Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

List of thumbnails

< >
251
251
252
252
253
253
254
254
255
255
256
256
257
257
258
258
259
259
260
260
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.004407">
                <pb pagenum="257" xlink:href="009/01/257.jpg"/>
              hac eadem de cauſa hymni Dithyrambici, poſtquam ad imitationem adhi­
                <lb/>
              beri cœperunt, vt liberius imitationi inſeruirent, ſtrophis, quibus antea,
                <lb/>
              plurimum abundabant, priuati ſunt. </s>
              <s id="s.004408">cur autem olim ſtrophas habuerint,
                <lb/>
              quibus modo carent, cauſa eſt, quia olim nobiles viri ſolebant ipſi choros,
                <lb/>
                <expan abbr="choreasq́">choreasque</expan>
              ; adire,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              in ipſis tripudiare, ac canere; chori autem, & choreæ
                <lb/>
              ſtrophas ſemper habuerunt, in choris enim eundem ſemper morem, ac mo­
                <lb/>
              dum, rithmumuè conſeruant; quapropter difficile erat inuenire multos, qui
                <lb/>
              certatorio, ac vario ſemper cantu,
                <expan abbr="variaq́">variaque</expan>
              ; imitatione decantarent: talis
                <lb/>
              enim cantus ſtrophas reijcit: eadem de cauſa modulos enharmonios vte­
                <lb/>
              bantur in ſuis canticis, quippe qui graues, ac ſeueri erant,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              idonei va­
                <lb/>
              rijs rationibus, ac moribus. </s>
              <s id="s.004409">vnus enim, vt accidit in cantu certatorio can­
                <lb/>
              tilenam facilius pro libito in omnes partes immutare poteſt, quàm multi,
                <lb/>
              vt ſolent eſſe in choro. </s>
              <s id="s.004410">& certator etiam facilius id præſtat, quam qui eun­
                <lb/>
              dem ſemper morem, ac modum retinet, quocirca ſimplicius, quod fit per
                <lb/>
              ſtrophas illi, qui in choris
                <expan abbr="canebãt">canebant</expan>
              , modulari debuerant; ſtropha enim ſim­
                <lb/>
              plex eſt,
                <expan abbr="vnoq́">vnoque</expan>
              ; tempore, ac menſura ſemper eadem menſuratur. </s>
              <s id="s.004411">hæc eadem
                <lb/>
              cauſa eſt, cur in ſcena nullus, vbi variæ imitationes aguntur, in choro verò,
                <lb/>
              vbi ſemper eodem tenore proceditur, plurimus ſtropharum vſus ſit: Hiſtrio
                <lb/>
              namque, quì in ſcena agit, & certator, & imitator ſimul eſt; chorus autem
                <lb/>
              minus imitatur, hoc eſt ſimplici,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              vniformi ſemper imitatione procedit.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004412">
                <arrow.to.target n="marg363"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.004413">
                <margin.target id="marg363"/>
              372</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004414">Probl. 16.
                <emph type="italics"/>
              (Qua de cauſa Antiphonum ſuauius est ſymphono? </s>
              <s id="s.004415">An quia in an­
                <lb/>
              tiphono manifeſtior est ipſa conſonantia, quàm eùm ad ſymphoniam cantatur: ne­
                <lb/>
              ceſſe enim eſt in ſymphonia alteram vocem alteri vniſonam eſſe; ita vt duæ in ean­
                <lb/>
              dem coaleſcentes altera alteram offuſcare poſſit)
                <emph.end type="italics"/>
              Per antiphonum intelligit nunc
                <lb/>
              Ariſt. conſonantiam ex vocibus
                <expan abbr="differẽtibus">differentibus</expan>
              conflatam, cuiuſmodi eſt Dia­
                <lb/>
              paſon, Diapente, & Diateſſaron: per ſymphonum intelligit conſonantiam
                <lb/>
              ex vocibus eiuſdem intenſionis, ſiue ex vniſonis. </s>
              <s id="s.004416">non me latet aliter Muſi­
                <lb/>
              cos antiphonas, ſymphonas, ac homophonas accipere. </s>
              <s id="s.004417">vide Prolæm. lib. 1.
                <lb/>
              cap. 7. harm. </s>
              <s id="s.004418">ſed hoc loco ita accipiendas eſſe, vti dixi, manifeſtum eſt ex
                <lb/>
              Ariſt. contextu. </s>
              <s id="s.004419">Ait igitur ſuauiorem eſſe antiphonarum conſonantiam,
                <lb/>
              quam vniſonarum; quia ibi conſonantia melius percipitur; nam in vocibus
                <lb/>
              vniſonis, vox alteri voci conſonans, eundem cum illa edit ſonum, ita vt duæ
                <lb/>
              in vnam,
                <expan abbr="eandemq́">eandemque</expan>
              ; prorſus coaleſcant,
                <expan abbr="ſicq́">ſicque</expan>
              ; altera alteram offuſcet, vnde
                <lb/>
              conſonantia, quæ ex pluribus conſtare debet, non percipitur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004420">
                <arrow.to.target n="marg364"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.004421">
                <margin.target id="marg364"/>
              373</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.004422">Probl. 17.
                <emph type="italics"/>
              (Cur ſola Diapaſon conſonantia cantatur? </s>
              <s id="s.004423">ſecundum hanc enim, &
                <lb/>
              nullam aliam magadare ſolent. </s>
              <s id="s.004424">An quod hæc ſola ex fidibus inuicem antiphonis
                <lb/>
              conſtat? </s>
              <s id="s.004425">in antiphonis autem etiamſi alteram tantum canis, idem efficies, voces
                <lb/>
              enim vtriuſque chordæ vna ſola continet. </s>
              <s id="s.004426">ita vt in hac conſonantia, quamuis vox
                <lb/>
              vna tantum cantetur, tota tamen conſonantia quodammodo canitur. </s>
              <s id="s.004427">ita vt in hac
                <lb/>
              ſymphonia, & vnica voce canente, & duabus, exurgat quodammodo harmonia.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.004428">vel vna decantante, altera verò per tibiam ſonante, veluti vnam ambæ, conſtituunt.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.004429">propterea in ſola Diapaſon canere ſolemus, quoniam, inquam, voces antiphonæ
                <lb/>
              vnius, eiuſdemqué chordæ vocem obtinent)
                <emph.end type="italics"/>
              Sciendum primò apud veteres vſui
                <lb/>
              fuiſſe inſtrumentum quoddam muſicum, quod Magadis, & Magas appella­
                <lb/>
              batur, ad quod ſuas cantilenas canere ſolebant,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hoc erat
                <foreign lang="grc">μαγαδίζειν</foreign>
                <lb/>
              magadiſſare. </s>
              <s id="s.004430">Erat autem vnius chordæ tantum, vel vnius vocis, ſi fortè </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>