Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N10136" level="2" n="1" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N1082A" level="3" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N109ED">
                <s xml:id="N109F8" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Prime partis" file="0010" n="10"/>
                laris: eſt ſexquialtera: vel ſexquitertia: vel minor
                  <lb/>
                ſexquitertia: et nulla proportio diametri ad coſtã
                  <lb/>
                eſt ſexquialtera: vel ſexquitertia vel minor ſexq̇ter­
                  <lb/>
                tia. / ergo nulla proportio diametri ad coſtã: eſt ſu-
                  <lb/>
                perparticularis. </s>
                <s xml:id="N10A08" xml:space="preserve">Cõſequētia ptꝫ cū maiore mani-
                  <lb/>
                feſte: et probatur minor. </s>
                <s xml:id="N10A0D" xml:space="preserve">qm̄ oīs proportio ſexqui-
                  <lb/>
                altera: vel ſexquitertia: vel minor ſexquitertia. eſt
                  <lb/>
                maior vel minor: medietate duple. et nulla propor­
                  <lb/>
                tio diametri ad coſtã: eſt maior vel minor medieta­
                  <lb/>
                te duple. q2 eſt equalis medietati duple. / vt patꝫ ex
                  <lb/>
                tertia ſuppoſitiõe. </s>
                <s xml:id="N10A1A" xml:space="preserve">igitur nulla ꝓportio diametri
                  <lb/>
                ad coſtã: eſt ſexquialtera. vel ſexq̇tertia: vel minor
                  <lb/>
                ſexquitertia. </s>
                <s xml:id="N10A21" xml:space="preserve">Cõſequētia patet cū minore: et maior
                  <lb/>
                probatur: q2 ſexquialtera eſt maior quã medietas
                  <lb/>
                duple. et ſexquitertia minor quã medietas duple / et
                  <lb/>
                ex cõſequēti: ꝑ locū a maiori: quelibet minor ſexq̇-
                  <lb/>
                tertia: eſt minor quã medietas duple. / ergo oīs pro­
                  <lb/>
                portio ſexquialtera. vel ſexquitertia: vĺ minor ſex­
                  <lb/>
                quitertia: eſt maior: vel minor: medietate duple.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N10A31" xml:space="preserve">Probatur tamē ãtecedēs. </s>
                <s xml:id="N10A34" xml:space="preserve">q2 dupla. cõponit̄̄ ade-
                  <lb/>
                quate ex ſexquialtera: et ſexquitertia. / vt patet ex
                  <lb/>
                ſecūda parte. </s>
                <s xml:id="N10A3B" xml:space="preserve">et ſexquialtera eſt maior. </s>
                <s xml:id="N10A3E" xml:space="preserve">et ſexquiter­
                  <lb/>
                tia mīor. </s>
                <s xml:id="N10A43" xml:space="preserve">igitur ſexquialtera eſt maior quã medie­
                  <lb/>
                tas duple. et ſexquitertia minor quã medietas du­
                  <lb/>
                ple. </s>
                <s xml:id="N10A4A" xml:space="preserve">Patet conſequētia ex ſexta ſuppoſitione q̈rti
                  <lb/>
                capitis ſecūde partis.</s>
              </p>
              <p xml:id="N10A4F">
                <s xml:id="N10A50" xml:space="preserve">Tertia concluſio. </s>
                <s xml:id="N10A53" xml:space="preserve">Nulla proportio
                  <lb/>
                diametri ad coſtã eſt aliqua proportio ſuprapar-
                  <lb/>
                tiens. </s>
                <s xml:id="N10A5A" xml:space="preserve">Probatur. </s>
                <s xml:id="N10A5D" xml:space="preserve">q2 oīs proportio ſuprapartiēs:
                  <lb/>
                reperibilis eſt inter duos numeros: quoꝝ alter eſt
                  <lb/>
                impar. </s>
                <s xml:id="N10A64" xml:space="preserve">et nulla proportio diametri ad coſtã: repe­
                  <lb/>
                ribilis eſt inter duos numeros: quoꝝ alter eſt īpar /
                  <lb/>
                ergo nulla proporito diametri ad coſtã: eſt aliqua
                  <lb/>
                proportio ſuprapartiens </s>
                <s xml:id="N10A6D" xml:space="preserve">Patet conſequentia in
                  <lb/>
                ſcḋo ſcḋe vt prius. </s>
                <s xml:id="N10A72" xml:space="preserve">et maior ex quarta ſuppoſitiõe
                  <lb/>
                et minor probat̄̄. </s>
                <s xml:id="N10A77" xml:space="preserve">q2 ſi nõ detur oppoſitū. </s>
                <s xml:id="N10A7A" xml:space="preserve">videlicet /
                  <lb/>
                 proportio diametri ad coſtã: reperitur inter du­
                  <lb/>
                os numeros: quoꝝ alter eſt impar. </s>
                <s xml:id="N10A81" xml:space="preserve">ita  diameter
                  <lb/>
                et coſta: ſe habere poſſūt vt duo nūeri: quoꝝ alter
                  <lb/>
                eſt impar. </s>
                <s xml:id="N10A88" xml:space="preserve">vel igitur diameter erit numerꝰ impar:
                  <lb/>
                vel coſta ſi diameter: ſequitur /  quadratū ipſius
                  <lb/>
                diametri: erit numerꝰ impar. </s>
                <s xml:id="N10A8F" xml:space="preserve">Patet cõſequētia ex
                  <lb/>
                quinta ſuppoſitione. </s>
                <s xml:id="N10A94" xml:space="preserve">et vltra quadratū diametri:
                  <lb/>
                eſt numerꝰ impar. </s>
                <s xml:id="N10A99" xml:space="preserve">ergo quadratū diametri: nõ eſt
                  <lb/>
                duplū ad quadratū coſte. </s>
                <s xml:id="N10A9E" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex
                  <lb/>
                ſexta ſuppoſitione. </s>
                <s xml:id="N10AA3" xml:space="preserve">et cõſequēs eſt falſum: vt patet
                  <lb/>
                ex ſecūda ſuppoſitione. </s>
                <s xml:id="N10AA8" xml:space="preserve">igitur et antecedens: </s>
                <s xml:id="N10AAB" xml:space="preserve">Non
                  <lb/>
                eſt igitur dicendū /  diameter eſt numerus impar
                  <lb/>
                reſpectu coſte. </s>
                <s xml:id="N10AB2" xml:space="preserve">ſi vero coſta ſit nūerꝰ īpar reſpectu
                  <lb/>
                diametri: ſequit̄̄ /  quadratū eiꝰ erit numerꝰ īpar
                  <lb/>
                ſed quadratū eiꝰ: eſt etiã quadratū diametri. </s>
                <s xml:id="N10AB9" xml:space="preserve">qm̄
                  <lb/>
                ipſa coſta: eſt diameter mīoris quadrati. </s>
                <s xml:id="N10ABE" xml:space="preserve">vt patet
                  <lb/>
                in ſuperiori figura. </s>
                <s xml:id="N10AC3" xml:space="preserve">Igit̄̄ quadratū diametri: eſt
                  <lb/>
                numerꝰ impar. </s>
                <s xml:id="N10AC8" xml:space="preserve">Patet cõſequētia ex quinta ſuppo­
                  <lb/>
                ſitione. </s>
                <s xml:id="N10ACD" xml:space="preserve">et per cõſequēs quadratū diametri: nõ eſt
                  <lb/>
                duplū ad q̈dratū coſte. </s>
                <s xml:id="N10AD2" xml:space="preserve">Patet cõſequētia ex ſexta
                  <lb/>
                ſuppoſitione. </s>
                <s xml:id="N10AD7" xml:space="preserve">et cõſequēs eſt falſum. </s>
                <s xml:id="N10ADA" xml:space="preserve">vt patet ex ſe­
                  <lb/>
                cūda ſuppoſitione: igitur et ãtecedēs. </s>
                <s xml:id="N10ADF" xml:space="preserve">Et ſic patet:
                  <lb/>
                 nec diameter ſe habet ſicut nūerꝰ īpar: nec coſta
                  <lb/>
                  <note position="left" xlink:href="note-0010-01a" xlink:label="note-0010-01" xml:id="N10B21" xml:space="preserve">Quid ſit
                    <lb/>
                  quãtita-
                    <lb/>
                  tē ſe hr̄e
                    <lb/>
                  vt nūerꝰ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N10AEB" xml:space="preserve">¶ Aliquam autem quantitatem: ſe habere vt nu-
                  <lb/>
                merus impar reſpectu alterius: eſt ipſam diuidi
                  <lb/>
                ſaltē ad ymaginationē: in partes equales denoīa­
                  <lb/>
                tas a numero impari. </s>
                <s xml:id="N10AF4" xml:space="preserve">vt in tres tertias: in quin
                  <lb/>
                quītas in ſeptem ſeptimas / et ſic cõſequēter. </s>
                <s xml:id="N10AF9" xml:space="preserve">et hoc
                  <lb/>
                reſpectu alterius quãtitatis: diuiſe in partes illis
                  <cb chead="Capitulū quartū."/>
                equales. </s>
                <s xml:id="N10B01" xml:space="preserve">vt ſi pedale diuidatur in tres tertias et bi­
                  <lb/>
                pedale in ſexſexas quarum ſextarum quelibet eſt
                  <lb/>
                equalis vni tertie pedalis: tūc dico:  pedale ſe hꝫ
                  <lb/>
                vt nūerꝰ impar: reſpectu bipedalis. </s>
                <s xml:id="N10B0A" xml:space="preserve">Tu tamē ad-
                  <lb/>
                uerte  etiã poteſt ſe habere vt nūerꝰ par: reſpectu
                  <lb/>
                bipedalis. </s>
                <s xml:id="N10B11" xml:space="preserve">tamē ſemꝑ īter pedale et bipedale erit
                  <lb/>
                ꝓportio dupla. </s>
                <s xml:id="N10B16" xml:space="preserve">Diameter autē et coſta: nū̄ ſic ſe
                  <lb/>
                poſſunt habere:  diameter ſe habeat vt numerus
                  <lb/>
                impar reſpectu coſte: vel econtra / vt ꝓbatū eſt.</s>
              </p>
              <p xml:id="N10B2D">
                <s xml:id="N10B2E" xml:space="preserve">Quarta cõcluſio. </s>
                <s xml:id="N10B31" xml:space="preserve">Omnis proportio
                  <lb/>
                diametri ad coſtã: eſt irrationalis </s>
                <s xml:id="N10B36" xml:space="preserve">Probatur hec
                  <lb/>
                cõcluſio. </s>
                <s xml:id="N10B3B" xml:space="preserve">q2 oīs ꝓportio rationalis: eſt multiplex:
                  <lb/>
                aut multiplex ſuꝑparticularis, aut multiplex ſu-
                  <lb/>
                prapartiens, aut ſuꝑparticularis, aut ſuprapar­
                  <lb/>
                tiens, et nulla ꝓportio diametri ad coſtã: eſt mul-
                  <lb/>
                tiplex, aut multiplex ſuperparticularis, aut mul-
                  <lb/>
                tiplex ſuprapartiēs. </s>
                <s xml:id="N10B48" xml:space="preserve">vt patet ex prima cõcluſione
                  <lb/>
                aut ſuꝑparticularis. </s>
                <s xml:id="N10B4D" xml:space="preserve">vt ptꝫ ex ſcḋa: aut ſuprapar-
                  <lb/>
                tiens: vt patet ex tertia. / igitur nulla ꝓportio dia­
                  <lb/>
                metri ad coſtã: eſt rationalis. </s>
                <s xml:id="N10B54" xml:space="preserve">Cõſequētia patet vt
                  <lb/>
                ſupra: et maior ex fine primi capitis. </s>
                <s xml:id="N10B59" xml:space="preserve">Illa enim eſt
                  <lb/>
                ſūma diuiſio ꝓportiõis rationalis: et vltra nulla
                  <lb/>
                ꝓportio diametri ad coſtã: eſt ratiõalis. </s>
                <s xml:id="N10B60" xml:space="preserve">et eſt pro­
                  <lb/>
                portio: igitur eſt proportio irrationalis. </s>
                <s xml:id="N10B65" xml:space="preserve">Patet
                  <lb/>
                cõſequentia a ſufficienti diuiſione.</s>
              </p>
            </div>
            <div xml:id="N10B6A" level="3" n="4" type="chapter" type-free="capitulum">
              <head xml:id="N10B6F" xml:space="preserve">Capitulum quartum / in quo agitur de
                <lb/>
              infinitis ſpeciebus proportionis irratio­
                <lb/>
              nalis: et de earum procreatione.</head>
              <p xml:id="N10B76">
                <s xml:id="N10B77" xml:space="preserve">PRoportio irrationalis: per-
                  <lb/>
                inde at rationalis: in infinitas di-
                  <lb/>
                ſtribuitur ſpecies </s>
                <s xml:id="N10B7E" xml:space="preserve">Ad quod mathema­
                  <lb/>
                tica induſtria inferendū: ponūtur alique ſuppões</s>
              </p>
              <p xml:id="N10B83">
                <s xml:id="N10B84" xml:space="preserve">Prima ſuppoſitio. </s>
                <s xml:id="N10B87" xml:space="preserve">Si due quantita­
                  <lb/>
                tes: ſe habent vt duo numeri: aggregatū ex eis: ſe
                  <lb/>
                habebit vt vnꝰ numerꝰ. </s>
                <s xml:id="N10B8E" xml:space="preserve">Probatur. </s>
                <s xml:id="N10B91" xml:space="preserve">q2 ſemꝑ ex ad­
                  <lb/>
                ditiõe numeri ad numerū: reſultat numerꝰ maior</s>
              </p>
              <p xml:id="N10B96">
                <s xml:id="N10B97" xml:space="preserve">Secūda ſuppoſitio </s>
                <s xml:id="N10B9A" xml:space="preserve">Si alique quan­
                  <lb/>
                titates. </s>
                <s xml:id="N10B9F" xml:space="preserve">ſe habeant in ꝓportione rationali: ille ſe
                  <lb/>
                habebunt: vt duo numeri: et econtra. </s>
                <s xml:id="N10BA4" xml:space="preserve">Patet ſup-
                  <lb/>
                poſitio hec ex diffinitione ꝓportiõis ratioalis: cū
                  <lb/>
                ſuo correlario: primo capite poſita.</s>
              </p>
              <p xml:id="N10BAB">
                <s xml:id="N10BAC" xml:space="preserve">Tertia ſuppoſitio. </s>
                <s xml:id="N10BAF" xml:space="preserve">Si due quantita­
                  <lb/>
                tes ſe habeant in ꝓportione ratiõali: aggregatū
                  <lb/>
                ex eis: ſe habet in ꝓportione ratiõali: ad quãlibet
                  <lb/>
                illaꝝ quantitatū. </s>
                <s xml:id="N10BB8" xml:space="preserve">Probatur hec ſuppoſitio. </s>
                <s xml:id="N10BBB" xml:space="preserve">qm̄ ſi
                  <lb/>
                ſe habent in ꝓportione rationali: iã quelib3 illaꝝ
                  <lb/>
                ſe habet vt numerꝰ: vt patet ex ſecūda ſuppoſitõe
                  <lb/>
                et ſi quelibet illaꝝ ſe habet vt uūerꝰ: ſe aggregatū
                  <lb/>
                ex eis: ſe habet vt nūerꝰ. </s>
                <s xml:id="N10BC6" xml:space="preserve">vt patet ex prima ſuppo­
                  <lb/>
                ſitiõe. </s>
                <s xml:id="N10BCB" xml:space="preserve">et ꝑ cõſequens illiꝰ agggregati: quod ſe ha­
                  <lb/>
                bet vt numerꝰ: ad vtrã illarū quantitatū: que ſe
                  <lb/>
                habent vt numeri: erit ꝓportio rationalis. </s>
                <s xml:id="N10BD2" xml:space="preserve">vt ptꝫ
                  <lb/>
                ex ſecūda ſuppoſitione: quod fuit ꝓbandum.</s>
              </p>
              <p xml:id="N10BD7">
                <s xml:id="N10BD8" xml:space="preserve">Qurata ſuppoſitio. </s>
                <s xml:id="N10BDB" xml:space="preserve">Coſte: ad exceſſū
                  <lb/>
                quo diameter excedit coſtã: ꝓportio irrationalis
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N10BE1" xml:space="preserve">Probatur. </s>
                <s xml:id="N10BE4" xml:space="preserve">q2 ſi eſſet rationalis: iã ſe haberent vt
                  <lb/>
                duo numeri. </s>
                <s xml:id="N10BE9" xml:space="preserve">vt patet ex ſecūda ſuppoſitiõe. </s>
                <s xml:id="N10BEC" xml:space="preserve">et ſi ſe
                  <lb/>
                haberēt vt duo numeri: aggregatū ex eis: qḋ ade­
                  <lb/>
                q̈te eſt diameter haberet ſe in ꝓportione ratiõali
                  <lb/>
                ad vtrū illoꝝ. </s>
                <s xml:id="N10BF5" xml:space="preserve">et ꝑ cõſequēs ad coſtam. </s>
                <s xml:id="N10BF8" xml:space="preserve">vt patet ex
                  <lb/>
                tertia ſuppoſitione: et ſic diametri ad coſtam: eſſet
                  <lb/>
                rationalis proportio. </s>
                <s xml:id="N10BFF" xml:space="preserve">quod eſt contra quratã cõ­
                  <lb/>
                cluſionem precedentis capitis.</s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>