Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
101
101 (49)
102
102 (50)
103
103 (51)
104
104 (52)
105
105 (53)
106
106 (54)
107
107 (55)
108
108 (56)
109
109 (57)
110
110 (58)
< >
page |< < (50) of 389 > >|
10250THEORIÆ enim ſingulis ejus ſtatibus ducatur perpendicularis reſpondens;
vertices omnium ejuſmodi perpendicularium erunt utique ad li-
neam quandam continuam.
Si ea linea nuſquam ad alteram
abeat axis partem, ſi ea formula nullum valorem negativum
habeat;
illa etiam quantitas ſemper poſitiva manebit. Sed ſi
mutet latus linea, vel formula valoris ſignum;
ipſa illa quan-
titas debebit itidem ejuſmodi mutationem habere.
Ut autem
a formulæ, vel lineæ exprimentis natura, &
poſitione reſpectu
axis mutatio pendet;
ita mutatio eadem a natura quantitatis
illius pendebit;
& ut nec duæ formulæ, nec duæ lineæ ſpeciei
diverſæ ſunt, quæ poſitiva exhibent, &
negativa; ita nec in
ea quantitate duæ erunt naturæ, duæ ſpecies, quarum altera
exhibeat poſitiva, altera negativa, ut altera progreſſus, altera
regreſſus;
altera acceſſus, altera receſſus; & hic altera attra-
ctiones, altera repulſiones exhibeat;
ſed eadem erit, uniea, &
ad eandem pertinens quantitatis ſpeciem tota.
111. Quin immo hic locum habet argumentum quoddam,
11An habeatur
tranſitus e po-
ſitivis in nega-
tiva; inveſtiga-
tio ex ſola cur-
varum natura.
quo uſus ſum in diſſertatione De Lege Continuitatis, quo ni-
mirum Theoria virium attractivarum, &
repulſivarum pro
diverſis diſtantiis, multo magis rationi conſentanea evincitur,
quam Theoria virium tantummodo attractivarum, vel tan-
tummodo repulſivarum.
Fingamus illud, nos ignorare penitus,
quodnam virium genus in Natura exiſtat, an tantummodo at-
tractivarum, vel repulſivarum tantummodo, an utrumque ſi-
mul:
hac ſane ratiocinatione ad eam perquiſitionem uti liceret.
Erit utique aliqua linea continua, quæ per ſuas ordinatas ad
axem exprimentem diſtantias, vires ipſas determinabit, &
pro-
ut ipſa axem ſecuerit, vel non ſecuerit;
vires erunt alibi at-
tractivæ, alibi repulſivæ;
vel ubique attractivæ tantum, aut
repulſivæ tantum.
Videndum igitur, an ſit rationi conſenta-
neum magis, lineam ejus naturæ, &
poſitionis cenſere, ut
axem alicubi ſecet, an ut non ſecet.
112. Inter rectas axem rectilineum unica parallela ducta per
22Tranſitum de-
duci ex eo,
quod plures
ſintcurvæ, quas
recte ſecent,
quam eæ, quas
non ſecent.
quodvis datum punctum non ſecat, omnes aliæ numero infi-
nitæ ſecant alicubi.
Curvarum nulla eſt, quam infinitæ nu-
mero rectæ ſecare non poſſint;
& licet aliquæ curvæ ejus na-
turæ ſint, ut eas aliquæ rectæ non ſecent;
tamen & eas ip-
ſas aliæ infinitæ numero rectæ ſecant, &
infinitæ numero cr-
væ, quod Geometriæ ſublimioris peritis eſt notiſſimum,
ſunt ejus naturæ, ut nulla prorſus ſit recta linea, a qua poſ-
ſint non ſecari.
Hujuſinodi ex. gr. eſt parabola illa, cujus
ordinatæ ſunt in ratione triplicata abſciſſarum.
Quare infini-
tæ numero curvæ ſunt, &
infinitæ numero rectæ, quæ ſe-
ctionem neceſſario habeant, pro quavis recta, quæ non ha-
beat, &
nulla eſt curva, quæ ſectionem cum axe habere non
poſſit.
Ergo inter caſus poſſibiles multo plures ſunt ii, qui
ſectionem admittant, quam qui ea careant;
adeoque ſecluſis
rationibus aliis omnibus, &
ſola caſuum probabilitate, &

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index