s.002592">De dignitatibus,
                <expan abbr="admirandisq́">admirandisque</expan>
              ; Circuli proprietatibus.</s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002593">
                <emph type="italics"/>
              Cap. Secundum.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002594">
                <arrow.to.target n="marg230"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002595">
                <margin.target id="marg230"/>
              239</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002596">Cvm vellet Ariſt. mirabilium effectuum, quos in Mechanicis admi­
                <lb/>
              ramur, cauſam referre in circulum: meritò ante omnia de admi­
                <lb/>
              randa ipſius circuli natura diſſerit, quo minus mirum deinde vi­
                <lb/>
              deatur prædictas mirabiles operationes ex ipſo procedere. </s>
              <s id="s.002597">quan­
                <lb/>
              doquidem exadmiranda cauſa admirabiles effectus prodire debeant. </s>
              <s id="s.002598">qua­
                <lb/>
              lia ſunt ea, quæ circa vectem, cum magna
                <expan abbr="omniũ">omnium</expan>
              admiratione contingunt.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002599">videmus enim exiguam prorſus vim ingens pondus, quod
                <expan abbr="abſq;">abſque</expan>
              vecte mini­
                <lb/>
              mè mouere poſſet, addito etiam ipſius vectis pondere, facilè
                <expan abbr="quocunq;">quocunque</expan>
              vo­
                <lb/>
              luerit propellere. </s>
              <s id="s.002600">quod quidem auditu abſurdum foret, niſi viſu conſtaret.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002601">omnium autem huiuſmodi cauſæ principium circulus obtinet: & hoc qui­
                <lb/>
              dem meritò, ex admirabili enim, quippiam mirandum accidere rationi
                <lb/>
              omninò conſentaneum eſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002602">Primò igitur maximè admirandum eſt contraria ſimul fieri, aut exiſtere:
                <lb/>
              circulus tamen ex contrarijs eſt conſtitutus, oritur enim circulus ex com­
                <lb/>
              moto, & manente, quæ quidem naturaliter ſunt inuicem contraria. </s>
              <s id="s.002603">ſit au­
                <lb/>
              tem circulus ex commoto, & manente, quia oritur ex circumuolutione
                <lb/>
              vnius rectæ lineæ, cuius alterum extremum fixum manet, alterum verò cir­
                <lb/>
              cumagitur; quamobrem iſthæc cernentes minus admirari
                <expan abbr="cõuenit">conuenit</expan>
              reliquas,
                <lb/>
              quæ in ipſo ſunt contrarietates. </s>
              <s id="s.002604">cuiuſmodi eſt hæc, quod cum linea, quæ cir­
                <lb/>
              culi orbem complectitur,
                <expan abbr="quæq́">quæque</expan>
              ; circunferentia appellatur, nullam habeat
                <lb/>
              latitudinem, ei tamen contraria quodammodo inſunt, concauum ſcilicet,
                <lb/>
              & curuum; quæ quidem eo modo ſunt contraria, quo etiam magnum, & pa­
                <lb/>
              ruum, horum enim medium eſt æquale; illorum verò rectum. </s>
              <s id="s.002605">& ſicuti quan­
                <lb/>
              do magnum, & paruum inuicem commutantur, ita vt quod magnum eſt fiat
                <lb/>
              paruum, quod verò paruum fiat magnum, neceſſe eſt, vt perueniant ad
                <lb/>
              æquale priuſquam ad extremum alterutrum; ita linea curua antequam fiat
                <lb/>
              concaua, debet prius fieri recta: & ex concaua, vt tranſeat ad conuexam,
                <lb/>
              & circularem, debet ſimiliter prius eſſe recta.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002606">Alterum contrarium, quod circulo ineſt, eſt ſimul
                <expan abbr="cõtrarijs">contrarijs</expan>
              motibus mo­
                <lb/>
              neri: ſimul enim ad anteriorem mouetur locum, & ad poſteriorem. </s>
              <s id="s.002607">& eo­
                <lb/>
              dem modo linea illa, quæ ex vno extremo manens, ex altero verò circum­
                <lb/>
              lata circulum deſcribit, ſe habet; contraria enim ſimul continet, primum
                <lb/>
              ſcilicet, & extremum. </s>
              <s id="s.002608">Ex quo enim primo loco circumagi incipit ad eun­
                <lb/>
              dem rurſus poſtremò reuertitur, ita, vt primum ipſius, & poſtremum idem
                <lb/>
              ſint; quapropter, vt prius dicebamus non eſt inconueniens, ipſum circulum
                <lb/>
              miraculorum omnium eſſe principium. </s>
              <s id="s.002609">Admiranda igitur ea, quæ circa li­
                <lb/>
              bram fiunt, ad circulum
                <expan abbr="tãquam">tanquam</expan>
              cauſam referuntur, quæ verò circa vectem
                <lb/>
              ad ipſam libram: alia autem ferè omnia, quæ circa mechanicas contingunt
                <lb/>
              motiones, ad vectem reducuntur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002610">Præter prædicta aliud tandem mirum ipſi ineſt, quia nimirum cum innu­
                <lb/>
              mera ſint puncta in vna
                <expan abbr="eademq́">eademque</expan>
              ; linea, quæ ſemidiameter eſt, omnia tamen </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>