Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39 2
40 3
41 4
42 5
43 6
44 7
45 8
46 9
47 10
48
49 12
50 13
51 14
52 15
53 16
54 17
55 18
56 19
57 20
58 21
59 22
60 23
< >
page |< < (22) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div87" type="section" level="1" n="45">
          <pb o="22" file="058" n="59" rhead="Comment. in I. Cap. Sphæræ"/>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1030" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Secvndvm</emph>
            accidens autem diuiditur in ſphæram rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1031" xml:space="preserve">ſphæ-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-01" xlink:href="note-058-01a" xml:space="preserve">Diuiſio
                <lb/>
              ſphæræ ſe-
                <lb/>
              cundum ac
                <lb/>
              cidens.</note>
            ram obliquam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1032" xml:space="preserve">Illi autem dicuntur habere ſphæram rectam, qui manent ſub
              <lb/>
            Aequinoctiali, ſi aliquis ibi manere poſſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1033" xml:space="preserve">Et dicitur eis recta, quia neuter
              <lb/>
            polorum magis altero illis eleuatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1034" xml:space="preserve">Vel quoniam eorum Horizon interſe-
              <lb/>
            cat Aequino ctialem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1035" xml:space="preserve">interſecatur ab eodem ad angulos rectos ſphærales.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1036" xml:space="preserve">Illiuero dicuntur habere ſphæram obliquam, quicunque habitant citra Ae-
              <lb/>
            quinoctialem, uel ultra. </s>
            <s xml:id="echoid-s1037" xml:space="preserve">Illis enim ſupra Horizontem alter polorum ſemper
              <lb/>
            eleuatur, alter uero ſemper deprimitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1038" xml:space="preserve">Vel quoniam illorum Horizon ar-
              <lb/>
            tificialis interſecat Aequinoctialem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1039" xml:space="preserve">interſecatur ab eodem ad angulos
              <lb/>
            impares, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1040" xml:space="preserve">obliquos.</s>
            <s xml:id="echoid-s1041" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div95" type="section" level="1" n="46">
          <head xml:id="echoid-head50" xml:space="preserve">COMMENTARIVS.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1042" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Dividit</emph>
            iam ſphæram ſecundum accidens in ſphæram rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1043" xml:space="preserve">obli-
              <lb/>
            quam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1044" xml:space="preserve">Sed quoniam ea, quæ in hac diuiſione dicuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1045" xml:space="preserve">quæ deinceps ſequũ
              <lb/>
            tur, intelligi non poſſunt, niſi prius qui iam circuli ſphæræ cognoſcantur, quo-
              <lb/>
            rum in ſequentibus frequenter fit mentio; </s>
            <s xml:id="echoid-s1046" xml:space="preserve">operæpretium me facturum puto,
              <lb/>
            ſi breuiter, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1047" xml:space="preserve">generatim circulos ſphæræ explicauero, plura de illis, eorumque
              <lb/>
            officijs, nominibusq́ue in 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1048" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s1049" xml:space="preserve">diſputaturus, ubi de eiſdem differit auctor:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1050" xml:space="preserve">Nunc enim tantum rudi minerua vocabula circulorum exponam.</s>
            <s xml:id="echoid-s1051" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head51" xml:space="preserve">DE CIRCVLIS SPHAERAE.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1052" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">GIrcvli</emph>
            ſphæræ ſunt 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s1053" xml:space="preserve">quorum hæc ſunt nomina. </s>
            <s xml:id="echoid-s1054" xml:space="preserve">Aequino-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-02" xlink:href="note-058-02a" xml:space="preserve">Decem cir-
                <lb/>
              @uli ſphęrę.</note>
            ctialis, Zodiacus, Colurus ſolſtitiorum, Colurus æquinoctiorum,
              <lb/>
            Meridianus, Horizon, Tropicus Cancri, Tropicus Capricorni,
              <lb/>
            Circulus arcticus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1055" xml:space="preserve">circulus antarcticus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1056" xml:space="preserve">Priores ſex, maiores di-
              <lb/>
            cuntur, ſiue maximi, poſteriores quatuor, minores, ſiue non maxi-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-03" xlink:href="note-058-03a" xml:space="preserve">Maior cir
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              @ulus ſphæ-
                <lb/>
              ræ, & mi-
                <lb/>
              @or quid.</note>
            mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s1057" xml:space="preserve">Maior circulus dicitur is, qui idem centrum cum ſphæra obtinet, ipſamq́ue
              <lb/>
            ſphæram in duo hemiſphæria æqualia diuidit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1058" xml:space="preserve">Minor uero circulus appellatur
              <lb/>
            ille, qui diuerſum centrum a ſphæræ centro poſſidet, ſphæramq́ue in duo ſeg-
              <lb/>
            menta inæqualia patitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1059" xml:space="preserve">Cæterum quilibet circulus ſphæræ, ſiue maior, ſiue
              <lb/>
            minor, duos dicitur habere polos, circa quos, ſi moueretur, uniformiter ferre-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1060" xml:space="preserve">Immo ex polis ipſis omnes circuli in ſuperficie ſphæræ deſcribuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1061" xml:space="preserve">Eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1062" xml:space="preserve">n.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1063" xml:space="preserve">polus cuiuslibet circuli fphæræ, punctum illud in conuexa ſuperficie ſphæræ, a
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-04" xlink:href="note-058-04a" xml:space="preserve">Polus circu
                <lb/>
              li in ſphæra
                <lb/>
              quid,</note>
            quo omnes lineæ rectę ad circunferentiam circuli ductę ſunt ęquales. </s>
            <s xml:id="echoid-s1064" xml:space="preserve">Nam
              <lb/>
            cum ex polo circuli circunferentia deſcribatur, neceſſe eſt, vt polus ęqualiter re
              <lb/>
            cedat ab omnibus punctis illius circunferentię.</s>
            <s xml:id="echoid-s1065" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1066" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Æqvinoctiali</emph>
            scirculus in ſphæra dicitur ille maior, qui ex mun
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-05" xlink:href="note-058-05a" xml:space="preserve">Aequino-
                <lb/>
              ctialis.</note>
            di polis eſt deſcriptus, ęqualiterq́. </s>
            <s xml:id="echoid-s1067" xml:space="preserve">ab vtroque polo mundi ſecundum omnes
              <lb/>
            ſui partes remouetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1068" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1069" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Zodiacvs</emph>
            circulus eſt quoque maior, deſcriptus ex polis diſtantibu@
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-06" xlink:href="note-058-06a" xml:space="preserve">Zodiacus</note>
            a mundi polis quarta parte, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1070" xml:space="preserve">inſuper nonageſima unius quadrantis, hoc eſt,
              <lb/>
            partibus 47. </s>
            <s xml:id="echoid-s1071" xml:space="preserve">ex 180. </s>
            <s xml:id="echoid-s1072" xml:space="preserve">in quas quadrans diuidi intelligitur, qui ſecat ęquinoctia-
              <lb/>
            lem, ſecaturq́ue uiciſſim ab eodem in duas medietates, oblique tamen; </s>
            <s xml:id="echoid-s1073" xml:space="preserve">ita ut
              <lb/>
            Zodiacus ad Æquinoctialem ſit inclinatus, unaq́ue medietas uergat ad </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>