Fabri, Honoré
,
Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur
,
1665
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 248
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001105
">
<
pb
pagenum
="
96
"
xlink:href
="
025/01/100.jpg
"/>
ctum producit, cùm eadem ſit cauſarum & effectuum proportio. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001106
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001107
"> Non nego, duplum eſſe effectum, ſed nego, duplam eſſe vim
<
lb
/>
morus, id eſt motum duplum, ſeu duplo velociorem, & ne diutiùs te ſu
<
lb
/>
ſpenſum habeam, ſimili ferè experimento rem iſtam explico: Sit vas quod
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.025.01.100.1.jpg
"
xlink:href
="
025/01/100/1.jpg
"
number
="
34
"/>
<
lb
/>
libet AB; ſitque inſerta fiſtula in B, per quam,
<
lb
/>
ſi aperiatur, effluat aqua priùs infuſa; & primò
<
lb
/>
quidem aqua occupet totam altitudinem AB,
<
lb
/>
Tum deinde ſubduplum BE, non eſt dubium,
<
lb
/>
quin Cylindrus BA extrudat aquam per fiſtulam
<
lb
/>
BC, majore vi, quàm Cylindrus EB; non ta
<
lb
/>
men duplo majore, licèt Cylindrus BA fit du
<
lb
/>
plus Cylindri BE; ſi enim dupla eſſet vis motus,
<
lb
/>
id eſt motus ille, quo per fiſtulam aqua erumpit,
<
lb
/>
duplo velocior, duplæ cauſæ, quadruplus eſſet ef
<
lb
/>
fectus; nam ſi motus eſt duplo velocior, eo tem
<
lb
/>
pore, quo data quantitas aquæ v.g. vncia effluit,
<
lb
/>
extruſa à Cylindro BE, effluent duæ vnciæ ex
<
lb
/>
truſæ à Cylindro BA; ſed extrudere duas vncias,
<
lb
/>
duplo motu, eſt quadruplus effectus: nempe extrudere vnam duplo motu
<
lb
/>
eſt effectus duplus, ergo extrudere duas, duplo motu, eſt quadruplus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001108
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Auguſtin.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001109
"> Rem capio, igitur ad effectum quadruplum, opus eſt cauſa qua
<
lb
/>
drupla; igitur Cylindrus BA producet duplam vim motus, comparatus
<
lb
/>
cum Cylindro AF ſub quadruplo. </
s
>
<
s
id
="
s.001110
">Et verò licèt in majore ſaxo aliqua cau
<
lb
/>
ſa motrix eundem morum producat, quem in minore, non propterea æqua
<
lb
/>
lis effectus dicendus eſt; vt patet: Vnde minùs cautè duplum illum dixe
<
lb
/>
ram motum. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001111
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001112
"> Effectus igitur ſunt vt cauſæ, cauſæ vt altitudines, motus in ſub
<
lb
/>
duplicata altitudinum, effectus demum in compoſita motuum & quanti
<
lb
/>
tatum; & quia motus ſunt vt quantitates, effectus ſunt in duplicata mo
<
lb
/>
tuum, vel quantitatum. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001113
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Auguſt.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001114
"> Mihi tamen gravis ſuboritur difficultas; nam in ſcypho illo im
<
lb
/>
merſo, vna tantùm eſt quantitas aëris; igitur non creſcit effectus ex quan
<
lb
/>
titate, quæ non creſcit; igitur tantùm ex motu; igitur ſi cauſa dupla eſt,
<
lb
/>
motus erit duplus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001115
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001116
"> Acutè prorſus: facilis tamen eſt reſponſio, cùm perinde gravitet
<
lb
/>
Cylindrus aquæ in ſubjectum aëra, atque ſi hic ſtatim extruderetur, & alius
<
lb
/>
ſuccederet; ſicut Cylindrus AB primum gravitat in primam vnciam, quam
<
lb
/>
extrudit, ſive deinde
<
expan
abbr
="
ſecundã
">ſecundam</
expan
>
extrudat, ſive non extrudat; quia ſtatim clau
<
lb
/>
ditur fiſtula; inde igitur vis motus extruſionis petenda eſt, quod produca
<
lb
/>
tur vis motus dupla, ac proinde prima vncia duplo velociore motu extru
<
lb
/>
datur; igitur ſubduplo tempore; igitur reliquo ſubduplo ſecunda vncia,
<
lb
/>
vel extrudatur eodem motu, vel extrudi poſſit, licèt non extrudatur; idem
<
lb
/>
dicendum de aëre immerſo ſcypho contento, in quem Cylindrus ea vi gra
<
lb
/>
vitat, qua illum extruderet, ſi extrudi poſſet; eadem igitur eſt vtrinque
<
lb
/>
ratio. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>