10187SECTIO QUARTA.
cularum mutua adhæſione præveniri potuiſſent.
Experimenta autem ſunmſi
tum de tubo divergente, tum de cylindrico: ſingula nunc exponam:
tum de tubo divergente, tum de cylindrico: ſingula nunc exponam:
Experimentum 11.
In Figuræ 19.
tubus formâ coni truncati horizontaliter vaſi erat in ſer-
tus, vas ipſum aqua implevi usque in C D, ita, ut altitudo ejus ſupra axem
tubi eſſet æqualis 433. particulis æqualibus, quibus in toto experimento
uſus ſum. Pro illa altitudine experimento inquiſivi in punctum Q maximo
jactui reſpondens, & fuit P Q = 287. part. dum altitudo o P erat = 146.
part. Sic vidi motum aquæ tum propter aquæ adhæſionem, tum propter Fi-
guram tubi fuiſſe valde retardatum, quod in his caſibus fieri debere aliquo-
ties monui. Debuiſſet autem, ſi nihil obſtitiſſet motui, eſſe P Q = 503. part.
tus, vas ipſum aqua implevi usque in C D, ita, ut altitudo ejus ſupra axem
tubi eſſet æqualis 433. particulis æqualibus, quibus in toto experimento
uſus ſum. Pro illa altitudine experimento inquiſivi in punctum Q maximo
jactui reſpondens, & fuit P Q = 287. part. dum altitudo o P erat = 146.
part. Sic vidi motum aquæ tum propter aquæ adhæſionem, tum propter Fi-
guram tubi fuiſſe valde retardatum, quod in his caſibus fieri debere aliquo-
ties monui. Debuiſſet autem, ſi nihil obſtitiſſet motui, eſſe P Q = 503. part.
Deinde Patinam poſui in tabulam horizontalem, cujus ora erant in S
& R: Patinam autem prius madefeci, omnemque aquam ex illa depluere rur-
ſus ſivi: ſumtaque menſura P R, illam inveni 206 part.
& R: Patinam autem prius madefeci, omnemque aquam ex illa depluere rur-
ſus ſivi: ſumtaque menſura P R, illam inveni 206 part.
Denique diameter G F erat = 13.
part &
M N = 17 part.
longitudo
tubi autem erat = 125 part.
tubi autem erat = 125 part.
His omnibus ita præparatis, dum orificium M N dignito obturarem,
remoto confeſtim digito aquæ ejiciebantur, earumque pars aliqua in patinam
decidebat: hanc ſollicite in tubum vitreum collegi cylindricum, cujus diame-
ter erat = 8 {1/2} part. tubus iſte impletus fuit ad altitudinem 210 part. fuit igitur
quantitas aquæ in patinam delapſæ = 11922 particulis cubicis.
remoto confeſtim digito aquæ ejiciebantur, earumque pars aliqua in patinam
decidebat: hanc ſollicite in tubum vitreum collegi cylindricum, cujus diame-
ter erat = 8 {1/2} part. tubus iſte impletus fuit ad altitudinem 210 part. fuit igitur
quantitas aquæ in patinam delapſæ = 11922 particulis cubicis.
Jam vero deberet iſta quantitas per §.
20.
eſſe = nb√{n/g} X log.
{a/a - e},
ubi per n intelligitur amplitudo orificii N M ſeu 227. part. quadratæ per g am-
plitudo orificii G F = 133. part. quadr. denotat porro b longitudinem tubi,
quæ fuit = 125 part. per a proprie intelligitur altitudo ſuperficiei C D, ſupra
axem tubi, hic vero intelligenda potius eſt altitudo conveniens velocitati
aquæ in punctum Q incidentis, ſeu 141. part. ſimiliterque pro e ſumenda eſt
altitudo conveniens velocitati particulæ in punctum R incidentis, nempe 73 part.
Denique vox abbreviata log. ſignificat logarithmum Hyperbolicum. Factis
iſtis ſubſtitutionibus numericis, fit
nb√{n/g} X log. {a/a - e} = 227 X 125 X {17/13} X log. {141/68} = 26830.
ubi per n intelligitur amplitudo orificii N M ſeu 227. part. quadratæ per g am-
plitudo orificii G F = 133. part. quadr. denotat porro b longitudinem tubi,
quæ fuit = 125 part. per a proprie intelligitur altitudo ſuperficiei C D, ſupra
axem tubi, hic vero intelligenda potius eſt altitudo conveniens velocitati
aquæ in punctum Q incidentis, ſeu 141. part. ſimiliterque pro e ſumenda eſt
altitudo conveniens velocitati particulæ in punctum R incidentis, nempe 73 part.
Denique vox abbreviata log. ſignificat logarithmum Hyperbolicum. Factis
iſtis ſubſtitutionibus numericis, fit
nb√{n/g} X log. {a/a - e} = 227 X 125 X {17/13} X log. {141/68} = 26830.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib