1propoſitione 6. & 7. de æqueponderantibus: & noſtra tempeſtate alio quam
uis modo, & vnica demonſtratione à Guido Vbaldo in ſuis Mechanicis pro
poſitione 1. de Vecte, quæ eſt huiuſmodi; Potentia ſuſtinens pondus vecti
appenſum, eandem ad ipſum pondus proportionem habet, quam vectis di
ſtantia inter fulcimentum, ac ponderis ſuſpenſionem, ad diſtantiam, à fulci
mento ad potentiam interiectam. quod de omni vecte ab eo demonſtratur,
cuius propoſitionis ſenſus eſt hic; in ſuperiori prima figura ſi pars vectis
E B, fuerit, v.g. quadrupla partis A E; etiam pondus C, erit quadruplo ma
ius pondere, ſeu vi in D, quæ ip ſum C, ope vectis ſuſtinet. quod etiam trans
ferre debes ad ſecundam figuram.
uis modo, & vnica demonſtratione à Guido Vbaldo in ſuis Mechanicis pro
poſitione 1. de Vecte, quæ eſt huiuſmodi; Potentia ſuſtinens pondus vecti
appenſum, eandem ad ipſum pondus proportionem habet, quam vectis di
ſtantia inter fulcimentum, ac ponderis ſuſpenſionem, ad diſtantiam, à fulci
mento ad potentiam interiectam. quod de omni vecte ab eo demonſtratur,
cuius propoſitionis ſenſus eſt hic; in ſuperiori prima figura ſi pars vectis
E B, fuerit, v.g. quadrupla partis A E; etiam pondus C, erit quadruplo ma
ius pondere, ſeu vi in D, quæ ip ſum C, ope vectis ſuſtinet. quod etiam trans
ferre debes ad ſecundam figuram.
QVÆSTIO QVARTA
De Remo.
245
EI, qui ſuperiora intellexerit ſatis clara videtur.
Illud tamen non
omittendum, ſcilicet dicendum potius Remum eſſe vectem ſecundi
generis, quàm primi, quod fortè Ariſt. non animaduertit, nec Pic
colomineus, nam mare eſt hypomoclion, reſpectu enim nauis non
mouetur, ſed manet, ſcalmus autem ſimul cum tota naui eſt pondus motum;
verè enim nauis ipſa mouetur. mouens eſt ipſe remex. Reliqua in textu
ſunt clara.
omittendum, ſcilicet dicendum potius Remum eſſe vectem ſecundi
generis, quàm primi, quod fortè Ariſt. non animaduertit, nec Pic
colomineus, nam mare eſt hypomoclion, reſpectu enim nauis non
mouetur, ſed manet, ſcalmus autem ſimul cum tota naui eſt pondus motum;
verè enim nauis ipſa mouetur. mouens eſt ipſe remex. Reliqua in textu
ſunt clara.
QVÆSTIO QVINTA
De Temone Nauis.
246
Qvemadmodum in præcedenti quæſtione Ariſt. vectem ſecundi ge
neris ad ſolutionem non adhibuit, vt par erat, & propterea obſcu
rior euaſit, ita etiam in præſenti, quęſtionem ad vectem primi ge
neris reducit, quæ ad alterum reducendà erat: atque hinc obſcuri
tas, atque prolixitas ſolutionis manauit. Eſt enim propriè Temo, ſiue gu
bernaculum nauis, vectis ſecundi generis, vt mox explicabo, eſt enim temo
88[Figure 88]
inſtrumentum in extrema nanis par
te, ſeu puppi affixum, vt in figura pre
ſenti vides tabellam, in qua B C D,
cuius manubrium A B, intra nauim
recipitur, quæ tabella, ſeu temo in
duobus cardinibus, vbi C, & D, cir
cumuertitur à Nauis gubernatore,
manubrium vbi A, tractante; ex qua
conuerſione nauigium, quò vult ipſe
gubernator facilè dirigit, ipſumque
nauigium huc illuc quamuis adeò magnum ipſe ſolus impellit, & agitat. eſt
enim temo vectis, cuius auxilio vires mirum in modum augentur, nam to
ta A B, eſt ipſa Vectis longitudo, cuius hypomoclion eſt mare, cui
neris ad ſolutionem non adhibuit, vt par erat, & propterea obſcu
rior euaſit, ita etiam in præſenti, quęſtionem ad vectem primi ge
neris reducit, quæ ad alterum reducendà erat: atque hinc obſcuri
tas, atque prolixitas ſolutionis manauit. Eſt enim propriè Temo, ſiue gu
bernaculum nauis, vectis ſecundi generis, vt mox explicabo, eſt enim temo
88[Figure 88]inſtrumentum in extrema nanis par
te, ſeu puppi affixum, vt in figura pre
ſenti vides tabellam, in qua B C D,
cuius manubrium A B, intra nauim
recipitur, quæ tabella, ſeu temo in
duobus cardinibus, vbi C, & D, cir
cumuertitur à Nauis gubernatore,
manubrium vbi A, tractante; ex qua
conuerſione nauigium, quò vult ipſe
gubernator facilè dirigit, ipſumque
nauigium huc illuc quamuis adeò magnum ipſe ſolus impellit, & agitat. eſt
enim temo vectis, cuius auxilio vires mirum in modum augentur, nam to
ta A B, eſt ipſa Vectis longitudo, cuius hypomoclion eſt mare, cui