Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(39)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div128
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
50
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1932
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
39
"
file
="
075
"
n
="
76
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
Ignis uniformis eſt in denſitate, cum propter uelocitatem motus, quo ab ortu
<
lb
/>
in occaſum rapitur, facile aerem ſibi ſubiectum in ſe poſſit tranſmutare.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1933
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1934
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Circa</
emph
>
elementarem uero regionem ætherea regio lucida, ab omni
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-075-01
"
xlink:href
="
note-075-01a
"
xml:space
="
preserve
">Aethere@
<
lb
/>
regio.</
note
>
uariatione ſua immutabili eſſentia immunis exiſtens, motu continuo circu
<
lb
/>
lariter incedit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1935
"
xml:space
="
preserve
">Et hæc à philoſophis quinta nuncupatur eſſentia.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1936
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div140
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
51
">
<
head
xml:id
="
echoid-head55
"
xml:space
="
preserve
">COMMENTARIVS.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1937
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Postqvam</
emph
>
egit auctor de forma regionis elementaris, aggreditur di-
<
lb
/>
ſputationem de forma ætherea regionis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1938
"
xml:space
="
preserve
">Cuius quinque illuſtres proprieta-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-075-02
"
xlink:href
="
note-075-02a
"
xml:space
="
preserve
">Proprieta-
<
lb
/>
tes æthereę
<
unsure
/>
<
lb
/>
regionis.</
note
>
tes in principio affert, quibus à regione elementari ſeparatur, acdiſiungitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1939
"
xml:space
="
preserve
">Prima eſt, quòd ſit circa elementarem regionem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1940
"
xml:space
="
preserve
">qua in re comparatur cum ele
<
lb
/>
mentari, tanquam continens cum contento, diciturq́ue locus totius elementa
<
lb
/>
ris regionis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1941
"
xml:space
="
preserve
">Omnis autem locus, quò ſuperior, eò etiam nobilior à philoſo-
<
lb
/>
phis creditur, corpusq́ue in eo exiſtens præſtantius; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1942
"
xml:space
="
preserve
">quia à corruptibilibus hi-
<
lb
/>
ſce inferioribus magis remouetur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1943
"
xml:space
="
preserve
">diuinis illis orbium motoribus optima,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1944
"
xml:space
="
preserve
">feliciſſima ſemper uita fruentibus propinquius, atque uicinius exiſtit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1945
"
xml:space
="
preserve
">Secun
<
lb
/>
da proprietas eſt, quòd ſit lucida; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1946
"
xml:space
="
preserve
">qua longe ſuperat elementarem regionem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1947
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Lux enim multo nobilior eſt proprietatibus elementorum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1948
"
xml:space
="
preserve
">Hæ namque acti-
<
lb
/>
uæ ſunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1949
"
xml:space
="
preserve
">paſſiuæ, inuicemq́ue contrariæ; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1950
"
xml:space
="
preserve
">adeo ut mutua earum pugna res hæ
<
lb
/>
inferiores omnes ad interitum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1951
"
xml:space
="
preserve
">corruptionem deducantur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1952
"
xml:space
="
preserve
">Lux uero omnis
<
lb
/>
contrarij expers cunctis hiſce inferioribus uitam, Eſſe, ac durationem influit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1953
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Accedit etiam, quòd lux eſt obiectum ſenſus nobiliſſimi, puta Viſus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1954
"
xml:space
="
preserve
">Et circa il
<
lb
/>
lam tota unaex diſciplinis Mathematicis, eaq́ue pulcherrima, nempe Perſpecti
<
lb
/>
ua, eſt occupata. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1955
"
xml:space
="
preserve
">Tertia proprietas eſt, quòd ætherea regio careat omni motu
<
lb
/>
ſubſtantiam eius uariante. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1956
"
xml:space
="
preserve
">Ætherea namque regio, ſiue cęleſtis, nec alterari,
<
lb
/>
nec augeri, diminuive, nec generari, corrumpive poteſt, ſecundum philoſophos; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1957
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
cuius oppoſitum ſupra de elementis aſſeruimus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1958
"
xml:space
="
preserve
">quoniã hæc in perpetua tranſ-
<
lb
/>
mutatione uerſantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1959
"
xml:space
="
preserve
">Quarta proprietas eſt, quòd moueatur ætherea regio
<
lb
/>
perpetuo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1960
"
xml:space
="
preserve
">continuo motu circulari ſine ulla interruptione; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1961
"
xml:space
="
preserve
">qui motus apud
<
lb
/>
philoſophos inter omnes alios primus eſt, ac nobiliſſimus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1962
"
xml:space
="
preserve
">eſtq́ue cauſa conti-
<
lb
/>
nuæ generationis, corruptionisq́ue in his inferioribus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1963
"
xml:space
="
preserve
">Motus autem elemento
<
lb
/>
rum rectus eſt ſuapte natura, qui cito finem facit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1964
"
xml:space
="
preserve
">Quinta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1965
"
xml:space
="
preserve
">ultima proprietas
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-075-03
"
xlink:href
="
note-075-03a
"
xml:space
="
preserve
">Quinta eſ-
<
lb
/>
ſentia.</
note
>
eſt, ꝙ à philoſophis ætherea regio nuncupetur Quinta eſſentia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1966
"
xml:space
="
preserve
">Neq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1967
"
xml:space
="
preserve
">n. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1968
"
xml:space
="
preserve
">cœlum,
<
lb
/>
ut uult Ariſtoteles, eſt elementũ, aut ex elementis compoſitũ, confectũve, ſed
<
lb
/>
eſt corpus alterius cuiuſdã immixtæ naturæ à quatuor elementis ualde ſemotę.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1969
"
xml:space
="
preserve
">Vnde ut à quatuor elementis diſtingueretur, Quinta eſſentia eſt appellata.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1970
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:space
="
preserve
">Aethere a
<
lb
/>
regio cur
<
lb
/>
ſic dicta.</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1971
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Dicitvr</
emph
>
autem Quinta hæc natura, hoc eſt, cęleſtis regio, Ætherea,
<
lb
/>
auctore Ariſtotele, ab {αἰ} {εὶ} id eſt, ſemper, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1972
"
xml:space
="
preserve
">θ έ ω, quod ſignificat uoluo, aut cur
<
lb
/>
ro; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1973
"
xml:space
="
preserve
">quia cęleſtia corpora, quæ illam regionem conſtituunt, ſemper, ac perpe-
<
lb
/>
tuo uoluuntur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1974
"
xml:space
="
preserve
">rotantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1975
"
xml:space
="
preserve
">Quidem tamen uolunt, inter quos referuntur A-
<
lb
/>
naxagoras, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1976
"
xml:space
="
preserve
">Cicero, dici Aethereã, ab {αἴ} θ ω hoc eſt, flagro, fulgeo; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1977
"
xml:space
="
preserve
">Eſt etenim
<
lb
/>
ætherea regio lucida ſemper, ac fulgida.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1978
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s1979
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Cvivs</
emph
>
nouem ſunt ſphęrę, ſicut in proximo pertractatum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s1980
"
xml:space
="
preserve
">Sci-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-075-05
"
xlink:href
="
note-075-05a
"
xml:space
="
preserve
">Ordo ſphæ-
<
lb
/>
rarum cæ-
<
lb
/>
leſtium.</
note
>
licet Lunę, Mercurij, Veneris, Solis, Martis, Iouis, Saturni, </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>