4515LIBER PRIMV
menti Horologiorũ confecimus, hoc modo.
Deſcriptis ex A, centro qua-
drantis B C, intra eundem quadrantem aliis 36. quadrantibus æqualiter, ſi pla-
cet, inter ſe diſtantibus, vt venuſtior appareat figura: ita vt in vniuerſum ſint
11Quadrantis
conſtructio
ad m. & ſec.
cognoſcenda. 40. quadrantes, quorum extimus in 90. gradus more ſolito ſecetur: proxi-
mus deinde in 128. partes æquales, primum videlicet in duas, & vtra que pars
rurſus in duas, & quęlibet harum quatuor partium iterum in duas, & ita
deinceps, donec 7. diuiſiones abſolutæ ſint, atque adeò totus quadrans in
128. partes ęquales diſtributus. Poſt hæc producantur alij quadrantes vltra
ſemidiametrum A B: ille quidem, qui tertius eſt ab extremo B C, vſque ad
gradum 91. extremi quadrantis CB, producti, hoc eſt, vſque ad lineam ex A,
ad gradum 91. ductam @ ſequens deinde vſque ad gradum 92. & inſequens
ad gradum 93. atque ita deinceps vſque ad alios gradus, ita vt quadrageſi-
mus quadrans vſque ad gradum 128. producatur. Hiarcus ita producti diui-
dantur ſinguliin 128. partes ęquales, ſicuti quadrans extimo quadranti pro-
ximus: qua diuiſione peracta, partes ſupra ſemidiametrum A B, reſecentur,
tanquam ſuperuacaneæ.
drantis B C, intra eundem quadrantem aliis 36. quadrantibus æqualiter, ſi pla-
cet, inter ſe diſtantibus, vt venuſtior appareat figura: ita vt in vniuerſum ſint
11Quadrantis
conſtructio
ad m. & ſec.
cognoſcenda. 40. quadrantes, quorum extimus in 90. gradus more ſolito ſecetur: proxi-
mus deinde in 128. partes æquales, primum videlicet in duas, & vtra que pars
rurſus in duas, & quęlibet harum quatuor partium iterum in duas, & ita
deinceps, donec 7. diuiſiones abſolutæ ſint, atque adeò totus quadrans in
128. partes ęquales diſtributus. Poſt hæc producantur alij quadrantes vltra
ſemidiametrum A B: ille quidem, qui tertius eſt ab extremo B C, vſque ad
gradum 91. extremi quadrantis CB, producti, hoc eſt, vſque ad lineam ex A,
ad gradum 91. ductam @ ſequens deinde vſque ad gradum 92. & inſequens
ad gradum 93. atque ita deinceps vſque ad alios gradus, ita vt quadrageſi-
mus quadrans vſque ad gradum 128. producatur. Hiarcus ita producti diui-
dantur ſinguliin 128. partes ęquales, ſicuti quadrans extimo quadranti pro-
ximus: qua diuiſione peracta, partes ſupra ſemidiametrum A B, reſecentur,
tanquam ſuperuacaneæ.
2.
Qvod ſi quadrantes vltra ſemidiametrum A B, produci commodè
non poſsint, ob ſpacij anguſtias, inſtituenda erit diuiſio hoc modo. In qua-
drante extremo B C, ſumatur ſemiſſis numeri graduum, quem quilibet arcus
productus continere deberet, & ex A, ad illam ſemiſſem linea occulta duca-
tur. Hęc enim ſecabit quadrantem propoſitum in puncto, vbi arcus produ-
ctus prima diuiſione bifariam ſecaretur. Quare ſi arcus inter hoc punctum
& ſemidiametrum A C, comprehendens 04. partes ex illis 128. totius arcus
producendi, ſecetur bifariam continuè ſex diuiſionibus, parteſque illius in
a@@um interidem punctum, & ſemidiametrum A B, transferantur, quę tranſ-
ſ@rri poſſunt, habebuntur in dato quadrante omnes partes, quæ ex illis 128.
in quas totus arcus pro ductus diuideretur, in quadrantem cadunt. Vt ſi di-
uidendus ſit quadrans M N, vſque ad grad. 104. producendus, ducemus ad
grad. 52. nimirum ad ſemiſſem grad. 104. rectam, quę ſecet Quadrantem M N,
in O. Nam ſi arcus O N, continens partes 64. ex illis 128. totius arcus produ-
cti, ſecetur continuè bifariam ſex diuiſio nibus, parteſque eius in arcum O M,
transferantur, habebuntur omnes partes in quadrantem M N, cadentes, non
ſecus, ac ſi totus arcus productus in 128. partes diſtributus eſſet. Sic etiam,
ſi quadrans ad gradum 125. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea
occulta ad gradum 62 {1/2} nimirum ad ſemiſſem graduum 125. Item ſi qua-
drans D E, 120. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea occulta ad
gradum 60. & c.
non poſsint, ob ſpacij anguſtias, inſtituenda erit diuiſio hoc modo. In qua-
drante extremo B C, ſumatur ſemiſſis numeri graduum, quem quilibet arcus
productus continere deberet, & ex A, ad illam ſemiſſem linea occulta duca-
tur. Hęc enim ſecabit quadrantem propoſitum in puncto, vbi arcus produ-
ctus prima diuiſione bifariam ſecaretur. Quare ſi arcus inter hoc punctum
& ſemidiametrum A C, comprehendens 04. partes ex illis 128. totius arcus
producendi, ſecetur bifariam continuè ſex diuiſionibus, parteſque illius in
a@@um interidem punctum, & ſemidiametrum A B, transferantur, quę tranſ-
ſ@rri poſſunt, habebuntur in dato quadrante omnes partes, quæ ex illis 128.
in quas totus arcus pro ductus diuideretur, in quadrantem cadunt. Vt ſi di-
uidendus ſit quadrans M N, vſque ad grad. 104. producendus, ducemus ad
grad. 52. nimirum ad ſemiſſem grad. 104. rectam, quę ſecet Quadrantem M N,
in O. Nam ſi arcus O N, continens partes 64. ex illis 128. totius arcus produ-
cti, ſecetur continuè bifariam ſex diuiſio nibus, parteſque eius in arcum O M,
transferantur, habebuntur omnes partes in quadrantem M N, cadentes, non
ſecus, ac ſi totus arcus productus in 128. partes diſtributus eſſet. Sic etiam,
ſi quadrans ad gradum 125. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea
occulta ad gradum 62 {1/2} nimirum ad ſemiſſem graduum 125. Item ſi qua-
drans D E, 120. producendus, diuidendus ſit, ducenda erit linea occulta ad
gradum 60. & c.
3.
Hisce quadrantibus ita diuiſis duplices numeri aſſcribendi ſunt, pro-
22Quinumeri
quædrantib{us}
aſſcribend@
ſint. pe ſemidiametrum quidem A C, numeri quadrantum, vt 1. prope extre-
mum; 2. iuxta ſequentem; & 3. iuxta tertium, & c. Ita vides quadranti, qui
vſque ad gradum 96. productus eſt, appoſitum eſſe numerum 8. cum is octa-
uus ſit. Primus enim eſt quadrans B C; ſecundus, qui ſequitur, 90. graduũ
Tertius graduum 91. quartus graduum 92. quintus graduum 93. Sextus
graduum 94. Septimus graduum 95. & Octauus graduum 96. Sic etiam qua-
dranti vſque ad grad. 100. preducto cernis aſſcriptum eſſe numerum 12. & c.
At verò iuxta ſemidiametrum A B, numeriillorum graduum ſcribendi ſunt, ad
quos vſque quilibet quadrans extenditur, vt in figura vides. Ita enim
22Quinumeri
quædrantib{us}
aſſcribend@
ſint. pe ſemidiametrum quidem A C, numeri quadrantum, vt 1. prope extre-
mum; 2. iuxta ſequentem; & 3. iuxta tertium, & c. Ita vides quadranti, qui
vſque ad gradum 96. productus eſt, appoſitum eſſe numerum 8. cum is octa-
uus ſit. Primus enim eſt quadrans B C; ſecundus, qui ſequitur, 90. graduũ
Tertius graduum 91. quartus graduum 92. quintus graduum 93. Sextus
graduum 94. Septimus graduum 95. & Octauus graduum 96. Sic etiam qua-
dranti vſque ad grad. 100. preducto cernis aſſcriptum eſſe numerum 12. & c.
At verò iuxta ſemidiametrum A B, numeriillorum graduum ſcribendi ſunt, ad
quos vſque quilibet quadrans extenditur, vt in figura vides. Ita enim