Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.004104">
                <pb pagenum="241" xlink:href="009/01/241.jpg"/>
              dimenſione, his verbis, extat, inquit, alius modus dimetiéndæ ſolaris eclyp­
                <lb/>
              ſis, omnium facillimus, ac certiſſimus, cuius nos admonuit Eraſmus Rei­
                <lb/>
              noldus in comm. in Theoricas Peurbarhij. </s>
              <s id="s.004105">tempore igitur ſolaris defectus,
                <lb/>
              intra parietes vſpiam, clauſis omnibus feneſtris, admittatur Solis radius,
                <lb/>
              per anguſtum foramen rotundum;
                <expan abbr="excipiaturq́">excipiaturque</expan>
              ; radius hic in plana tabella,
                <lb/>
              vbi certo quantum Sol defecerit ad vnguem, licet videre,
                <expan abbr="abſq;">abſque</expan>
              vlla intui­
                <lb/>
              tus moleſtia, ac tam perfectè, atque fi in cœlo coram adeſſes) hæc ille, licet
                <lb/>
              autem videre, quia illuminatio in tabella excepta, quæ alias ſolet eſſe cir­
                <lb/>
              cularis, erit tempore eclypſis ipſa pariter cum Sole defectiua,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              inſtar fal­
                <lb/>
              catæ lunulæ. </s>
              <s id="s.004106">deinde ſubdit; verum hoc omninò ſcire neceſſarium eſt, con­
                <lb/>
              trario modo apparere defectum illum in tabula per radios Solis, quàm in
                <lb/>
              cœlo contingit: hoc eſt, ſi in cœlo ſuperior pars deliquium patiatur, in ra­
                <lb/>
              dijs apparebit inferior deficere, vt ratio exigit optica)
                <expan abbr="hucuſq;">hucuſque</expan>
              Gemma Fri­
                <lb/>
              ſius; ex quo etiam placuit accipere totius huius
                <expan abbr="experiẽtiæ">experientiæ</expan>
              figuram, quam
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.241.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/241/1.jpg" number="149"/>
                <lb/>
              ipſe
                <expan abbr="cuiuſdã">cuiuſdam</expan>
              eclypſis an­
                <lb/>
              ni 1544. apponit. </s>
              <s id="s.004107">eſt au­
                <lb/>
              tem hæc. </s>
              <s id="s.004108">in qua Sol
                <expan abbr="de-ficiẽs">de­
                  <lb/>
                ficiens</expan>
              eſt A B C. pars in­
                <lb/>
              ferior B D P C, ipſa eſt
                <lb/>
              lumine priuata; ſuperior
                <lb/>
              B A P D, ſplendens, quæ
                <lb/>
              ſimilis eſt falcatæ lunu­
                <lb/>
              læ. </s>
              <s id="s.004109">radij Solis
                <expan abbr="ingrediũ-tur">ingrediun­
                  <lb/>
                tur</expan>
              in cubiculum per fo­
                <lb/>
              ramen E.
                <expan abbr="excipiunturq́">excipiunturque</expan>
              ;
                <lb/>
              in tabella K M N O, fo­
                <lb/>
              ramini, ſeu radio Solis
                <lb/>
                <expan abbr="perpẽdiculariter">perpendiculariter</expan>
              oppo­
                <lb/>
              ſita: in qua propterea
                <lb/>
              apparet Solis illuminatio, non vt alias circularis, ſed manca, ac defectiua,
                <lb/>
              lunulæ inſtar:
                <expan abbr="eſtq́">eſtque</expan>
              ; G H I L, quæ inuerſo modo ſe habet, ac in cœlo, quem­
                <lb/>
              admodum figura oſtendit: cuius cauſa eſt, quia radij Solis A E, D E, C E,
                <lb/>
              poſt foraminis ingreſſum commutantur, quia ſe mutuò ſecant, vnde qui ſu­
                <lb/>
              periores erant, fiunt inferiores intra foramen, & in tabella; ſic radius A E,
                <lb/>
              omnibus ſuperior, poſt ingreſſum fit omnibus inferior; eſt enim E H,
                <expan abbr="deſi-nitq́">deſi­
                  <lb/>
                nitque</expan>
              ; in puncto H, omnium illuminationis infimo. </s>
              <s id="s.004110">reliqua autem pars cir­
                <lb/>
              culi illuminationis G L I F, deficit, quia pars Solis B D P C, quæ ipſam illu­
                <lb/>
              ſtrare ſolet, propter eclypſim nullos per foramen E, immittit radios. </s>
              <s id="s.004111">Ve­
                <lb/>
              rum eclypſis tempore, etiam ſi huiuſmodi illuminationes intra cubiculum
                <lb/>
              non obſeruentur, ſed foris, manifeſtè omnes apparent, non ſecus, ac ipſe ſol
                <lb/>
              defectiuæ: tales ſùnt omnes, quæ per quælibet foramina, in quolibet paui­
                <lb/>
              mento, aut oppoſito pariete apparent: de quibus etiam Ariſtot. in præſenti
                <lb/>
              problemate loquitur. </s>
              <s id="s.004112">ex his facilè eſt verborum Ariſt. ſenſum aſſequi. </s>
              <s id="s.004113">Quæ­
                <lb/>
              rit igitur, cur tempore ſolaris deliquij, ſi Solis illuminationes per cribri fo­
                <lb/>
              ramina, aut inter alicuius arboris folia, ex ijs, quæ lata habent folia, aut
                <lb/>
              inter manuum decuſſatos digitos, ingredientes, atque in terra </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>