1metas hoſce motum æthereæ regioni conformem, contrà quam Ariſt. opi
natus eſt, obtinuiſſe, manifeſtum eſſe volunt; ac proinde eorum locum, &
curſum in cœleſti mundi parte extitiſſe, ſe comprobaſſe exiſtimant: qua de
re prudentis Lectoris eſto iudicium: neque enim, vt ille cecinit, noſtrum eſt,
tantas componere lites.
natus eſt, obtinuiſſe, manifeſtum eſſe volunt; ac proinde eorum locum, &
curſum in cœleſti mundi parte extitiſſe, ſe comprobaſſe exiſtimant: qua de
re prudentis Lectoris eſto iudicium: neque enim, vt ille cecinit, noſtrum eſt,
tantas componere lites.
Verumenimuerò Peripatetica omnis ſchola reclamat; Cœlum eſt inge
nerabile, & incorruptibile, nihil igitur noui cœlo poteſt accidere. ſed age
reſpondent, nonne omnium aſtronomorum conſenſu ſtellæ tres nouæ noſtro
hoc ſæculo in cœlo toti mundo conſpicuæ illuxerunt? easque; in octaua ſphæ
ra reſediſſe conſtans eſt omnium aſſertio? quarum prior anno 1572. in con
ſtellatione Caſſiopeæ apparuit. Secunda anno 1600. in Cygno, quæ nec dum
extinguitur. Tertia anno 1604. inter Sagittarij ſtellas viſa eſt, de quibus vi
de P. Clauium in ſphæra breuiter de illis tractantem: aut ſi mauis, & vacat,
vide quoad primam primum volumen progymnaſmatum Tychonis Brahe,
vbi etiam aliorum aſtronomorum de eadem certiſſimas commentationes
reperies. conſule etiam de reliquis duabus Ioannis Kepleri Cæſareæ Maie
ſtatis Mathematici commentaria; & coactus libenter fateberis noui ali
quid cœlo aduenire poſſe.
nerabile, & incorruptibile, nihil igitur noui cœlo poteſt accidere. ſed age
reſpondent, nonne omnium aſtronomorum conſenſu ſtellæ tres nouæ noſtro
hoc ſæculo in cœlo toti mundo conſpicuæ illuxerunt? easque; in octaua ſphæ
ra reſediſſe conſtans eſt omnium aſſertio? quarum prior anno 1572. in con
ſtellatione Caſſiopeæ apparuit. Secunda anno 1600. in Cygno, quæ nec dum
extinguitur. Tertia anno 1604. inter Sagittarij ſtellas viſa eſt, de quibus vi
de P. Clauium in ſphæra breuiter de illis tractantem: aut ſi mauis, & vacat,
vide quoad primam primum volumen progymnaſmatum Tychonis Brahe,
vbi etiam aliorum aſtronomorum de eadem certiſſimas commentationes
reperies. conſule etiam de reliquis duabus Ioannis Kepleri Cæſareæ Maie
ſtatis Mathematici commentaria; & coactus libenter fateberis noui ali
quid cœlo aduenire poſſe.
Poſtremò tandem poſſet quiſpiam in hunc modum opponere: etiam ſi con
ſtet quinque cometas cęlo oberraſſe, non propterea dicemus reliquos omnes
eſſe pariter cœleſtes, nullumque; proinde ſublunarem. Huic memorati Aſtro
nomi ſic reſponderent; id quidem mathematica, & infallibili ratione non
colligi, imò aliquot parum infra Lunam extitiſſe, non omninò negandum
videri: at verò in ſuperiori aeris plaga, in tam fluxa, ac inſtabili mundi par
te, cometas vnquam effulſiſſe, nemo ſibi ob allatas rationes meritò perſua
dere poſſe.
ſtet quinque cometas cęlo oberraſſe, non propterea dicemus reliquos omnes
eſſe pariter cœleſtes, nullumque; proinde ſublunarem. Huic memorati Aſtro
nomi ſic reſponderent; id quidem mathematica, & infallibili ratione non
colligi, imò aliquot parum infra Lunam extitiſſe, non omninò negandum
videri: at verò in ſuperiori aeris plaga, in tam fluxa, ac inſtabili mundi par
te, cometas vnquam effulſiſſe, nemo ſibi ob allatas rationes meritò perſua
dere poſſe.
137
Summæ 2. cap. 5. (Ad hæc autem ſi quemadmodum oſtenditur in ijs, quæ cir
ca Astrologiam ſpeculationibus, Solis magnitudo maior eſt quàm terræ; & diſtan
tia multò maior aſtrorum ad terram quàm So is; ſicut Solis ad terram quàm Lu
næ; non vtique longè alicubi à terra conus, qui à Sole, conijciet radios, neque vtique
vmbra terræ, quæ vocatur nox, erit apud astra; ſed neceſſe Solem omnia aſtra cir
cunſpicere, & nulli ipſorum terram obſistere) ex dictis ſumma 1. cap. 3. huius,
& ex figura ibi deſcripta, facilè eſt intelligere præſentem locum; nam cum
Sol ſit multò maior terra, vt ibi probatur, ac minus diſter à terra quàm fixæ
ſtellæ, magis tamen quàm Luna, vt patet ex ſolari eclypſi, ſequitur neceſſa
riò vmbram terræ, quæ nox eſt ipſa, effici turbinatam, & valdè procul à ter
ra acumen coni vmbræ aſcendet, ſed paulò ſupra Lunam conus hic vmbræ
permittet radios Solis ſe ipſum ambientes iterum ſimul committi, quod il
lis verbis (Conijciet radios) ideſt committet radios expreſſit Ariſt. cum igi
tur vmbra apud Lunam ſit ſatis gracilis, breui ſupra Lunam deſinet, neque
vllo pacto ad affixa ſydera protendetur, neque illis tenebras offundet. quod
etiam experientia confirmat, cum nunquam aſtra illa, quæ Soli opponuntur,
quæque; vertex vmbræ collimat, vllam patiantur eclypſim. quare ſine vllo ter
ræ impedimento Sol poteſt affixa omnia ſydera per luſtrare. Exactiores ha
rum rerum demonſtrationes ſunt alterius loci.
ca Astrologiam ſpeculationibus, Solis magnitudo maior eſt quàm terræ; & diſtan
tia multò maior aſtrorum ad terram quàm So is; ſicut Solis ad terram quàm Lu
næ; non vtique longè alicubi à terra conus, qui à Sole, conijciet radios, neque vtique
vmbra terræ, quæ vocatur nox, erit apud astra; ſed neceſſe Solem omnia aſtra cir
cunſpicere, & nulli ipſorum terram obſistere) ex dictis ſumma 1. cap. 3. huius,
& ex figura ibi deſcripta, facilè eſt intelligere præſentem locum; nam cum
Sol ſit multò maior terra, vt ibi probatur, ac minus diſter à terra quàm fixæ
ſtellæ, magis tamen quàm Luna, vt patet ex ſolari eclypſi, ſequitur neceſſa
riò vmbram terræ, quæ nox eſt ipſa, effici turbinatam, & valdè procul à ter
ra acumen coni vmbræ aſcendet, ſed paulò ſupra Lunam conus hic vmbræ
permittet radios Solis ſe ipſum ambientes iterum ſimul committi, quod il
lis verbis (Conijciet radios) ideſt committet radios expreſſit Ariſt. cum igi
tur vmbra apud Lunam ſit ſatis gracilis, breui ſupra Lunam deſinet, neque
vllo pacto ad affixa ſydera protendetur, neque illis tenebras offundet. quod
etiam experientia confirmat, cum nunquam aſtra illa, quæ Soli opponuntur,
quæque; vertex vmbræ collimat, vllam patiantur eclypſim. quare ſine vllo ter
ræ impedimento Sol poteſt affixa omnia ſydera per luſtrare. Exactiores ha
rum rerum demonſtrationes ſunt alterius loci.
138