Varro, Michael, De motv tractatvs

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 64 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="044/01/030.jpg" pagenum="22"/>
              uetur, maiorem vim mouendi habet. </s>
              <s>Ita illud idem
                <lb/>
              quod magis contra nutum ſuum mouetur,
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
                <lb/>
              vim reſiſtendi habet. </s>
              <s>E contrario verò quo vis quæ­
                <lb/>
              libet minorem motum in alieno ſubiecto ciere ni­
                <lb/>
              tetur, eo faciliùs illud mouebit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Tarditate igitur motus, reſiſtentia in infinitum
                <lb/>
              minui poteſt: minuta verò reſiſtentia vis contrariæ
                <lb/>
              effectus augetur, ita vt vis quæ per ſe minima eſt, in
                <lb/>
              contrariam cui plurimum diminuta ſit, reſiſtentia
                <lb/>
              maximè agat. </s>
              <s>Perinde igitur eſt, ſi vis mouens ma­
                <lb/>
              gna ſit, mouenda verò parua, ac ſi illa celeriter fera­
                <lb/>
              tur, hæc verò tardè:
                <expan abbr="quãtum">quantum</expan>
              enim vis mouens ſi ma­
                <lb/>
              gna fuerit in mouendam minorem poterit, tantum
                <lb/>
              vis parua celeriter mota in magnam tardè motam
                <lb/>
              poterit. </s>
              <s>Si igitur velimus vt vis parua magnam mo­
                <lb/>
              ueat, eas ita collocare oportet, vt quantum magna
                <lb/>
              paruam ſuperat, tantum illi de motus celeritate de­
                <lb/>
              trahatur, & aliquid ampliùs. </s>
              <s>Si enim tanta ſit tardi­
                <lb/>
              tas motus vis vnius, reſpectu motus vis alterius,
                <expan abbr="quã-ta">quan­
                  <lb/>
                ta</expan>
              eſt proportio vis illius, ad hanc non fiet motus: vt
                <lb/>
              ſi pondus A quatuor librarum cum pondere B libræ
                <lb/>
              vnius committatur: ſintque ita connexa, vt dum
                <lb/>
              A vno ſpatio mouebitur, B quatuor ſpatiis mouea­
                <lb/>
              tur, ita vt motus A quadruplo tardior ſit motu B
                <expan abbr="">non</expan>
                <lb/>
              fiet motus, quia quantum A excedit B pondere tan­
                <lb/>
              tùm deficit motus tarditate. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>