Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001515">
                <pb pagenum="83" xlink:href="009/01/083.jpg"/>
              quod regiones ſeptentrionales incolentibus plurima ſunt aſtra, quæ nun­
                <lb/>
              quam occidunt, quamuis horizontem leuiter perſtringant, quæ tamen Cy­
                <lb/>
              prijs,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              Aegyptijs oriuntur,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              occidunt. </s>
              <s id="s.001516">ex quibus & rotunditas, &
                <lb/>
              paruitas terræ colligi poteſt. </s>
              <s id="s.001517">has eaſdem rationes fuſius explicatas repe­
                <lb/>
              ries apud P. Clauium in ſphæra.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001518">
                <arrow.to.target n="marg116"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001519">
                <margin.target id="marg116"/>
              116</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001520">Tex. 111.
                <emph type="italics"/>
              (Quapropter existimantes eum, qui circa Herculeas columnas eſt lo­
                <lb/>
              cum coniungi ei, qui circa Indiam, & hoc modo mare vnum eſſe, non admodum
                <lb/>
              incredibilia exiſtimare videntur &c.)
                <emph.end type="italics"/>
              exiſtimatores hoſce non perperam exi­
                <lb/>
              ſtimaſſe apertè
                <expan abbr="cõuincunt">conuincunt</expan>
              Chriſtophori Columbi, Argonautarum principis
                <lb/>
              nauigationes; quibus nouus orbis repertus eſt, qui inter columnas Hercu­
                <lb/>
              lis,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              orientalem Indiam totus vna
                <expan abbr="">cum</expan>
              mari Oceano Atlantico interiacet.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001521">
                <arrow.to.target n="marg117"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001522">
                <margin.target id="marg117"/>
              117</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001523">Tex. 112.
                <emph type="italics"/>
              (Mathematicorum etiam, qui circumferentiæ magnitudinem ratio­
                <lb/>
              cinari tentant, ad 400. dicunt ſtadiorum millia, &c.)
                <emph.end type="italics"/>
              quam ſubtilibus rationi­
                <lb/>
              bus inueſtigauerint Aſtronomi quantitatem terræ, optimè, ac dilucidè ex­
                <lb/>
              ponitur à P. Clauio in ſphæra: quem ſi libet, conſule, ne inani labore opu­
                <lb/>
              ſculum iſtud exereſcat.</s>
            </p>
          </chap>
          <chap>
            <p type="head">
              <s id="s.001524">
                <emph type="italics"/>
              Ex Tertio de Cœlo.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001525">
                <arrow.to.target n="marg118"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001526">
                <margin.target id="marg118"/>
              118</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001527">Tex. 40.
                <emph type="italics"/>
              (Figuræ autem omnes componuntur ex pyramidibus: rectilinea
                <lb/>
              quidem ex rectilineis: ſphæra verò ex octo partibus componitur)
                <emph.end type="italics"/>
              Ale­
                <lb/>
              xander exiſtimat, Ariſtotelem dicere ſphæram conſtare ex octo
                <lb/>
              partibus illis, quæ deſignantur per tres circulos, quorum duo ſe­
                <lb/>
              cant ſe mutuò ad angulos rectos, vt in ſphæra mundi faciunt duo coluri;
                <lb/>
              tertius verò medios illos diuidit æquidiſtanter à ſectionibus
                <expan abbr="illorũ">illorum</expan>
              mutuis,
                <lb/>
              quemadmodum æquator in ſphæra mundi ſecat duos coluros. </s>
              <s id="s.001528">ex quibus ſe­
                <lb/>
              ctionibus tota ſphæra in octo partes diuiditur, quibus ſphæram componi
                <lb/>
              vult Ariſtoteles. </s>
              <s id="s.001529">aduerte tamen hanc ſphæræ compoſitionem nullo modo
                <lb/>
              habere partes actu, cum ſphæra ſit vnica ſimplici ſuperficie terminata; ſed
                <lb/>
              quæ tantum ſint à prædictis imaginatis circulis deſignatæ: at verò aliæ fi­
                <lb/>
              guræ, quæ pluribus planis terminantur, vt cubus, octaedrum, & ſimilia, quæ
                <lb/>
              Ariſt. vocat rectilineas, quia terminantur ſuperficiebus rectilineis actu di­
                <lb/>
              ſtinctis ab inuicem ex natura ſua, non per noſtram deſignationem, ideò re­
                <lb/>
              ctè dicuntur componi ex pyramidibus, v. g. dicimus cubum componi ex ſex
                <lb/>
              pyramidibus, quia cum habeat ſex baſes, cogitamus ſupra
                <expan abbr="vnamquamq;">vnamquamque</expan>
              il­
                <lb/>
              larum ſingulas pyramides erigi, quarum omnium vertices ad idem punctum
                <lb/>
              medium intra cubum imaginatum coeant. </s>
              <s id="s.001530">& ſic de reliquis ſolidis. </s>
              <s id="s.001531">quæ qua
                <lb/>
              ratione reſoluantur in plures pyramides, conſtat ex 10. 11. 12. & 13. Ele­
                <lb/>
              mentorum Euclidis, at verò in ſphæra nullum reale compoſitionis, aut di­
                <lb/>
              uiſionis fundamentum reperitur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001532">
                <arrow.to.target n="marg119"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001533">
                <margin.target id="marg119"/>
              119</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001534">Tex.
                <emph type="italics"/>
              (Ad hæc neceſſe eſt non omne corpus eſſe diuiſibile dicere, ſed repugnare
                <lb/>
              certiſſimis ſcientijs; nam Mathematicæ ipſum quidem intelligibile, accipiunt diui­
                <lb/>
              ſibile)
                <emph.end type="italics"/>
              ipſum intelligibile, ideſt, quantitatem abſtractam tam continuam,
                <lb/>
              quam diſcretam, quam ſtatuunt Philoſophi eſſe ſubiectam materiam ma­
                <lb/>
              thematicarum. </s>
              <s id="s.001535">quam ideo appellant intelligibilem, quia cum ſit abſtracta
                <lb/>
              per intellectum à ſenſibilibus affectionibus, reſtat vt ſit tantummodo </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>