Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.004352">
                <pb pagenum="254" xlink:href="009/01/254.jpg"/>
              At verò ſola parameſe nequit præter proprium ſonum, etiam ſonum meſes
                <lb/>
              efficere; quia cùm parameſe ſit acutior, quàm meſe, vt patet ex præceden­
                <lb/>
              tibus, erit etiam ipſa minor, ac imbecillior: idcircò ad ſonum meſes effi­
                <lb/>
              ciendum, aut meſe cum parameſe, aut ſaltem ſola meſe neceſſaria eſt. </s>
              <s id="s.004353">quòd
                <lb/>
              autem grauior ſonus ſit acuto maior, hinc patet, quia duæ netæ in hypate
                <lb/>
              continentur; ſi enim ſonus hypates bifariam diuidatur, v. g. ſi flatus ex ali­
                <lb/>
              qua grauiſſima canna exiens ita intercipiatur, vt medius tantum per can­
                <lb/>
              nam effletur, fit ſonus ex hypate nete, ex dimidio nimirum flatu hypates fit
                <lb/>
              nete; idem patet in chordis, quia dimidium alicuius chordæ, vt ſupra pa­
                <lb/>
              tuit, ad totam, eſt nete ad hypatem. </s>
              <s id="s.004354">duæ igitur nete in hypate continentur
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              (Cantilenam ſuſcipit)
                <emph.end type="italics"/>
              ideſt ſoliti erant ad grauiorem vocem canere. </s>
              <s id="s.004355">hic eſt
                <lb/>
              fortè ſenſus Ariſtotelis.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004356">
                <arrow.to.target n="marg361"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.004357">
                <margin.target id="marg361"/>
              369</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004358">Problema 13.
                <emph type="italics"/>
              (Cur in conſonantia Diapaſon graue quidem acuti antiphonum
                <lb/>
              accipi potest; grauis verò acutum non poteſt? </s>
              <s id="s.004359">An maximè, quia in vtroque mo­
                <lb/>
              dus
                <expan abbr="vtriuſq;">vtriuſque</expan>
              contentus est? </s>
              <s id="s.004360">Sed ſi minus, certè in graui acutum eſt, maius enim
                <lb/>
              graue eſt)
                <emph.end type="italics"/>
              Cur inquit, ex duobus ſonis, qui Diapaſon efficiant, grauis qui­
                <lb/>
              dem habet in ſe Antiphonum acuti, ideſt, in ſe continet etiam acutum: at
                <lb/>
              verò acutus non habet antiphonum grauis, ideſt non continet in ſe grauem.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.004361">Ratio eſt, inquit, quia in
                <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan>
              continetur ſonus, ſeu modus
                <expan abbr="vtriuſq;">vtriuſque</expan>
              qua­
                <lb/>
              tenus voces huius conſonantiæ ſunt eiuſdem naturæ, vt in 7. Probl. dictum
                <lb/>
              eſt. </s>
              <s id="s.004362">Sed melius eſt Dicere, quia in graui tanquam in magno acutum veluti
                <lb/>
              paruum includitur, vt paulò ante fuſius explicatum eſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004363">
                <arrow.to.target n="marg362"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.004364">
                <margin.target id="marg362"/>
              370</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004365">Problema 14.
                <emph type="italics"/>
              (Cur Antiphonŭm conſonantiæ Diapaſon ita latitat, vt vniſonum
                <lb/>
              eſſe videatur, veluti in Punico, aut homine? </s>
              <s id="s.004366">Quæ
                <expan abbr="namq;">namque</expan>
              poſita in acutis ſunt, non
                <lb/>
              vniſona, ſed ex proportione ſibi Diapaſon concinentia reſpondent? </s>
              <s id="s.004367">An modus pro­
                <lb/>
              portionis facit, vt ſonus quaſi
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
              eſſe appareat? </s>
              <s id="s.004368">Proportio. </s>
              <s id="s.004369">n. </s>
              <s id="s.004370">in ſonis æqualitas eſt;
                <lb/>
              a quale autem omne ad vnitatem
                <expan abbr="referẽdum">referendum</expan>
              eſt. </s>
              <s id="s.004371">hoc idem in fiſtolis etiam euenit, vt
                <lb/>
              falli aures poſſint)
                <emph.end type="italics"/>
              Quænam ſint voces Antiphonæ in 7. Probl. dictum eſt. </s>
              <s id="s.004372">quod
                <lb/>
              ad textum attinet pro verbo, atropo, quod in Gazæ translatione legitur,
                <lb/>
              repoſui, Homine, Græcè enim eſt,
                <foreign lang="grc">ανθρωπῳ,</foreign>
              ex quo fortè mendosè factum
                <lb/>
              eſt illud, atropo. </s>
              <s id="s.004373">quod quid ſibi velit, nuſquam reperitur: Verbum præte­
                <lb/>
              rea Punicum, puto ſignificare inſtrumentum aliquod muſicum Phęnicibus
                <lb/>
              vſitatum, vel ab eis repertum, Græcè enim legitur in
                <foreign lang="grc">φοίνικῳ</foreign>
              . His præmiſ­
                <lb/>
              ſis, quæritur, cur Antiphonum, ideſt vocum corriſpondentia in Diapaſon
                <lb/>
              ita latitat, vt non duæ voces differentes, ſed duæ vniſonæ, fiue vniſonum
                <lb/>
              videatur? </s>
              <s id="s.004374">vt manifeſtè audire eſt in inſtrumento Punico, & in humana voce?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.004375">Dubitationis cauſa eſt, quia voces acutæ nullo modo cum grauioribus ſibi
                <lb/>
              Antiphonis vniſonæ ſunt, ſed per octo voces ab illis in acutum diſtant.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004376">Reſpondet modum proportionis, ideſt duplam proportionem, quæ inter
                <lb/>
              huiuſmodi voces reperitur in cauſa eſſe, vt voces illæ videantur vniſonæ. </s>
              <s id="s.004377">eſt
                <lb/>
              enim proportio dupla (quæ forma ipſius Diapaſon eſt) ſimpliciſsima, & pri­
                <lb/>
              ma inter omnes muſicales proportiones. </s>
              <s id="s.004378">dupla enim proportio eſt omnium
                <lb/>
              prima, ac ſimpliciſſima, reliquæ enim, vt ſunt tripla, ſelquialtera, ſeſqui­
                <lb/>
              tertia, & huiuſmodi aliæ, ſunt ipſa compoſitiores. </s>
              <s id="s.004379">In dupla enim propor­
                <lb/>
              tione altera quantitas diuiditur tantum bifariam, vt ſuperius patuit: diuiſio
                <lb/>
              porrò bifariam, ſiue in partes æquales eſt prima
                <expan abbr="omniũ">omnium</expan>
              , quia magis ad </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>