158121Ioan. de Sacro Boſco.
vt ex O, per diuerſas lineas deſcendent, terra videlicet per lineam CB, &
aqua
per lineam C A. Idemq́ue dices de puncto D: Quod nõ contingeret, ſi vtrum-
que elementum ad centrum mundi F, ferretur. Quare idem eſt centrum terræ,
aquæ, ac totius Vniuerſi, & propterea una, eademq́ue ſphæra, ſiue globus ex ter
ra, & a qua conſtituetur. Si enim duos diuerſos globos conſtituerent, non poſ-
ſent idem continere centrum, cum tunc vnus globus alterum interſecaret;
quemadmodum neque duo circuli ſe mutuo interſecantes idem poſſunt cen-
11Reſponſi@
auctorum
contratiæ
ſententiæ. trum habere. Sed reſpondẽt auctores contrariæ ſententiæ, ex hac ratione
ſolum colligi, centrum totius Vniuerſi eſſe quidem centrum grauitatis terræ
& aquæ, ad quod nimirum naturaliter tendunt, non autem centrum magnitu-
dinis earum. Poteſt enim vnum & idem corpus habere centrum ſuæ magni-
22Centrũ gra
uitatis cu-
iuſque cor@
poris quid. tudinis diuerſum à centro ſuæ grauitatis. Quod ut intelligatur, ſciendum eſt
centrum grauitatis alicuius corporis eſſe punctum illud, quod ſemper ad per-
pendiculum tendit ad centrum totius Vniuerſi, quomodocunque, ac quo-
tieſcunque ſuſpendatur corpus, ita tamen vt libere pendeat. Vel, vt Pappus
definit, punctum illud intra corpus poſitum, à quo ſi graue appenſum mente
concipiatur, dum fertur, quieſcit; & ſeruat eam, quàm in principio habebat, po
ſitionem, neque in ip ſa latione circumuertitur. Qua ratione quoduis corpus
ſiue rotundum ſit, ſiue non, centrum grauitatis habet. Centrum uero magni-
33Centrũ ma
gnitudinis
cuiuſq. cor-
poris quid. tudinis. eſſe punctum æqualiter remotum ab omnibus partibus extremis: quod
quidem proprie in ſolo corpore ſphærico reperitur, in corporibus autem
regularibus improprie: Punctum enim illud dicitur in quolibet eſſe centrum
magnitudinis, quod centrum eſt ſphærę, quæ illi circumſcribi poteſt, uel in-
ſcribi. Hæc duo centra vnum, & idem ſunt in corpore ſphærico, quod unifor-
me ſit in grauitate, ut uerbi gratia in ſphæra plumbea, ſiue ferrea, & c. at in cor-
pore ſphærico diſſormi in grauitate, ut in ſphæra partim lignea, partim lapi-
dea; plumbea, ſeu ferrea, & c. aliud eſt centrum grauitatis, aliud magnitudinis.
Nam in medio illius globi erit centrum magnitudinis; centrum uero grauita-
tis erit punctum in parte grauiori exiſtens, quod quidem cum centro totius
Vniuerſi coniungeretur, idemq́ue efficeretur, ſi corpus illud non impeditum
44Centrum
rauitatis
in quoli-
bet corpore
qũo cogno.
ſcatur. ad ipſum ferretur. Cognoſcitur autem centrum grauitatis cuiuſlibet corporis,
quantumuis etiam irregularis, ac difformis, hac ratione. Suſpendatur libere
corpus, cuius centrum inueſtigatur, & à ſuſpenſionis ſigno filum cum per-
pendiculo demittatur, noteturq́ue linea, quàm filum in corpore deſignat-
deinde rurſus ex alio puncto ſuſpendatur idem corpus, à quo rurſus filum
cum perpendiculo demittatur, notata quo-
que linea ipſius fili in corpore. Quoniam
50[Figure 50]
igitur, vtcunque corpus pendeat, cen-
trum grauitatis in linea illa perpendicula-
ri, quæ ad centrum mundi uergit, repe-
ritur, neceſſe eſt utramque perpendicu-
larem per grauitatis centrm tranſire. Pun-
ctum igitur illud corporis, in quo ſe inter-
ſecant duæ illæ lineæ perpendiculares, cen-
trum grauitatis indicabit, vt in hoc ſchema-
te conſpicis; in quo primum punctum ſuſpen
ſionis ſit A, linea uero perpendiculi in cor-
pore notata A B; punctum ſecundum
per lineam C A. Idemq́ue dices de puncto D: Quod nõ contingeret, ſi vtrum-
que elementum ad centrum mundi F, ferretur. Quare idem eſt centrum terræ,
aquæ, ac totius Vniuerſi, & propterea una, eademq́ue ſphæra, ſiue globus ex ter
ra, & a qua conſtituetur. Si enim duos diuerſos globos conſtituerent, non poſ-
ſent idem continere centrum, cum tunc vnus globus alterum interſecaret;
quemadmodum neque duo circuli ſe mutuo interſecantes idem poſſunt cen-
11Reſponſi@
auctorum
contratiæ
ſententiæ. trum habere. Sed reſpondẽt auctores contrariæ ſententiæ, ex hac ratione
ſolum colligi, centrum totius Vniuerſi eſſe quidem centrum grauitatis terræ
& aquæ, ad quod nimirum naturaliter tendunt, non autem centrum magnitu-
dinis earum. Poteſt enim vnum & idem corpus habere centrum ſuæ magni-
22Centrũ gra
uitatis cu-
iuſque cor@
poris quid. tudinis diuerſum à centro ſuæ grauitatis. Quod ut intelligatur, ſciendum eſt
centrum grauitatis alicuius corporis eſſe punctum illud, quod ſemper ad per-
pendiculum tendit ad centrum totius Vniuerſi, quomodocunque, ac quo-
tieſcunque ſuſpendatur corpus, ita tamen vt libere pendeat. Vel, vt Pappus
definit, punctum illud intra corpus poſitum, à quo ſi graue appenſum mente
concipiatur, dum fertur, quieſcit; & ſeruat eam, quàm in principio habebat, po
ſitionem, neque in ip ſa latione circumuertitur. Qua ratione quoduis corpus
ſiue rotundum ſit, ſiue non, centrum grauitatis habet. Centrum uero magni-
33Centrũ ma
gnitudinis
cuiuſq. cor-
poris quid. tudinis. eſſe punctum æqualiter remotum ab omnibus partibus extremis: quod
quidem proprie in ſolo corpore ſphærico reperitur, in corporibus autem
regularibus improprie: Punctum enim illud dicitur in quolibet eſſe centrum
magnitudinis, quod centrum eſt ſphærę, quæ illi circumſcribi poteſt, uel in-
ſcribi. Hæc duo centra vnum, & idem ſunt in corpore ſphærico, quod unifor-
me ſit in grauitate, ut uerbi gratia in ſphæra plumbea, ſiue ferrea, & c. at in cor-
pore ſphærico diſſormi in grauitate, ut in ſphæra partim lignea, partim lapi-
dea; plumbea, ſeu ferrea, & c. aliud eſt centrum grauitatis, aliud magnitudinis.
Nam in medio illius globi erit centrum magnitudinis; centrum uero grauita-
tis erit punctum in parte grauiori exiſtens, quod quidem cum centro totius
Vniuerſi coniungeretur, idemq́ue efficeretur, ſi corpus illud non impeditum
44Centrum
rauitatis
in quoli-
bet corpore
qũo cogno.
ſcatur. ad ipſum ferretur. Cognoſcitur autem centrum grauitatis cuiuſlibet corporis,
quantumuis etiam irregularis, ac difformis, hac ratione. Suſpendatur libere
corpus, cuius centrum inueſtigatur, & à ſuſpenſionis ſigno filum cum per-
pendiculo demittatur, noteturq́ue linea, quàm filum in corpore deſignat-
deinde rurſus ex alio puncto ſuſpendatur idem corpus, à quo rurſus filum
cum perpendiculo demittatur, notata quo-
que linea ipſius fili in corpore. Quoniam
trum grauitatis in linea illa perpendicula-
ri, quæ ad centrum mundi uergit, repe-
ritur, neceſſe eſt utramque perpendicu-
larem per grauitatis centrm tranſire. Pun-
ctum igitur illud corporis, in quo ſe inter-
ſecant duæ illæ lineæ perpendiculares, cen-
trum grauitatis indicabit, vt in hoc ſchema-
te conſpicis; in quo primum punctum ſuſpen
ſionis ſit A, linea uero perpendiculi in cor-
pore notata A B; punctum ſecundum
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib