104LIBER
cum coniugibus &
liberis ꝑſedentes delectationibus detinentur, &
corpo-
ra propter uoluptatem ĩmota patentes habent venas, in quas infidunt au-
rarum flatus. quiſi a regionibus paluſtribus aut aliis regionibus vicioſis ad
uenient, nocentes ſpiritus corporibus infundent, Ita ſi curioſius eligetur
locus theatro, vitabuntur vicia, Etiã prouidendum eſtne impetus habe-
at a meridie, Sol enim cum implet eius rotunditatem, aer concluſus curua
tura, ne habens poteſtatem vagandi verſando conſerueſcit, & cãdẽs adu-
rit excoquit & ĩminuit e corporibus humores, Ideo maxime vitandæ ſũt
his rebus uitioſæ regiones, & eligendæ ſalubres, Fundamentorum autem ſi
in montibus fuerit, facilior erit ratio, ſed ſineceſſitas coegerit in plano aut
paluſtriloco ea conſtitui, ſolidationes ſubſtructioneſ ita erunt faciendæ,
quẽadmodũ de fundatiõibus ædiũ ſacra℞ in tertio libro ẽſcriptũ, Inſuꝑ fũ-
damẽta lapideis & marmoreis copiis gradatiões ab ſubſtructõe fieri debẽt,
Præcinctiões ad altitudines theatro℞ ꝓ rata ꝑte faciendæ vidẽtur, ne altio
res, ꝗ̃ quăta p̃cinctionis itineris ſit latitudo, Si. n. excelſiores fuerint, repel-
lẽt & eiicient in ſuperiorẽ partem vocem, nec patientur in ſedibus ſũmis, q̃
ſunt ſupra p̃cinctiones, verborum caſus certa ſignificatione ad aures perue
nire. Et ad ſummam ita eſt gubernandum, vti linea cum adimum gradum
& ad ſummũ extenta fuerit, omnia cacumina graduum anguloſ tangat,
ita uox non impedietur, Aditus complures & ſpatioſos oportet diſponere
nec coniunctos ſuperiores inferioribus ſed ex omnibus locis perpetuos, &
directos ſine inuerſu ris faciendos, vti cum populus dimittitur de ſpectacu
lis, ne comprimatur, ſed habeat ex oĩbus locis exitus ſeparatos ſine impedi-
tione, Etiam diligẽter eſt animaduertendum ne ſit locus ſurdus, ſed vt ĩ eo
uox ꝗ̃clariſſime vagari poſſit, Hocvero fieriita poterit, ſi locus electus fue
rit, vbinon impediatur reſonantia, Voxautem eſt ſpiritus fluens, & aeris
ictu ſenſibilis auditui, Eamouetur circulorum rotundatiõibus infinitis. vti
ſi in ſtantem aquam lapide immiſſo naſcantur innumerabiles vndarum cir
culi creſcentes a centro & ꝗ̃latiſſime poſſint vagantes, niſi anguſtia loci in-
terpellauerit, aut aliqua offenſio, quæ non patitur deſignationes earum vn
darum ad exitus peruenire, Ita cum interpellentur offenſionibus, Primæ
redundantes inſequentium diſturbant deſignationes, Eadem ratione vox
ita ad circinium efficit motiones, Sed in aqua circuli æqua planitie in latitu
dinem mouentur, vox & in latitudinem progreditur, & altitudinem gra-
datim ſcandit, I gitur vt in aqua vndarum deſignationibus, ita in voce cũ
offenſio nulla primam ĩterpellauerit, non diſturbat ſecundã, nec inſequen
tes, ſed omnes ſine reſonantia perueniunt ad imorum & ſũmorum aures,
Ergo veteres architecti naturæ veſtigia perſecuti indagationibus vocisſcã
dentes theatrorum perfecerunt gradationes, & quæſiuerunt per canonicã
mathematicorum & muſicam rationem, vt quæcun vox eſſet in ſcœna,
clarior et ſuauior ad ſpectatorum perueniret aures, Vti enim organaĩ
ra propter uoluptatem ĩmota patentes habent venas, in quas infidunt au-
rarum flatus. quiſi a regionibus paluſtribus aut aliis regionibus vicioſis ad
uenient, nocentes ſpiritus corporibus infundent, Ita ſi curioſius eligetur
locus theatro, vitabuntur vicia, Etiã prouidendum eſtne impetus habe-
at a meridie, Sol enim cum implet eius rotunditatem, aer concluſus curua
tura, ne habens poteſtatem vagandi verſando conſerueſcit, & cãdẽs adu-
rit excoquit & ĩminuit e corporibus humores, Ideo maxime vitandæ ſũt
his rebus uitioſæ regiones, & eligendæ ſalubres, Fundamentorum autem ſi
in montibus fuerit, facilior erit ratio, ſed ſineceſſitas coegerit in plano aut
paluſtriloco ea conſtitui, ſolidationes ſubſtructioneſ ita erunt faciendæ,
quẽadmodũ de fundatiõibus ædiũ ſacra℞ in tertio libro ẽſcriptũ, Inſuꝑ fũ-
damẽta lapideis & marmoreis copiis gradatiões ab ſubſtructõe fieri debẽt,
Præcinctiões ad altitudines theatro℞ ꝓ rata ꝑte faciendæ vidẽtur, ne altio
res, ꝗ̃ quăta p̃cinctionis itineris ſit latitudo, Si. n. excelſiores fuerint, repel-
lẽt & eiicient in ſuperiorẽ partem vocem, nec patientur in ſedibus ſũmis, q̃
ſunt ſupra p̃cinctiones, verborum caſus certa ſignificatione ad aures perue
nire. Et ad ſummam ita eſt gubernandum, vti linea cum adimum gradum
& ad ſummũ extenta fuerit, omnia cacumina graduum anguloſ tangat,
ita uox non impedietur, Aditus complures & ſpatioſos oportet diſponere
nec coniunctos ſuperiores inferioribus ſed ex omnibus locis perpetuos, &
directos ſine inuerſu ris faciendos, vti cum populus dimittitur de ſpectacu
lis, ne comprimatur, ſed habeat ex oĩbus locis exitus ſeparatos ſine impedi-
tione, Etiam diligẽter eſt animaduertendum ne ſit locus ſurdus, ſed vt ĩ eo
uox ꝗ̃clariſſime vagari poſſit, Hocvero fieriita poterit, ſi locus electus fue
rit, vbinon impediatur reſonantia, Voxautem eſt ſpiritus fluens, & aeris
ictu ſenſibilis auditui, Eamouetur circulorum rotundatiõibus infinitis. vti
ſi in ſtantem aquam lapide immiſſo naſcantur innumerabiles vndarum cir
culi creſcentes a centro & ꝗ̃latiſſime poſſint vagantes, niſi anguſtia loci in-
terpellauerit, aut aliqua offenſio, quæ non patitur deſignationes earum vn
darum ad exitus peruenire, Ita cum interpellentur offenſionibus, Primæ
redundantes inſequentium diſturbant deſignationes, Eadem ratione vox
ita ad circinium efficit motiones, Sed in aqua circuli æqua planitie in latitu
dinem mouentur, vox & in latitudinem progreditur, & altitudinem gra-
datim ſcandit, I gitur vt in aqua vndarum deſignationibus, ita in voce cũ
offenſio nulla primam ĩterpellauerit, non diſturbat ſecundã, nec inſequen
tes, ſed omnes ſine reſonantia perueniunt ad imorum & ſũmorum aures,
Ergo veteres architecti naturæ veſtigia perſecuti indagationibus vocisſcã
dentes theatrorum perfecerunt gradationes, & quæſiuerunt per canonicã
mathematicorum & muſicam rationem, vt quæcun vox eſſet in ſcœna,
clarior et ſuauior ad ſpectatorum perueniret aures, Vti enim organaĩ