Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 355
>
Scan
Original
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 355
>
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001486
">
<
pb
pagenum
="
81
"
xlink:href
="
009/01/081.jpg
"/>
<
expan
abbr
="
hucuſq;
">hucuſque</
expan
>
grauitat, v. g. ſi lapis illuc deſcenderet, non quieſceret ſtatim ac
<
lb
/>
prima ipſius pars ad mundi centrum pertingeret, ſed reliquæ ipſius partes
<
lb
/>
adhuc grauitarent,
<
expan
abbr
="
ſicq́
">ſicque</
expan
>
; vlterius primam partem impellerent, donec lapi
<
lb
/>
dis medium, mundi medio congrueret: quo facto lapis quieſceret. </
s
>
<
s
id
="
s.001487
">quæ num
<
lb
/>
vera ſint, vt intelligamus, oportet prius præmittere, iuxta Mathematicos
<
lb
/>
duplex eſſe medium, ſiue centrum cuiuſuis magnitudinis: aliud enim eſt
<
lb
/>
centrum molis, aliud eſt centrum grauitatis. </
s
>
<
s
id
="
s.001488
">centrum molis eſt illud pun
<
lb
/>
ctum, à quo extrema æquidiſtant: centrum grauitatis eſt punctum illud, à
<
lb
/>
quo extrema æque ponderant, ſiue à quo graue ſuſpenſum æquè ponderat,
<
lb
/>
ſiue in æquilibrio manet. </
s
>
<
s
id
="
s.001489
">Porrò in corporibus regularibus, ſi vniformia ſint
<
lb
/>
idem, & vnum ſunt centrum molis, ac centrum grauitatis: vt in ſphæra
<
lb
/>
plumbea, idem erit
<
expan
abbr
="
vtrumq;
">vtrumque</
expan
>
centrum: ſi verò difformia ſint in grauitate,
<
lb
/>
vt in ſphæra partim plumbea, partim lignea, diuerſum erit centrum molis,
<
lb
/>
à centro grauitatis; illud enim erit in medio ſphæræ; centrum verò graui
<
lb
/>
tatis in parte plumbea exiſtet. </
s
>
<
s
id
="
s.001490
">In corporibus deinde irregularibus, etiamſi
<
lb
/>
ſint vniformis ponderis, aliud tamen eſſe poteſt centrum molis à
<
expan
abbr
="
cẽtro
">centro</
expan
>
gra
<
lb
/>
uitatis, vt in corpore oblongo, cuius alterum extremum ſit reliquis parti
<
lb
/>
bus multò maius, vti eſt claua: vbi centrum molis erit in medio longitudi
<
lb
/>
nis clauæ; centrum verò grauitatis, erit propinquius capiti clauæ. </
s
>
<
s
id
="
s.001491
">quando
<
lb
/>
igitur Ariſt. ait, graue deſcenſurum, donec ipſius medium, ſiue centrum,
<
lb
/>
mundi centrum attingat; benè dicit, ſi de medio grauitatis intelligat; ma
<
lb
/>
lè autem ſi de medio molis. </
s
>
<
s
id
="
s.001492
">quia grauia omnia ratione centri grauitatis
<
lb
/>
ponderant,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
manent; niſi ipſum maneat: quare niſi ipſum
<
expan
abbr
="
attingãt
">attingant</
expan
>
cen
<
lb
/>
trum mundi ſemper grauitabunt, & mouebuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.001493
">Verum enim verò ex an
<
lb
/>
tiquorum monumentis manifeſtum eſt, Archimedem, qui multò poſt Ari
<
lb
/>
ſtotelem floruit, primum omnium de centro grauitatis eſſe philoſophatum,
<
lb
/>
qua ratione dicendum eſſet, Ariſtotelem de centro, molis loquutum eſſe,
<
lb
/>
& perinde non
<
expan
abbr
="
vſquequaq;
">vſquequaque</
expan
>
verè.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001494
">
<
arrow.to.target
n
="
marg113
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.001495
">
<
margin.target
id
="
marg113
"/>
113</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001496
">Tex. 109.
<
emph
type
="
italics
"/>
(Præterea
<
expan
abbr
="
quoq;
">quoque</
expan
>
& per ea, quæ apparent ſecundum ſenſum, neque
<
lb
/>
enim Lunæ eclypſes tales
<
expan
abbr
="
haberẽt
">haberent</
expan
>
deciſiones; nunc enim in ijs, quæ ſecundum men
<
lb
/>
ſem fiunt, figurationibus, omnes accipit diuiſiones: etenim recta fit, & vtrinque
<
lb
/>
curua, & concaua)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
probat terram eſſe ſphæricam ratione aſtronomica, ex
<
lb
/>
Lunæ eclypſibus deſumpta: nam niſi terra eſſet rotunda, nunquam Luna in
<
lb
/>
eclypſi haberet tales deciſiones, ideſt non haberet falcatas, aut lunulatas
<
lb
/>
partes illas, quæ in eclypſi obſcurantur, & quaſi à Luna reſecantur. </
s
>
<
s
id
="
s.001497
">quam
<
lb
/>
uis enim ſingulis menſibus Luna terminetur modo linea concaua, vt quan
<
lb
/>
do noua eſt; modo recta, vt quando diuidua eſt: modo vtrinque curua, vt
<
lb
/>
cum à diuidua ad plenilunium tendit. </
s
>
<
s
id
="
s.001498
">quod fuſius primo Poſter. tex. 30. ex
<
lb
/>
poſui. </
s
>
<
s
id
="
s.001499
">in eclypſibus tamen ſemper curuam habet lineam illam, quæ partem
<
lb
/>
eclypſatam deſinit; vt paulo poſt explicabo. </
s
>
<
s
id
="
s.001500
">Vide precedentem textum 59.
<
lb
/>
& ca, quæ ibi annotaui,
<
expan
abbr
="
quæq;
">quæque</
expan
>
tibi propoſui, & plenam huius loci intelligen
<
lb
/>
tiam aſſequeris. </
s
>
<
s
id
="
s.001501
">vide etiam, quæ mox ſubdam circa huius loci reliquum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001502
">
<
arrow.to.target
n
="
marg114
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.001503
">
<
margin.target
id
="
marg114
"/>
114</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001504
">Ibidem
<
emph
type
="
italics
"/>
(Circa autem eclypſes, ſemper curuam habet terminătem lineam: qua
<
lb
/>
re quoniam eclypſim patitur propter terræ obiectionem, terræ
<
expan
abbr
="
circumferẽtia
">circumferentia</
expan
>
ſphæ
<
lb
/>
rica exiſtens, figuræ cauſa erit)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
probat rotunditatem terræ ab eclypſi lunari,
<
lb
/>
ex eo, quod Luna ſphæricè eclypſetur, quod innuitur illis verbis, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>