Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 7
[out of range]
>
[Note]
Page: 50
[Note]
Page: 51
[Note]
Page: 51
[Note]
Page: 51
[Note]
Page: 51
[Note]
Page: 52
[Note]
Page: 52
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 55
[Note]
Page: 55
[Note]
Page: 55
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 58
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(147)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div343
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
108
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6886
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
147
"
file
="
183
"
n
="
184
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
ctiorum proijcerentur ſecundum lineam rectam, (ut demonſtratiue concludi
<
lb
/>
poſſet, niſi id negotij ad ſcientiam de Horologiorum deſcriptionibus ſpecta-
<
lb
/>
ret) ſi uertex gnomonis non concedatur eſſe idem, quo ad iudicium ſenſus,
<
lb
/>
quod centrum terræ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6887
"
xml:space
="
preserve
">Hoc autem clariſſime experientiæ repugnat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6888
"
xml:space
="
preserve
">Si enim
<
lb
/>
tempore æquinoctiorum in quocunque plano ſtylus affigatur, notenturq́ue
<
lb
/>
uarijs horis diei extremitates umbræ in plano illo punctis quibuſdam, depre-
<
lb
/>
hendentur omnia hæc puncta in una linea recta iacere: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6889
"
xml:space
="
preserve
">Quod quidem ſolum
<
lb
/>
ea de cauſa contingit, quia nimirum uertex ſtyli aſſumitur tanquam mundi
<
lb
/>
centrum, ut clariſſime in noſtra Gnomonica demonſtrauimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6890
"
xml:space
="
preserve
">Quarto, Neque
<
lb
/>
ortus Solſtitij æſtiui reſpõderet per lineam rectam occaſui Brumalis Solſtitij:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6891
"
xml:space
="
preserve
">Neque ortus Solſtitij Brumalis occaſui Solſtitij æſtiui. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6892
"
xml:space
="
preserve
">Quinto, Confundc
<
unsure
/>
-
<
lb
/>
rentur uniuerſa proportio, quam nunc cernimus in augmento, decrementoq́
<
unsure
/>
; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6893
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
dierum ante & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6894
"
xml:space
="
preserve
">poſt æquinoctium utrumque. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6895
"
xml:space
="
preserve
">Quæ cum omnia abſurda ſint & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6896
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
quotidianæ aduerſentur experientiæ, omnibusq́. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6897
"
xml:space
="
preserve
">Aſtronomorum peritorum
<
lb
/>
obſeruationibus, concludendum erit, Terram eſſe ueluti punctum inſenſibile,
<
lb
/>
ſi cum cæleſti corpore conferatur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6898
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6899
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvinta</
emph
>
, ac poſtrema ratio hæc ſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6900
"
xml:space
="
preserve
">Secundum cõem Aſtronomorum
<
lb
/>
ſententiam ſemidiamet
<
unsure
/>
er Firmamenti, quo ad concauam eius ſuperficiẽ, terrę
<
lb
/>
ſemidiametrũ continet uicies & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6901
"
xml:space
="
preserve
">bis millies, ſexcenties, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6902
"
xml:space
="
preserve
">duodecies, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6903
"
xml:space
="
preserve
">eo am-
<
lb
/>
plius, ita ut ſit talis proportio totius ſemidiametri Firmamenti ad ſemidiame-
<
lb
/>
trum globi, qui cõſtat ex terra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6904
"
xml:space
="
preserve
">aqua, qualis eſt huius numeri 22612. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6905
"
xml:space
="
preserve
">{1/2}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6906
"
xml:space
="
preserve
">ad 1.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6907
"
xml:space
="
preserve
">Tanta. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6908
"
xml:space
="
preserve
">n. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6909
"
xml:space
="
preserve
">diſtantia Firmamenti à centro terræ eſt deprehenſa, ut ad finẽ huius
<
lb
/>
c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6910
"
xml:space
="
preserve
">dicemus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6911
"
xml:space
="
preserve
">ut nimirum à terra uſq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6912
"
xml:space
="
preserve
">ad Firmamentũ contineantur terræ ſemidia
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-183-01
"
xlink:href
="
note-183-01a
"
xml:space
="
preserve
">15. quinto.</
note
>
metri 22612 {1/2}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6913
"
xml:space
="
preserve
">Ac propterea, cum eadem ſit proportio diametrorum, quæ ſe-
<
lb
/>
midiametrorum, continebit quoq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6914
"
xml:space
="
preserve
">toties tota diameter Firmamenti totam ter
<
lb
/>
ræ diametrum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6915
"
xml:space
="
preserve
">Cum ergo ſphęrarum proportio triplicata ſit eius proportioni@
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-183-02
"
xlink:href
="
note-183-02a
"
xml:space
="
preserve
">18. duod.</
note
>
quam habent diametri, habebit totus mundus intra concauum Firmamenti
<
lb
/>
contentus ad globum terrę proportionem eandem, quã 11562340095703 {1/8}.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6916
"
xml:space
="
preserve
">ad 1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6917
"
xml:space
="
preserve
">ut in his numeris continue proportionalibus apparet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6918
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6919
"
xml:space
="
preserve
">22612 {1/4}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6920
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
511325156 {1/4}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6921
"
xml:space
="
preserve
">11562340095703 {1/8}. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6922
"
xml:space
="
preserve
">Quæ cum ita ſint, non immerito dicetur
<
lb
/>
terra inſenſibilem quantitatem habere, ſi cũ Firmamento conferatur: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6923
"
xml:space
="
preserve
">cũ uni-
<
lb
/>
tas nihil fere ſit reſpectu tanti numeri. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6924
"
xml:space
="
preserve
">Atq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6925
"
xml:space
="
preserve
">ut planius adhuc percipiatur, totã
<
lb
/>
terram eſſe inſtar puncti reſpectu Firmamenti, accipiemus ſphærulam, cuius
<
lb
/>
diameter ad pedem Geometricum antiquum proportionem fere habeat quam
<
lb
/>
1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6926
"
xml:space
="
preserve
">ad 44. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6927
"
xml:space
="
preserve
">qualis eſt ſphærula in hac ſigura appoſita. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6928
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi aliam ſphæram acci-
<
lb
/>
piamus, cuius diameter contineat 400. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6929
"
xml:space
="
preserve
">pedes, ita ut proportio huius diametri
<
lb
/>
ad diametrum illius ſphærulæ ſit, quæ 17600. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6930
"
xml:space
="
preserve
">ad 1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6931
"
xml:space
="
preserve
">quis dubita-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-183-01
"
xlink:href
="
fig-183-01a
"
number
="
66
">
<
image
file
="
183-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/183-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-183-03
"
xlink:href
="
note-183-03a
"
xml:space
="
preserve
">Confirma-
<
lb
/>
tio huius
<
lb
/>
quintæ @@-
<
lb
/>
tionis.</
note
>
bit, ſphærulam illam eſſe inſtar punct: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6932
"
xml:space
="
preserve
">ferè indiuiſibilis reſpectu
<
lb
/>
huius ſphæræ? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6933
"
xml:space
="
preserve
">Cum ergo terra reſpectu Firmamenti ſit multo
<
lb
/>
minor, quàm ſphærula illa reſpectu huius ſphæræ, (poſita nãq;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6934
"
xml:space
="
preserve
">terra, ut 1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6935
"
xml:space
="
preserve
">tota ſphæra mundi uſque ad concauum Firmamenti
<
lb
/>
eſt, vt 11562340095703. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6936
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6937
"
xml:space
="
preserve
">paulo amplius, ut diximus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6938
"
xml:space
="
preserve
">Poſita
<
lb
/>
autem ſphęrula prædicta, ut 1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6939
"
xml:space
="
preserve
">ſphæra illa alia erit cantummodo,
<
lb
/>
@t 545177600000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6940
"
xml:space
="
preserve
">Hic enim numerus ad unitatem proportio-
<
lb
/>
nem habet triplicatam eius, quam habet diameter ſphæræ illius
<
lb
/>
ad diametrum ſphærulæ prædictæ, ut in his numeris apparet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6941
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6942
"
xml:space
="
preserve
">1760@. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6943
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
309760000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6944
"
xml:space
="
preserve
">5451776000000.) </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6945
"
xml:space
="
preserve
">multo magis punctum dicemus eſſe terram re
<
lb
/>
ſpectu Firmamenti, quàm ſphærulam illam reſpectu alterius ſphæræ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6946
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>