Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001228">
                <pb pagenum="66" xlink:href="009/01/066.jpg"/>
              hanc formam, dimidium duorum rectorum eſt rectus, angulus in ſemicir­
                <lb/>
              culo eſt dimidium duorum
                <expan abbr="rectorũ">rectorum</expan>
              , ergo angulus in ſemicirculo eſt rectus.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001229">vides in minori propoſitione contineri definitionem ſubiecti materialem?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001230">adeò vt hæc ſit demonſtratio omnibus numeris abſoluta per cauſam mate­
                <lb/>
              rialem, vt benè ſentit Ariſt. </s>
              <s id="s.001231">Reliqua ad logicum pertinent, etiamſi per cha­
                <lb/>
              racteres more mathematicorum exponantur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001232">
                <arrow.to.target n="marg72"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001233">
                <margin.target id="marg72"/>
              72</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001234">Tex. 24.
                <emph type="italics"/>
              (Vt propter quid reſonat? </s>
              <s id="s.001235">aut propter quid apparet? </s>
              <s id="s.001236">aut propter quid
                <lb/>
              Iris? </s>
              <s id="s.001237">omnia enim hæc idem problemata ſunt genere, omnia enim ſunt refractio, ſed
                <lb/>
              ſpecie altera)
                <emph.end type="italics"/>
              propter quid reſonat? </s>
              <s id="s.001238">ſcilicet echo; propter quid apparet?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001239">ſcilicet imago in ſpeculo. </s>
              <s id="s.001240">dicit cauſam echo, imaginis in ſpeculo, & iridis
                <lb/>
              in nubibus eſſe eandem; nimirum refractionem; quamuis tres illæ refractio­
                <lb/>
              nes, ſeu; vt melius loquamur, reflexiones differant ſpecie ab inuicem, illa
                <lb/>
              enim eſt repercuſſio vocis; hæc reflexio ſpeciei viſibilis ex corpore terſo;
                <lb/>
              iſta
                <expan abbr="deniq;">denique</expan>
              radiorum Solis ex nube rorida in ſtato angulo repercuſſus. </s>
              <s id="s.001241">qua
                <lb/>
              ratione autem iſta omnia fiant, longum eſſet exponere, & ab intelligentia
                <lb/>
              huius loci fortè alienum. </s>
              <s id="s.001242">Illud tamen non prætereundum, quod ſi propriè
                <lb/>
              cum Perſpectiuis loqui velimus, dicendum eſſe, omnia illa eſſe reflexionem,
                <lb/>
              non refractionem. </s>
              <s id="s.001243">nam reflexio eſt, quando linea viſualis, per quam fertur
                <lb/>
              ſpecies in aliquod corpus terſum, impingit, ex quo deinde ad oculos refle­
                <lb/>
              ctitur. </s>
              <s id="s.001244">refractio tunc eſt, quando ſpecies obiecti viſibilis tranſit per media
                <lb/>
              diuerſæ craſſitiei., vt quando ſpecies lapilli per aquam primùm, deinde per
                <lb/>
              aerem means ad oculum peruenit; tunc enim linea, per quam ſpecies pro­
                <lb/>
              greditur, frangitur in confinio aquæ, & aeris, ita vt ſpecies non per vnicam
                <lb/>
              lineam rectam, ſed per fractam, ſeu refractam in confinio illo, oculis tan­
                <lb/>
              dem accidat.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001245">In fine textus
                <emph type="italics"/>
              (Quoniam Luna deficit)
                <emph.end type="italics"/>
              non intelligit defectum illum, qui
                <lb/>
              eclypſis appellatur, ſed ilium, quo paulatim lumen Lunæ minus oculis no­
                <lb/>
              ſtris apparet: decreſcente enim Luna ſolent humida augeri.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001246">
                <arrow.to.target n="marg73"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001247">
                <margin.target id="marg73"/>
              73</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001248">Tex. 25.
                <emph type="italics"/>
              (Vt propter quid, & permutatim proportionale? </s>
              <s id="s.001249">& c.
                <emph.end type="italics"/>
              ) quod quan­
                <lb/>
              titates, quæ ſunt proportionales, ſint etiam alternatim, ſeu permutatim
                <lb/>
              proportionales explicatum eſt ad tex. 13. primi Poſter. quæ etiam neceſſa­
                <lb/>
              ria ſunt ad hunc locum benè intelligendum. </s>
              <s id="s.001250">Illud autem commune propter
                <lb/>
              quod ea, quæ ſunt proportionalia, ſint etiam permutatim proportionalia,
                <lb/>
              eſt quoddam innominatum, de quo ibi dictum eſt, quod cum conueniat li­
                <lb/>
              neis, & numeris, & tamen ſeparatim de vtriſque illa paſſio demonſtretur,
                <lb/>
              quærit cuinam primò, & per ſe conueniat hæc paſſio, eſſe permutatim pro­
                <lb/>
              portionale; ſcilicet quidnam ſit illud innominatum; in quo deinde commu­
                <lb/>
              nicent lineæ, & numeri, vt inde habeant eſſe etiam permutatim propor­
                <lb/>
              tionalia.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001251">
                <arrow.to.target n="marg74"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001252">
                <margin.target id="marg74"/>
              74</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001253">Ibidem (
                <emph type="italics"/>
              Hic quidem fortaſſe proportionaliter habere latera, & angulos
                <emph.end type="italics"/>
              ) vult
                <lb/>
              indicare, in quonam conſiſtat ſimilitudo inter duas figuras rectilineas geo­
                <lb/>
              metricas, quam ſimilitudinem Euclides definit. </s>
              <s id="s.001254">1. ſexti, ſic explicat: ſimi­
                <lb/>
              les figuræ rectilíneæ ſunt; quæ & angulos ſingulos, ſingulis angulis æquales
                <lb/>
              habent,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              etiam latera, quæ circa angulos æquales ſunt proportionalia.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001255">vt ſi duo triangula appoſita habeant angulos æquales,
                <expan abbr="angulũ">angulum</expan>
              A, angulo D:
                <lb/>
              angulum B, angulo E. angulum C, angulo F. & præterea latera, quæ ſunt </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>