Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.005208">
                <pb pagenum="13" xlink:href="009/01/297.jpg"/>
              clarius dici poterat? </s>
              <s id="s.005209">quæ tamen omnia aduerſarij videntur clauſis de indu­
                <lb/>
              ſtria oculis præterijſſe; conſtat enim ex opuſculo Piccolominei ipſum dili­
                <lb/>
              genter hoc conſilio Proclum perlegiſſe; quì igitur fieri potuit, quin ea vi­
                <lb/>
              derit. </s>
              <s id="s.005210">Sed hodie plurimi non ad verum, ſed ad libitum philoſophamur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005211">Placuit hos tres ſolos Platonem, Ariſtotilem, & Proclum ex veteribus pro
                <lb/>
              noſtra ſententia in
                <expan abbr="mediũ">medium</expan>
              adducere, propterea quod eos ſibi adiungere
                <expan abbr="cõ-tra">con­
                  <lb/>
                tra</expan>
              omnem rationem nitantur aduerſarij, vt ex prædictis iam ſatis liquidè
                <lb/>
              conſtat. </s>
              <s id="s.005212">Reliquorum verò Philoſophorum, tàm Græcorum, quàm
                <expan abbr="Arabũ">Arabum</expan>
              ,
                <lb/>
              aut Latinorum placita citare ſuperſedeo, etiam ſi omnes vno ore Geome­
                <lb/>
              tricas demonſtrationes tanquam omnium exactiſſimas celebrauerint, vel
                <lb/>
              teſte ipſo Piccolomineo, qui initio libelli de certitudine, Mathematica, ſic
                <lb/>
              ait; omnes ferè Latini, vt D. Albertus, D. Tho nas, Marſilius, Egydius, Zi­
                <lb/>
              mara, &
                <expan abbr="pleriq́">plerique</expan>
              , alij vno ore Auerroem interpretati ſunt, dicere Mathema­
                <lb/>
              ticas demonſtrationes eſſe in primo gradu certitudinis, quod Mathemati­
                <lb/>
              cus ex notioribus nobis, & natura demonſtret, quippequi vel ſolus, vel ma­
                <lb/>
              ximè demonſtratione illa, quam potiſſimam appellant, vtatur, qua. </s>
              <s id="s.005213">ſ. </s>
              <s id="s.005214">ſimul
                <lb/>
              & quod effectus ſit, & cur ſit liquidò innoteſcit. </s>
              <s id="s.005215">Verum ipſe omnium pri­
                <lb/>
              mus abſolutè dici poteſt, cum nullus ante ipſum, cuius opera extent, id di­
                <lb/>
              cat; quamuis ipſe fallo Proclum, Ariſt. & Platonem ſibi conetur adiungere.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005216">Poſt ipſum verò ſoli duo ferè Pererius, & Conimbric. </s>
              <s id="s.005217">eum ſequuti ſunt. </s>
              <s id="s.005218">At
                <lb/>
              verò contrariam
                <expan abbr="ſentẽtiam">ſententiam</expan>
              reliqui omnes poſt ipſum amplexi ſunt; ex qui­
                <lb/>
              bus ſolos duos,
                <expan abbr="eosq́">eosque</expan>
              ; præſtantiſſios huiuſce tempeſtatis philoſophos alle­
                <lb/>
              gaſſe ſit ſatis. </s>
              <s id="s.005219">Toletum. </s>
              <s id="s.005220">ſ. </s>
              <s id="s.005221">& Zabarellam. </s>
              <s id="s.005222">Toletus enim quæſt. </s>
              <s id="s.005223">4. 2. Phyſ.
                <lb/>
              in 3. concluſione habet iſta; Phyſicus, & Mathematicus differunt in modo
                <lb/>
              demonſtrandi, Phyſicus enim frequenter vtitur demonſtratione ſigni, & ef­
                <lb/>
              fectus, quia ipſius cauſæ frequentius ſunt occultæ, nec per ſe ſenſibiles, effe­
                <lb/>
              ctus verò ſunt ſenſibiles, vt mors, motus, &c. </s>
              <s id="s.005224">quæ ad ſenſum patent,
                <expan abbr="quorũ">quorum</expan>
                <lb/>
              cauſæ à ſenſibus ſunt remotæ. </s>
              <s id="s.005225">At Mathematicus frequentius à prioribus
                <lb/>
              procedit cum eius cauſæ notiores ſint effectibus, à ſenſu enim abſtrahit, &
                <lb/>
              in intellectu notius eſt, quod prius eſt. </s>
              <s id="s.005226">videas Lector, quàm ſyncerè natu­
                <lb/>
              ralis philoſophiæ profeſſor vera de Mathematicis loquatur, ita vt etiam eas
                <lb/>
              illi præferat. </s>
              <s id="s.005227">Iacobus autem Zabarella in toto ſuo opere logico, perpetuò
                <lb/>
              Mathematicas demonſtrationes, vt potiſſimas agnoſcit,
                <expan abbr="exemplaq́">exemplaque</expan>
              ; Ariſt.
                <lb/>
              geometrica exponit tanquam vera, & omnino rebus ipſis accommodata;
                <lb/>
              quare non eſt, cur vnum, aut alterum ipſius locum hic deſcribamus. </s>
              <s id="s.005228">illud
                <lb/>
              non prætermittam, ipſum fateri ſe bis, teruè totum Euclidem ſedulò perle­
                <lb/>
              giſſe, vt probè poſſet Ariſt. mentem circa
                <expan abbr="demõſtrationis">demonſtrationis</expan>
              naturam aſſequi,
                <lb/>
              cùm videret Ariſt.
                <expan abbr="quæcunq;">quæcunque</expan>
              de demonſtratione præciperet, omnia ad Geo­
                <lb/>
              metricam normam, tanquam ad lydium lapidem examinare. </s>
              <s id="s.005229">Locus, vbi
                <lb/>
              hæc ait, mihi è memoria excidit, certus tamen ſum apud ipſum ea me le­
                <lb/>
              giſſe. </s>
              <s id="s.005230">quarto tandem loco, communi authoritate omnium antiquorum idem
                <lb/>
              comprobatur, apud quos ſemper demonſtrationes Geometricę appellatæ
                <lb/>
              ſunt per antonomaſiam demonſtrationes, non rationes, non opiniones, non
                <lb/>
              ſententiæ, quemadmodum in reliquis philoſophiæ partibus fieri ſolet. </s>
              <s id="s.005231">Sed
                <lb/>
              iam ab authoritatibus ad rationes.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005232">Prima, Vera, & perfecta demonſtratio ex Auerrois ſententia debet à no­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>