Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002690">
                <pb pagenum="157" xlink:href="009/01/157.jpg"/>
              ad D, remanet vltra priorem Directionis lineam; & quia pondus non am­
                <lb/>
              plius illi æ que ponderat, grauitabit, & quia libra cùm affixa ſit ad A, nequit
                <lb/>
              deorſum recta tendere, circumferretur circa A, trahente ipſam grauitatis
                <lb/>
              centro, cum nihil obſit, donec iterum perpendiculum A D G, priori ſitui
                <lb/>
              A D M, congruat: hac enim ratione centrum grauitatis, quantum poteſt,
                <lb/>
              iuxta naturam ſuam deſcendet,
                <expan abbr="libraq́">libraque</expan>
              ; ad priſtinum æquilibrij B C, ſitum
                <lb/>
              reſtituetur. </s>
              <s id="s.002691">Si autem deorſum fuerit ſpartum in ſecunda figura textus, im­
                <lb/>
              poſito pondere contrarium accidit, quia maior pars libræ, & in qua cen­
                <lb/>
              trum grauitatis eſt, in tali motu deſcendit: altera autem pars minor, ac læ­
                <lb/>
              uior ſurſum tollitur. </s>
              <s id="s.002692">& quia graue natura ſua nequit aſcendere, propterea
                <lb/>
              ablato pondere non reuertitur ad æquilibrium B C, cum centrum grauita­
                <lb/>
              tis aſcendere ne queat, quod tunc oporteret.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002693">Sit libra N G, in ſecunda figura, cuius perpendiculum,
                <expan abbr="ſimulq́">ſimulque</expan>
              ; directio­
                <lb/>
              nis linea ſit K L M, quæ libram in prima poſitione diuidit bifariam; impoſi­
                <lb/>
              to autem onere in N. N, trahetur ad O, & G, ad R, & K L, vbi K P. quare
                <lb/>
              maior eſt O L, in quo
                <expan abbr="centrũ">centrum</expan>
              grauitatis, & propterea grauior quàm ſit L R:
                <lb/>
              ſuperat enim O L, ipſam L R, exceſſu duplæ P L, quod facilè apparet ſi po­
                <lb/>
              natur tota O R, 10. & dimidia O P, & O R, 5. & P L, ponatur 2. erit enim
                <lb/>
              tunc O L, 7. & L R, 3. quæ hanc ſuperat 4. duplo ſcilicet ipſius P L, 2. qua­
                <lb/>
              re neſcio cur Ariſt. dicat, ipſam O L, ſuperare ipſam L R, ſolùm quantitate
                <lb/>
              P L. </s>
              <s id="s.002694">Quapropter etiam ſi onus auferatur, neceſſe eſt ibi libram manere,
                <lb/>
              quia maior, & grauior ipſius pars deorſum eſt, nec poteſt natura ſua læui­
                <lb/>
              tare, vel aſcendere, vt oporteret, ſi ad priſtinum ſitum N G, reſtitui debe­
                <lb/>
              ret. </s>
              <s id="s.002695">remanebit igitur in O R.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002696">Ex his, quæſtionis ſolutionem, textus explicationem, ac reſtitutio­
                <lb/>
              nem habeto.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002697">Aduertendum quoad ſecundam libram, ne ſimul cum 10. Baptiſta Bene­
                <lb/>
              dicto in libro ſpeculationum immeritò Ariſt. erroris arguamus: ipſe enim,
                <lb/>
              quia libram hanc non agnouit, auſus eſt affirmare, Ariſtot. hoc loco falſum
                <lb/>
              prorſus dixiſſe, cum dixit libram ſparto infimè collocato, non redire ad
                <lb/>
              priſtinam poſitionem.</s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002698">
                <emph type="italics"/>
              QVÆSTIO TERTIA
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002699">
                <emph type="italics"/>
              De Vecte.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002700">
                <arrow.to.target n="marg234"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002701">
                <margin.target id="marg234"/>
              244</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002702">Cvm textus tam græci, quàm latini mendis ſcateant,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              hi textus
                <lb/>
              maioris ſint momenti, eos per paraphraſim explicabo, in qua ta­
                <lb/>
              men totus textus continebitur,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              emendabitur. </s>
              <s id="s.002703">Cur exiguæ
                <lb/>
              vires (quemadmodum à principio dictum eſt) adhibito vecte, ma­
                <lb/>
              iora mouent pondera, quam
                <expan abbr="abſq;">abſque</expan>
              vecte? </s>
              <s id="s.002704">contrarium enim videtur debere
                <lb/>
              fieri, nam mouenti additur grauitas vectis, & ideò pondus augetur, ergò
                <lb/>
              difficilius ipſum cum vecte, quàm ſine eo mouere deberet.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002705">Vectis porrò eſt inſtrumentum oblongum, quo ad ſubleuandum graue
                <lb/>
              quodpiam vtuntur opifices, quod innititur cuidam fulcimento, quod græcè
                <lb/>
              hypomoclion dicitur: hypomoclion autem oneri leuando, quantum fieri </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>