Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 7
[out of range]
>
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(148)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div343
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
108
">
<
pb
o
="
148
"
file
="
184
"
n
="
185
"
rhead
="
Comment. In I. Cap. Sphæræ
"/>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s6947
"
xml:space
="
preserve
">DICIT etiam Alphraganus, quod minima ſtellarum fixarum uiſu
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-184-01
"
xlink:href
="
note-184-01a
"
xml:space
="
preserve
">Alia ratio
<
lb
/>
probans ter
<
lb
/>
ram @ſſe ve
<
lb
/>
luti punctũ
<
lb
/>
reſpectu Fir
<
lb
/>
mamen@@.</
note
>
notabilium maior eſt tota terra: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6948
"
xml:space
="
preserve
">Sed ipſa ſtella reſpectu totius Firmamenti
<
lb
/>
eſt ſicut punctus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6949
"
xml:space
="
preserve
">centrum: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6950
"
xml:space
="
preserve
">Multo igitur fortius terra eſt punctus re-
<
lb
/>
ſp@ctu Firmamenti, cum ſit minor ea.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6951
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div349
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
109
">
<
head
xml:id
="
echoid-head113
"
xml:space
="
preserve
">COMMENTARIVS.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6952
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Confirmat</
emph
>
tertio medio, quod auctoritati Alphraganiinnititur,
<
lb
/>
terram eſſe ueluti punctum, ut perſpicuum eſt in ipſa litera. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6953
"
xml:space
="
preserve
">Non autem ſolus
<
lb
/>
Alphraganus dicit, minimam ſtellarum, quæ viſu percipiuntur, maiorem eſſe
<
lb
/>
terra, uerum etiam idipſum omnes fere Aſtronomi aſſerunt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6954
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6955
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Vt</
emph
>
autem intelligatur, de quibuſnam ſtellis minimis auctor noſter ex ſen
<
lb
/>
tentia Alphragani, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6956
"
xml:space
="
preserve
">aliorum Aſtronomorum locutus ſit, pauca mihi uidẽtur
<
lb
/>
dicenda de ſtellis in vniuerſum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6957
"
xml:space
="
preserve
">quot uidelicet numero obſeruatæ ſint ab A-
<
lb
/>
ſtronomis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6958
"
xml:space
="
preserve
">quã proportionem earum magnitudines habeant ad magnitudi-
<
lb
/>
nem terræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6959
"
xml:space
="
preserve
">Aſtronomi igitur omnes ſtellas fixas in Firmamento uiſu percepti-
<
lb
/>
biles, hoc eſt, quæ ſemper, cum cælum ſerenum eſt, commode uideri poſſunt,
<
lb
/>
diligenter obſeruantes deprehenderunt, eas eſſe numero 1022. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6960
"
xml:space
="
preserve
">Sunt quidem
<
lb
/>
plurimæ aliæ ſtellæ minimæ, (Hoc enim nunquam negabo) quas, quia non di
<
lb
/>
ſtincte, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6961
"
xml:space
="
preserve
">clare ſeſe obtutui oſl
<
unsure
/>
erunt, uel quia non quolibet tempore anni, pro
<
lb
/>
pter earum paruitatem uidentur, conſulto Aſtronomi prætermittunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6962
"
xml:space
="
preserve
">ſolũ
<
lb
/>
de ijs, quas oculi ad cælum ſublati commode comprehendere poſſunt, ſermo-
<
lb
/>
nem habent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6963
"
xml:space
="
preserve
">Sed quoniam vulgo incredibile uidetur, eſſe tantummodo 1022.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6964
"
xml:space
="
preserve
">ſtellas in Firmamento commode uiſibiles, propterea ꝙ uiſus eas nocte ſerena
<
lb
/>
confuſe intuens, ſine ullo ordine, putat eſſe propemodũ innumeras@ Viſum eſt,
<
lb
/>
omnes 1022. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6965
"
xml:space
="
preserve
">ſtellas ab Aſtronomis obſeruatas eo ordine hic recenſere, quo in
<
lb
/>
globo cæleſti depingi ſolent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6966
"
xml:space
="
preserve
">Ita enim fiet, vt ſi quis diligenter nocte ſerena
<
lb
/>
ſtellas obſeruans conferat globum cum ſtellis uiſis, nulla aliam, præter eas, quę
<
lb
/>
in globo notatæ ſunt, reperiat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6967
"
xml:space
="
preserve
">immo uix minimas quaſdam ibidem notatas
<
lb
/>
uiſu percipere poſſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6968
"
xml:space
="
preserve
">Vnde mirum ei uideri non poterit, non plures in Firma-
<
lb
/>
mento ſtellas lucidas exiſtere, quam 1022.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6969
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6970
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Hvnc</
emph
>
autem numerum hac arte inueſtigarunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6971
"
xml:space
="
preserve
">Ex omnibus ſtellis, quæ
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-184-02
"
xlink:href
="
note-184-02a
"
xml:space
="
preserve
">Quomodo
<
lb
/>
Aftronomi
<
lb
/>
numerum
<
lb
/>
ſtellarũ in
<
lb
/>
ueſtigar
<
unsure
/>
int</
note
>
u
<
unsure
/>
iſu commode percipiuntur, animaduerterunt Aſtronomi 48. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6972
"
xml:space
="
preserve
">conſtellationes,
<
lb
/>
Aſteriſmos, ſeu imagines (Eſt autem conſtellatio, Aſteriſmus, ſiue imago, mul-
<
lb
/>
titudo quædã ſtellarum formã alicuius animalis, aut alterius cuiuſuis rei effi-
<
lb
/>
giem ſuo ſitu, ac ordine referentiũ) conſtitu
<
unsure
/>
i. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6973
"
xml:space
="
preserve
">Vnde facile comprehendere po-
<
lb
/>
tuerunt numerũ ſtellarum cuiuslibet cõſtellationis per ſeſe conſideratæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6974
"
xml:space
="
preserve
">Neq;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6975
"
xml:space
="
preserve
">enim aliam ob cauſam vetuſtiſſimi illi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6976
"
xml:space
="
preserve
">diligentiſſimi ſtellarum obſeruatotes
<
lb
/>
videntur huiuſmodi imaginibus ſtellas formaſſe, ut teſtatur Theon iunior in
<
lb
/>
expoſitione Aratæa, niſi ut tanta earũ multitudo per partes diſtinctas diſcerne
<
lb
/>
retur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6977
"
xml:space
="
preserve
">oẽs ſtellæ ordine quodam poſſent deſignari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6978
"
xml:space
="
preserve
">Quod quidem ante mul-
<
lb
/>
ta ſecula factum eſſe conſtat, cum ẽt in libro Iob ſacræ literæ nominent Orio-
<
lb
/>
na, Arcturũ, Hyadas, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6979
"
xml:space
="
preserve
">pleiades, multarumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6980
"
xml:space
="
preserve
">aliarum conſtellationum nomi
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-184-03
"
xlink:href
="
note-184-03a
"
xml:space
="
preserve
">Sex differẽ-
<
lb
/>
@iæ magni-
<
lb
/>
tudinũ ſtel-
<
lb
/>
larum, &
<
lb
/>
quot i
<
unsure
/>
qua
<
lb
/>
habet diſſe-
<
lb
/>
rentia con-
<
lb
/>
tineantur.</
note
>
na apud Homerum, atque Heſiodum, uetuſt@ſſimos Poetas, legan
<
unsure
/>
tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6981
"
xml:space
="
preserve
">Præte-
<
lb
/>
rea obſeruarunt quaſdam ſtellas alijs multo ſplendidiores, ita ut ſex omnino
<
lb
/>
gradus in ſtellis, quantum ad magnitudinem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6982
"
xml:space
="
preserve
">maiorem, uel minorẽ ſplendo
<
lb
/>
rem, deprehenderit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6983
"
xml:space
="
preserve
">quos gradus Aſtronomi differentias magnitudinum ap-
<
lb
/>
pellarũt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6984
"
xml:space
="
preserve
">Ex quo admodum facile potuerunt numerum ſtellarum cuiuſcunq;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6985
"
xml:space
="
preserve
">differentiæ longo uſu percipere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6986
"
xml:space
="
preserve
">Ita enim deprehenderunt in prima </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>