Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.003806">
                <pb pagenum="225" xlink:href="009/01/225.jpg"/>
              illius commentarij propè finem præſens Ariſt. locus ex præmiſſis ab eo bre­
                <lb/>
              uiter, ac dilucidè declaratur. </s>
              <s id="s.003807">quæ explanatio, quoniam mihi præ cæteris ar­
                <lb/>
              ridet, eam hoc loco, explicatiorem tamen, referam. </s>
              <s id="s.003808">Illud autem præſcien­
                <lb/>
              dum eſt, hæc quæ a Socrate lib. 8. de Repub. recenſentur, confingi à Muſis,
                <lb/>
              tanquam oraculum quoddam obſcuriſſimum effata; quo arcana quædam
                <lb/>
              myſteria de Rerump. durationibus, ac mutationibus continerentur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003809">Aiebat igitur Socrates, Muſarum ſpiritu afflatus, optimam Politiam, op­
                <lb/>
              timis ſcilicet legibus, ac moribus conſtitutam, ſua natura omninò immu­
                <lb/>
              tabilem,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              adeò diuturnam per ſe fore. </s>
              <s id="s.003810">Verumtamen mutationi obno­
                <lb/>
              xiam eſſe, quoniam ſie natura comparatum eſt, vt cuncta, quæ naturæ ſinu
                <lb/>
              continentur, certa quadam annorum, vel ſæculorum periodo exacta, mu­
                <lb/>
              tationem ſubire fatali lege, cogantur. </s>
              <s id="s.003811">tunc autem harum viceſſitudinum
                <lb/>
              principium contingere, fatidicæ Muſæ ſignificare voluerunt, cùm is anno­
                <lb/>
              rum, vel ſæculorum numerus ab illius Reip. exordio elapſus fuerit, qui ſit
                <lb/>
              numerus ſolidus, & cubus, eius numeri, in quo optima Reipub. conſtitutio
                <lb/>
              conſiſtit. </s>
              <s id="s.003812">hic porrò numerus, in quo Reip. perfectio ſtatuitur, eſt Duodena­
                <lb/>
              rius, quem multis in locis, varias ob rationes extulit Plato, præcipuè verò,
                <lb/>
              quoniam in ſe ipſo duas continet harmonias, ſiue duas proportiones har­
                <lb/>
              monicas, quæ ſimul iunctæ, perfectiſſimam omnium conflant harmoniam,
                <lb/>
              quæ Diapaſon dicitur. </s>
              <s id="s.003813">duæ autem illæ rationes harmonicæ ſunt Seſquiter­
                <lb/>
              tia, & Seſquialtera. </s>
              <s id="s.003814">Seſquitertia reperitur primò inter hos numeros 4. 3.
                <lb/>
              cùm enim ea inter duas voces, aut ſonos reperitur, ij edunt harmoniam,
                <lb/>
              ſeu conſonantiam illam, quæ Diateſſaron appellatur. </s>
              <s id="s.003815">ſimul autem ijdem ad­
                <lb/>
              diti efficiunt 7. qui numerus propterea in textu dicitur radix Epitrite, ſiue
                <lb/>
              Seſquitertia, quoniam vt vidimus
                <expan abbr="cõponitur">componitur</expan>
              ex numeris 4. 3. Seſquitertiam
                <lb/>
              rationem habentibus. </s>
              <s id="s.003816">Seſquialtera verò ratio reperitur primò inter hos
                <lb/>
              numeros 3. 2. cùm enim duo ſoni in earum fuerint ratione ſuauem edent
                <lb/>
                <expan abbr="conſonãtiam">conſonantiam</expan>
              , quæ Diapente nominatur; ſimul autem ijdem compoſiti Qui­
                <lb/>
              narium efficiunt; cui quinario ſeſquitertia radix adiuncta, quæ eſt 7. Duo­
                <lb/>
              denarium componunt: qui propterea duas exhibet harmonias. </s>
              <s id="s.003817">Præterea
                <lb/>
              hæ duæ harmoniæ ſimul copulatæ conflant ſuauiſſimam Diapaſon conſonan­
                <lb/>
              tiam, nam iunctæ ſimul prædictæ duæ rationes ſeſquialtera, & ſeſquitertia,
                <lb/>
              eo modo quo tradunt Muſici, hoc ſcilicet modo 4. 3. 2. oritur inter extre­
                <lb/>
              mos numeros dupla ratio, quæ ipſius Diapaſon eſt forma. </s>
              <s id="s.003818">nam ratio 4.ad 3.
                <lb/>
              eſt ſeſquitertia; ratio 3. ad 2. eſt ſeſquialtera; ratio verò 4. ad 2. quæ ex il­
                <lb/>
              lis componitur, eſt dupla. </s>
              <s id="s.003819">quòd ſi duo ſoni duplam hanc rationem nacti fue­
                <lb/>
              rint, conſonantiam Diapaſon ſuauiſſimam reſonabunt. </s>
              <s id="s.003820">Cùm igitur nume­
                <lb/>
              rus 12. harmonias haſce complectatur, per eum Muſæ optimum Reip. ini­
                <lb/>
              tium, ac ſtatum ſignificare voluerunt. </s>
              <s id="s.003821">Verumenimuerò cum numerus hu­
                <lb/>
              ius diagrammatis, ideſt huiuſcemodi conditionis, qui eſt 12. factus fuerit
                <lb/>
              ſolidus, hoc eſt, quando Reſp. benè conſtituta ad eam annorum, vel ſæculo­
                <lb/>
              rum periodum peruenerit, qui ſit numerus ſolidus numeri 12. tunc fatali
                <lb/>
              ordine, mutationem pati incipiet, atque in peius, cùm optimi mutatio ſit
                <lb/>
              peſsima, prolabi. </s>
              <s id="s.003822">porrò numerus ſolidus ipſius 12. eſt 1728. vti mox expli­
                <lb/>
              cabo. </s>
              <s id="s.003823">vult igitur Socrates ibi myſticè ſignificare poſt tot annorum, aut ſæ­
                <lb/>
              culorum numerum Remp. omnem quamuis optimam, in deterius prolapſu­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>