Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.003948">
                <pb pagenum="231" xlink:href="009/01/231.jpg"/>
                <figure id="id.009.01.231.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/231/1.jpg" number="142"/>
                <lb/>
              ſint duo arcus æquales A B, B C.
                <lb/>
              in plano autem horizontis ere­
                <lb/>
              ctum ſit corpus G D, quod à So­
                <lb/>
              le conſpiciatur, ſiue illuminetur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.003949">
                <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan>
              ; primum Sol in A. radius ip­
                <lb/>
              ſius per verticem D, tranſiliens
                <lb/>
              erit A D I; vmbra verò erit G I.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.003950">Sole deinde in B, exiſtente, erit
                <lb/>
              radius B D E, & vmbra G E. </s>
              <s id="s.003951">So­
                <lb/>
              le tandem in C.
                <expan abbr="radioq́">radioque</expan>
              ; C D F.
                <lb/>
              vmbra erit G F. </s>
              <s id="s.003952">Dicit ergò Ariſt. quod cum anguli A D B, B D C, ſint ex
                <lb/>
              æqualibus arcubus A B, B C. ad centrum D, conſtituti, erunt æquales, qua­
                <lb/>
              re erunt etiam æquales alij duo anguli illis ad verticem oppoſiti, per 15.
                <lb/>
              primi, qui ſunt contenti in triangulo G D I. quod
                <expan abbr="triã">tria</expan>
              ngulum fit à radio pri­
                <lb/>
              mo D I, re conſpecta à Sole G D, & vmbra G I. anguli inquam F D E, E D I,
                <lb/>
              qui ſunt ad verticem prædictis angulis, erunt, & ipſi æquales inuicem.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003953">Supponit præterea pro certo radium D I, qui cæteris longius prolabitur,
                <lb/>
              eſſe maiorem propinquiore D E.
                <expan abbr="ipſumq́">ipſumque</expan>
              ; D E, maiorem eſſe reliquo radio
                <lb/>
              D F. oportet autem
                <expan abbr="radiũ">radium</expan>
              B E, terminari in puncto E, quod ſit citra radium
                <lb/>
              D I. & radium D F, deſinere in F, citra radium D E, aliter ſequitur lineam
                <lb/>
              rectam B E, vel C F, ſecare lineam recta A I, in pluribus punctis, quàm vno
                <lb/>
              D. quod eſt impoſſibile. </s>
              <s id="s.003954">cùm ergò totus angulus F D I, diuidatur à linea
                <lb/>
              D E, in duos angulos æquales F D E, E D I.
                <expan abbr="ſitq́">ſitque</expan>
              ; latus D I, maius latere D F.
                <lb/>
              erit ex ſcholio 19. primi Elemen. linea E I, maior, quam F E, quæ ſunt duæ
                <lb/>
              inæquales vmbræ, quæ tamen reſpondent æqualibus arcubus A B, B C. ſimi­
                <lb/>
              liter vmbra F E, maior eſſe probaretur ſequenti qualibet vmbra, quæ tamen
                <lb/>
              ex arcu æquali procederet. </s>
              <s id="s.003955">& ſic deinceps vſquequò Sol eſſet in meridie, vbi
                <lb/>
              vmbra eſſet omnium minima.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003956">Atque ex his patet, cur quamuis Sol vniformiter in cœlo moueatur, vm­
                <lb/>
              brarum tamen incrementa, ſint diſparia, nec vniformia. </s>
              <s id="s.003957">eadem intelligen­
                <lb/>
              da ſunt de vmbrarum decrementis promeridianis Sole ad occaſum labente:
                <lb/>
              tunc enim, vt ille cecinit.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003958">
                <emph type="italics"/>
              Maioresqué cadunt altis de montibus vmbræ.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003959">Aduerte verba illa (
                <emph type="italics"/>
              Angulus D E, maior, quam E F, angulo D G, est
                <emph.end type="italics"/>
              ) eſſe
                <lb/>
              mendoſa, etiam in græco textu; vnde, & malè in latinum tranſlata:
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              in
                <lb/>
              græco eſt vox, angulus: aliter Ariſt. quæſtioni non ſatisfaceret. </s>
              <s id="s.003960">quare di­
                <lb/>
              cendum, & interpretandum videtur, quemadmodum à me factum eſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003961">
                <arrow.to.target n="marg337"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.003962">
                <margin.target id="marg337"/>
              345</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003963">In 5. problema. </s>
              <s id="s.003964">Difficile admodum eſt problema iſtud, & cuius ſolutio­
                <lb/>
              nem nullus veterum, quod ſciam, perfectè attigit: quamuis Vitellio nu. </s>
              <s id="s.003965">39.
                <lb/>
              lib. 2. hoc idem proponat, ac ſoluere contendat: Verùm nec Ariſt. nec Vi­
                <lb/>
              tellio intellectui ſatisfaciunt mathematico: probabilia tamen afferunt. </s>
              <s id="s.003966">op­
                <lb/>
              timè hae de re Maurolicus, in ſuis Poſthumis, nuper editis Photiſmis, & Ke­
                <lb/>
              plerus, in paralip. </s>
              <s id="s.003967">ad Vitell. </s>
              <s id="s.003968">Senſum Ariſt. ac textum pariter per paraphra­
                <lb/>
              ſim exponam, ita tamen, vt eius textus ex hac paraphraſi omninò clarus
                <lb/>
              euadat. </s>
              <s id="s.003969">Quærit igitur; cur lumen Solis ingrediens per quadrangularia, ſeu
                <lb/>
              triangularia foramina, vel etiam per rimulas, cùm poſtea recipiatur in pla­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>