1alio;
quanquam impetus tantùm deſtruitur, cùm eſt fruſtrà:
hinc, ſi
eſſet tantùm vnicus in eodem mobili, & liberum eſſet medium,
nunquam deſtrueretur nec vnquam dici poſſet functus ſuo mune
re; quod omninò gratis dicitur.
eſſet tantùm vnicus in eodem mobili, & liberum eſſet medium,
nunquam deſtrueretur nec vnquam dici poſſet functus ſuo mune
re; quod omninò gratis dicitur.
8. Hinc, ſi ſint tantùm duo impetus in eodem mobili æquales
verbi gratia, vel ad eandem lineam determinantur, vel ad diverſas;
ſi ad eandem, nihil impetus deſtruitur, ſed eſt duplò velocior mo
tus; ſi ad diuerſas, vel ſunt oppoſitæ ex diametro, vel concurrentes
faciunt angulum; ſi primum, vterque deſtruitur impetus; ſi ſe
cundum, deſtruitur aliquid illius, quod determinabimus in
frà. Impetus innatus nunquam deſtruitur: dici poſſet grauitas ab
ſoluta; ſaltem nihil eſt, quod diſtingui ab illa probare poſſit. Porrò
nunquam deſtruitur; quia nunquam eſt fruſtrà; quippe eius finis,
vel vſus, non eſt tantùm motus deorſum, ſed grauitatio, ſeu niſus
quidam deorſum. Sed de grauitate aliàs.
verbi gratia, vel ad eandem lineam determinantur, vel ad diverſas;
ſi ad eandem, nihil impetus deſtruitur, ſed eſt duplò velocior mo
tus; ſi ad diuerſas, vel ſunt oppoſitæ ex diametro, vel concurrentes
faciunt angulum; ſi primum, vterque deſtruitur impetus; ſi ſe
cundum, deſtruitur aliquid illius, quod determinabimus in
frà. Impetus innatus nunquam deſtruitur: dici poſſet grauitas ab
ſoluta; ſaltem nihil eſt, quod diſtingui ab illa probare poſſit. Porrò
nunquam deſtruitur; quia nunquam eſt fruſtrà; quippe eius finis,
vel vſus, non eſt tantùm motus deorſum, ſed grauitatio, ſeu niſus
quidam deorſum. Sed de grauitate aliàs.
![](https://digilib.mpiwg-berlin.mpg.de/digitallibrary/servlet/Scaler?fn=/permanent/archimedes/fabri_tract_026_la_1646/figures/026.01.010.1.jpg&dw=200&dh=200)
1. DAtur motus naturalis grauium deorſum ab intrinſeco,
quippe non poteſt eſſe, vel à vi tractrice terræ vel fila
mentis quibuſdam, vel materia quadam tenui expultrice. Eius finis
eſt globi terreſtris compactio, &c. Eſt autem motus naturalis ab
impetu: primò, quia eius acceleratio ſine impetu explicari non po
teſt: ſecundò, quia, cùm graue deorſum cadens imprimat impetum
in corpore occurrente, certè debet habere impetum: nec alio ar
gumento mihi probabis, Solem eſſe lucidum, ignem calidum.
quippe non poteſt eſſe, vel à vi tractrice terræ vel fila
mentis quibuſdam, vel materia quadam tenui expultrice. Eius finis
eſt globi terreſtris compactio, &c. Eſt autem motus naturalis ab
impetu: primò, quia eius acceleratio ſine impetu explicari non po
teſt: ſecundò, quia, cùm graue deorſum cadens imprimat impetum
in corpore occurrente, certè debet habere impetum: nec alio ar
gumento mihi probabis, Solem eſſe lucidum, ignem calidum.
2. Motus hic eſt naturaliter acceleratus, ſcilicet, ab intrinſeco;
patet experientiâ. Ratio eſt: quia, cùm in libero medio non impe
diatur motus, & impetus productus primo inſtanti non conſerue
tur ſecundo à cauſa primò productiua, ſed ab alia, ſitque ipſa mo
bilis ſubſtantia cauſa neceſſaria; certè ſecundo inſtanti producit
nouum impetum: idem dica de tertio, quarto, &c. igitur creſcit
cauſa motus; igitur & motus: quæ ratio clariſſima eſt: hinc æquali
bus temporibus æqualia acquiruntur velocitatis momenta; quia
cauſa neceſſaria æqualibus temporibus, æqualem effectum produ
cit: quid clarius?
patet experientiâ. Ratio eſt: quia, cùm in libero medio non impe
diatur motus, & impetus productus primo inſtanti non conſerue
tur ſecundo à cauſa primò productiua, ſed ab alia, ſitque ipſa mo
bilis ſubſtantia cauſa neceſſaria; certè ſecundo inſtanti producit
nouum impetum: idem dica de tertio, quarto, &c. igitur creſcit
cauſa motus; igitur & motus: quæ ratio clariſſima eſt: hinc æquali
bus temporibus æqualia acquiruntur velocitatis momenta; quia
cauſa neceſſaria æqualibus temporibus, æqualem effectum produ
cit: quid clarius?