Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000820">
                <pb pagenum="43" xlink:href="009/01/043.jpg"/>
              G H D, appoſito
                <expan abbr="vtiq;">vtique</expan>
              communi angulo B G H, erant primum, duo anguli
                <lb/>
              E G B, B G H, maiores, quam ſint duo B G H, G H D, quia ſi inæqualibus
                <lb/>
              æqualia addantur, tota erunt inæqualia, vt prius per 4, axioma: hoc loco
                <lb/>
              communis angulus additur ſemel maiori angulo, & ſemel minori; & ideo
                <lb/>
              totum illud, in quo eſt maior angulus, adhuc maius eſt altero toto, in quo
                <lb/>
              minor angulus continetur. </s>
              <s id="s.000821">at illi duo E G B, B G H, per 13. primi, ſunt
                <lb/>
              æquales duobus rectis angulis, ergo duo
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              recti erunt maiores duobus
                <lb/>
              internis B G H, D H G, ſiue hi duo interni erunt minores duobus rectis.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.000822">At quando hi duo interni ſunt minores duobus rectis, tunc lineæ A B, C D,
                <lb/>
              ſunt concurrentes, ſi protrahantur ad partes prædictorum
                <expan abbr="angulorũ">angulorum</expan>
              . </s>
              <s id="s.000823">quod
                <lb/>
              P. Clauius luculenti, & hactenus deſiderata demonſtratione ad 28. primi
                <lb/>
              demonſtrauit. </s>
              <s id="s.000824">
                <expan abbr="Atq;">Atque</expan>
              hoc pacto ex prima falſa ſuppoſitione, nimirum angu­
                <lb/>
              lum illum externum eſſe maiorem interno, & oppoſito; ſequitur falſum, ni­
                <lb/>
              mirum lineas parallelas concurrere.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000825">Præterea ſi ſupponamus aliam falſitatem, ſcilicet triangulum habere tres
                <lb/>
              angulos maiores duobus rectis, ſequetur eadem iterum falſitas, ſcilicet pa­
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.043.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/043/1.jpg" number="12"/>
                <lb/>
              rallelas coincidere, & probatur ſic; ſint enim
                <lb/>
                <expan abbr="triãguli">trianguli</expan>
              A B C, tres anguli maiores, quam duo
                <lb/>
              recti anguli, & per punctum C, ducta ſit recta
                <lb/>
              C D, parallela lateri B A. quia ergo angulus
                <lb/>
              A, æqualis eſt angulo ſibi alterno A C D, per
                <lb/>
              29. primi, & quia totalis angulus B C D, æqua­
                <lb/>
              lis eſt duobus angulis B C A, A C D, quos tanquam ſuas partes adæquatas
                <lb/>
              continet, quorum alter, ſcilicet A C D, eſt æqualis angulo A. erit idem to­
                <lb/>
              talis angulus B C D, æqualis duobus angulis A, & A C B, trianguli propoſi­
                <lb/>
              ti. </s>
              <s id="s.000826">ergo totus iſte angulus B C D, ſimul cum reliquo
                <expan abbr="triãguli">trianguli</expan>
              angulo B. con­
                <lb/>
              ſtabit compoſitionem ex tribus angulis trianguli dati: & conſequenter ta­
                <lb/>
              lis compoſitio trium angulorum erit maior, quam ſint duo anguli recti. </s>
              <s id="s.000827">ex
                <lb/>
              quo ſequitur duas rectas B A, C D, ſuper quas cadit linea B C, faciens duos
                <lb/>
              angulos internos, & ad eaſdem partes, ſcilicet A B D, maiores duobus re­
                <lb/>
              ctis non eſſe parallelas, ſed concurrentes (vt patet ex nuper citata demon­
                <lb/>
              ſtratione P. Clauij) quod falſum eſt. </s>
              <s id="s.000828">& ſequitur ex ſecunda falſa ſuppoſitio­
                <lb/>
              ne. </s>
              <s id="s.000829">ex quibus textus Ariſt. videtur ſatis clarus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000830">
                <arrow.to.target n="marg15"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000831">
                <margin.target id="marg15"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000832">Ex cap. 26.
                <emph type="italics"/>
              (Vt ſi A, duo recti, in quo autem P., triangulus, in quo vero C,
                <lb/>
              ſenſibilis triangulus, ſuſpicari
                <expan abbr="namq;">namque</expan>
              poſſet aliquis non eſſe C, ſciens, quod omnis
                <lb/>
              triangulus habet duos rectos: quare ſimul noſcet, & ignorabit idem. </s>
              <s id="s.000833">noſce enim
                <lb/>
              omnem triangulum, quod duobus rectis, non ſimplex eſt: ſed hoc quidem eo, quod
                <lb/>
              vniuerſalem habet ſcientiam: illud autem eo, quod ſingularem. </s>
              <s id="s.000834">ſic igitur, vt vni­
                <lb/>
              uerſale nouit C, quod duo recti; vt autem ſingulare non nouit, quare non habebit
                <lb/>
              contrarias)
                <emph.end type="italics"/>
              vide, quæ diximus lib. 1. ſecto 3. cap. 1. ex quibus quidquid Ma­
                <lb/>
              thematicum eſt hic, clarum redditur. </s>
              <s id="s.000835">reliqua verò, quæ ad Logicum ſpe­
                <lb/>
              ctant, huius loci commentatores proſequuntur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000836">In cap. 31. de Abductione.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000837">
                <arrow.to.target n="marg16"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000838">
                <margin.target id="marg16"/>
              16</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000839">Notandum hic cum eruditiſſimo Burana, Abductionem hanc, de qua in hoc
                <lb/>
              cap. agitur eſſe vocem mathematicam,
                <expan abbr="camq́">eamque</expan>
              ; Ariſt. quemadmodum multa
                <lb/>
              alia à Mathematicis mutuatum ad omnes alias ſcientias tranſtuliſſe. </s>
              <s id="s.000840">eſſe </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>