Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <pb pagenum="89" xlink:href="009/01/089.jpg"/>
          <chap>
            <p type="head">
              <s id="s.001623">
                <emph type="italics"/>
              EX PRIMO METEORORVM.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001624">
                <arrow.to.target n="marg131"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001625">
                <margin.target id="marg131"/>
              131</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001626">Svmma 1. cap. 3.
                <emph type="italics"/>
              (Moles autem terræ quanta ſit ad ambientes magnitudi­
                <lb/>
              nes, non immanifestum, iam enim viſum est per aſtrologica theoremata,
                <lb/>
              quod multò etiam quibuſdam aſtris est minor)
                <emph.end type="italics"/>
              Quantitas terræ non ſo­
                <lb/>
              lum abſolutè conſiderata, ab Aſtronomis explorata habetur, vt vi­
                <lb/>
              dere eſt in ſphæra Clauij; ſed etiam reſpectiuè conſiderata, ideſt reſpectu
                <lb/>
              aliorum elementorum, & ipſorum etiam aſtrorum; cuius demonſtrationes
                <lb/>
              ſunt partim in libello Ariſtarchi Samij, de magnitudine, & diſtantia Solis,
                <lb/>
              & Lunæ, partim apud Ptolæmeum in magna Syntaxi, ſiue Almageſto: par­
                <lb/>
              tim apud Albategnium de ſcientia ſtellarum: partim demum apud Ticho­
                <lb/>
              nem Brahe. </s>
              <s id="s.001627">Porrò facile eſt demonſtrare Solem eſſe terra multò maiorem,
                <lb/>
              terram verò maiorem Luna,
                <expan abbr="idq́">idque</expan>
              ; ex eclypſi lunari, cuius imaginem habes
                <lb/>
              in figura ſequenti; vbi vmbra terræ eſt D B E, in quam Luna nigricans im­
                <lb/>
              mergitur, ac lumine deficit, reliqua cognitu ſunt facilia: quia igitur Aſtro­
                <lb/>
              nomi obſeruarunt vmbram terræ paulò ſupra Lunam pertingere, cum ſupe­
                <lb/>
              riora aſtra non adeat, hinc collegerunt eam neceſſariò eſſe acuminatam, ſeu
                <lb/>
              conicam, vt figura refert. </s>
              <s id="s.001628">Cum ergo terra vmbram proijciat turbinatam,
                <lb/>
              neceſſariò corpus Solis, quod ipſam illuminat, eadem maior erit: quoti­
                <lb/>
              diana enim experientia docemur, corpore illuminante exiſtente maiore
                <lb/>
              quà ſit illuminatum, vmbram proijci faſtigiatam: cum deinde Solem val­
                <lb/>
              de a terra diſtare certum ſit, optimè infertur, eum reſpectu terræ eſſe maxi­
                <lb/>
              mum: quanto enim duæ lineæ, ſiue radij B A, B C. à terra ad partes Solis
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.089.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/089/1.jpg" number="51"/>
                <lb/>
              magis elongantur, tan­
                <lb/>
              to maius corpus
                <expan abbr="illu-minãs">illu­
                  <lb/>
                minans</expan>
              intercipiunt. </s>
              <s id="s.001629">ha­
                <lb/>
              ctenus de magnitudine
                <lb/>
              terræ ad Solem. </s>
              <s id="s.001630">Cum
                <lb/>
              verò Luna eclypſatio­
                <lb/>
              nis tempore, aliquan­
                <lb/>
              do non ſolum tota in
                <lb/>
              vmbræ vertice lateat,
                <lb/>
              verùm etiam
                <expan abbr="aliquãdo">aliquando</expan>
                <lb/>
              moram trahat, euidens
                <lb/>
              eſt, eam eſſe multò mi­
                <lb/>
              norem illa vmbræ par­
                <lb/>
              te, in quam immergi­
                <lb/>
              tur; quæ pars cum ſit
                <lb/>
              conicæ vmbræ media,
                <lb/>
              erit multò gracilior
                <lb/>
              quàm ſit ipſa terra.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001631">Ex quo manifeſtè apparet, Lunam, quæ illa vmbra minor eſt, eſſe à fortio­
                <lb/>
              ri multò minorem ipſa terreſtri mole. </s>
              <s id="s.001632">Atque hæc de comparatione terræ
                <lb/>
              ad Lunam. </s>
              <s id="s.001633">harum rerum demonſtrationes exactiores pertractare non eſt
                <lb/>
              huius loci.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001634">
                <arrow.to.target n="marg132"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001635">
                <margin.target id="marg132"/>
              132</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001636">Eodem cap.
                <emph type="italics"/>
              (Conſiderantes vtique, quæ nunc oſtenduntur per Mathematica
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>