Descartes, René, Renati Des-Cartes principia philosophiae

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 334 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb pagenum="53"/>
              variatio, ſive omnium ejus formarum diverſitas, pen­
                <lb/>
              det à motu. </s>
              <s>Quod paſſim etiam à Philoſophis videtur
                <lb/>
              fuiſſè animadverſum, quia dixerunt naturam eſſe prin­
                <lb/>
              cipium motûs & quietis. </s>
              <s>Tunc enim per naturam intel­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg392"/>
              lexerunt id, per quod res omnes corporeae tales eva­
                <lb/>
              dunt, cluales ipſas eſſe experimur. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg390"/>
              XXIII.
                <lb/>
              Omnen materiae va­
                <lb/>
              riationem, ſive om­
                <lb/>
              nem ejus formarum
                <lb/>
              diverſitatem pendere
                <lb/>
              à motu. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg391"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg392"/>
              5</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg393"/>
                <lb/>
              Motus autem (ſcilicet localis, neque enim ullus
                <lb/>
              alius ſub cogitationem meam cadi a; nec ide etiam
                <lb/>
              ullum alium in rerum naturâ fingendum puto), motus,
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg394"/>
              inquam, ut vulgò ſumitur, nihil aliud eſt quàm
                <emph type="italics"/>
              actio,
                <lb/>
              quâ corpus aliquod ex uno locoinalium migrat
                <emph.end type="italics"/>
              . </s>
              <s>Et idcirco,
                <lb/>
              quemadmodum ſuprà monuimus b eandem rem eodem
                <lb/>
              tempore dici poſſe locum mutare & non mutare, ita
                <lb/>
              eadem etiam dici poteſt moveri & non moveri. </s>
              <s>Ut qui
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg395"/>
              ſedet in navi, dum ea ſolvit portu, putat quidem ſe
                <lb/>
              moveri, ſi reſpiciat ad littora eaque ut immota conſi­
                <lb/>
              deret; non autem, ſi ad ipſam navim, inter cujus partes
                <lb/>
              eundem ſemper ſitum ſervat. </s>
              <s>Quin etiam, quatenus
                <lb/>
              vulgò putamus in omni motu eſſe adionem, in quiete
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg396"/>
              verò ceſſationem actionis, magis propriè tunc dicitur
                <lb/>
              quieſcere quàm moveri, quia nullam in ſe actionem
                <lb/>
              ſentit. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg393"/>
              XXIV.
                <lb/>
              Quid ſit motus juxta
                <lb/>
              vulgarem ſenſum</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg394"/>
              10</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg395"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg396"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg397"/>
                <lb/>
              Sed ſi non tam ex vulgi uſu, quàm ex rei veritate,
                <lb/>
              conſideremus quid per motum debeat intelligi, ut ali­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg398"/>
              qua ei determinata natura tribuatur: dicere poſſumus
                <lb/>
              eſſe
                <emph type="italics"/>
              tranſlationem unius varlis materiae, ſive unius cor­
                <lb/>
              poris, ex vicini eorum corporum, quae illud immediatè
                <lb/>
              contingunt & tanquam quieſcentia ſpectantur, in viciniam
                <lb/>
              aliorum
                <emph.end type="italics"/>
              . </s>
              <s>Ubi per
                <emph type="italics"/>
              unum corpus, ſive unam partem </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>