1riter fiat, vitrum priùs eſt durum, quàm ejus meatus
ita potuerint arctari: quo fit, ut globuli iſti ſemper
poſtea impetum faciant ad ejus particulas ab invicem
disjungendas; cùmque hae particulae ſolo contactu
ſuo junctae ſint, non poteſt una tantillum ab aliâ ſepa
rari, quin ſtatim aliae plures, ei vicinae ſecundùm eam
ſuperficiem in quâ iſta ſeparatio fieri coepit, etiam
ſeparentur, atque ita vitrum planè frangatur. Quam
ob cauſſam, qui vitrea vaſa conficiunt, ea gradatim ex
fornacibus removent, ut lentè refrigerentur. Atque
ſi vitrum frigidum igni apponatur, ita ut in unâ parte
multò magis quàm in aliis vicinis calefiat, hoc ipſo in
illâ parte frangetur: quia non poſſunt ejus meatus ca
lore dilatari, meatibus vicinarum partium immutatis,
quin illa ab iſtis disjungatur. Sed ſi vitrum lento pri
mùm igni, ac deinde gradatim vehementiori admovea
tur, & ſecundùm omnes partes aequaliter incaleſcat,
non frangetur: quia omnes ejus meatus aequaliter &
eodem tempore laxabuntur.
ita potuerint arctari: quo fit, ut globuli iſti ſemper
poſtea impetum faciant ad ejus particulas ab invicem
disjungendas; cùmque hae particulae ſolo contactu
ſuo junctae ſint, non poteſt una tantillum ab aliâ ſepa
rari, quin ſtatim aliae plures, ei vicinae ſecundùm eam
ſuperficiem in quâ iſta ſeparatio fieri coepit, etiam
ſeparentur, atque ita vitrum planè frangatur. Quam
ob cauſſam, qui vitrea vaſa conficiunt, ea gradatim ex
fornacibus removent, ut lentè refrigerentur. Atque
ſi vitrum frigidum igni apponatur, ita ut in unâ parte
multò magis quàm in aliis vicinis calefiat, hoc ipſo in
illâ parte frangetur: quia non poſſunt ejus meatus ca
lore dilatari, meatibus vicinarum partium immutatis,
quin illa ab iſtis disjungatur. Sed ſi vitrum lento pri
mùm igni, ac deinde gradatim vehementiori admovea
tur, & ſecundùm omnes partes aequaliter incaleſcat,
non frangetur: quia omnes ejus meatus aequaliter &
eodem tempore laxabuntur.
CXXIX.
Cur ejus fragilitas mi
nuatur, ſi lentè refri
geretur.
Cur ejus fragilitas mi
nuatur, ſi lentè refri
geretur.
25
30
5
10
15
Praeterea vitrum eſt pellucidum, quia, dum genera
tur, liquidum eſt, & materia ignis, undique circa ejus
particulas fluens, innumeros ibi meatus ſibi excavat,
per quos poſtea globuli ſecundi elementi liberè tran
ſeuntes, actionem luminis in omnes partes ſecundùm
lineas rectas transferre poſſunt. Neque enim ad hoc
neceſſe eſt, ut ſint accuratè recti, ſed tantùm ut nullibi
ſint interrupti: adeò ut ſi, exempli cauſâ, fingamus
vitrum conſtare particulis accuratè ſphaericis & aequa
libus, ſed tam craſſis, ut globuli ſecundi elementi
tranſire poſſint per ſpatium illud triangulare, quòd