Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004517
">
<
pb
pagenum
="
261
"
xlink:href
="
009/01/261.jpg
"/>
leorum ictibus poteſt rithmus fieri:
<
expan
abbr
="
atq;
">atque</
expan
>
adeò cæteris omnibus, quæ in ſuo
<
lb
/>
motu certis interuallis mouentur; ita vt etiam piſtores ipſi machina ſua il
<
lb
/>
la, qua maſſam ſubigunt, rithmum quendam efficere ſoleant. </
s
>
<
s
id
="
s.004518
">His porrò mo
<
lb
/>
tus ſi in vocibus, ac ſonis muſicis, ſeu in cantilenis exiſtat, præcipuè rithmus
<
lb
/>
dicitur, quod ſi concinnus ſit, & elegans aures ſuauiter mulcet,
<
expan
abbr
="
animumq́
">animumque</
expan
>
;
<
lb
/>
in varias paſſiones inducit: rithmum hunc, qui in cantilenis eſt, vulgò can
<
lb
/>
tores appellant Ariam. </
s
>
<
s
id
="
s.004519
">Vnde qui intelligit, quid ſint Ariæ, quæ paſſim can
<
lb
/>
tantur, ac ſonantur, facilè etiam quid ſit rithmus, intelliget. </
s
>
<
s
id
="
s.004520
">Hic igitur
<
lb
/>
rithmus miram habet in ſe morum ſimilitudinem, quæ conſiſtit in motu
<
lb
/>
rithmi, ſeu in ordine interuallorum aptiſſimo, per quæ vox aſcendit, & de
<
lb
/>
ſcendit: nullo autem modo conſiſtit in mixtione ſonorum grauium, & acu
<
lb
/>
torum; ex hac enim mixtione non rithmus, ſed conſonantia exurgit. </
s
>
<
s
id
="
s.004521
">mo
<
lb
/>
tus autem omnis fit per aliquam actionem, actio verò omnis eſt morum il
<
lb
/>
lius, cuius eſt actio manifeſtatrix. </
s
>
<
s
id
="
s.004522
">ex quibus patet, cur in cantilenis rithmi
<
lb
/>
cis mores appareant, non autem in cæteris ſenſuum obiectis.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004523
">
<
arrow.to.target
n
="
marg373
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.004524
">
<
margin.target
id
="
marg373
"/>
382</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004525
">Problema 28.
<
emph
type
="
italics
"/>
(Cur pleræque cantilenæ leges appellantur? </
s
>
<
s
id
="
s.004526
">An quod homines
<
lb
/>
priusqué, literas ſcirent, leges cantabant, ne eas obliuione traderent, quod etiam
<
lb
/>
noſtra ætate Agathyrſis in more eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.004527
">ergò primas poſteriorum cantilenarum, eodem
<
lb
/>
appellauerunt nomine, quo omnes ſuperiores vocantur)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
Agathyrſi populi à Pli
<
lb
/>
nio, & Pomponio Mela ſupra paludem Meotidem inter Scythicas nationes
<
lb
/>
numerantur. </
s
>
<
s
id
="
s.004528
">cur autem cantilenæ nonnullæ leges dicerentur, præter ratio
<
lb
/>
nem hic ab Ariſtot. allatam, aliam Plutarchus de Muſica affert, vbi ſic ait:
<
lb
/>
Non enim antiquitus pro libidine cuiuſque, vti nunc, licebat fidibus canere,
<
lb
/>
nec rithmos,
<
expan
abbr
="
concentusq́
">concentusque</
expan
>
; transferre; in ipſis
<
expan
abbr
="
namq;
">namque</
expan
>
legibus accommoda
<
lb
/>
tam cuique tentionem tuebantur, cuius rei cauſa id nominis inditum erat;
<
lb
/>
leges enim ſunt vocatæ quoniam præſcriptum, quaſi lege,
<
expan
abbr
="
cautumq́
">cautumque</
expan
>
; erat, ne
<
lb
/>
quis pro qualibet, vnam ſpeciem,
<
expan
abbr
="
formamq́
">formamque</
expan
>
; tentionis lege ſancitam, tranſ
<
lb
/>
grederetur. </
s
>
<
s
id
="
s.004529
">hæc ille. </
s
>
<
s
id
="
s.004530
">fubdit poſtea alias fuiſſe ſimiles illis harmonijs, quas
<
lb
/>
nunc ſonatas dicimus, fuiſſe tamen ſtatas, ac determinatas numero, quibus
<
lb
/>
ſolis vti liceret.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004531
">Probl. 29. Idem eſt cum præcedenti 27. eadem igitur
<
expan
abbr
="
quoq;
">quoque</
expan
>
ſit explicatio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004532
">
<
arrow.to.target
n
="
marg374
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.004533
">
<
margin.target
id
="
marg374
"/>
383</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.004534
">Probl. 30.
<
emph
type
="
italics
"/>
(Cur
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
hypodorium,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
hypophrygium est in tragœdiarum obo
<
lb
/>
ro? </
s
>
<
s
id
="
s.004535
">An quia non habet antiſtrophon, vtpotè quæ ſcenica ſunt, imitationiqué, accom
<
lb
/>
modata)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
huc pertinent ea, quæ ad cap. 2. lib. 3. Polit. ſcripſi, de tonis, Do
<
lb
/>
rio, Phrygio, Lydio. </
s
>
<
s
id
="
s.004536
">quibus nunc hæc addo, ex Boetio lib. 4. tonus, ſen mo
<
lb
/>
dus erat quædam cantus conſtitutio, ab hypate
<
expan
abbr
="
vſq;
">vſque</
expan
>
ad netem, proprio rith
<
lb
/>
mo modificata: ita vt modos Dorius alium rithmum, à Phrygio, & reliquis
<
lb
/>
diſcrepantem haberet. </
s
>
<
s
id
="
s.004537
">quilibet preterea modus ſuam certam ſedem in Mo
<
lb
/>
nochordio obtinebat, vnde ſequebatur vnum eſſe reliquis omnibus
<
lb
/>
grauiorem, alium eſſe omnium acutiſſimum, reliquos verò in
<
lb
/>
termedios, alijs grauiores fuiſſe, vt in ſequenti figura,
<
lb
/>
in qua, tanquam in tabella, omnia, quæ de hiſce
<
lb
/>
modis dici ſolent, perſpicuè licet
<
lb
/>
intueri.</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>