Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
84
"/>
& eſt vt partem ſolam exprimit, vtpotè, ſi referatur ad id quod ex materia ſenſili conſtituitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg752
"/>
<
lb
/>
nam de hoc materiæ genere verba facere Ariſtotelem id ſignificat, quòd illud arcet, vt
<
expan
abbr
="
indefinitũ
">indefinitum</
expan
>
,
<
lb
/>
ſed illa materia, quæ facta eſt intelligenda, & prior eſt toto, certa eſt & præfinita,
<
expan
abbr
="
perpetuoq́
">perpetuoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>per
<
lb
/>
manet in re. </
s
>
<
s
>Et id etiam confirmant verba Philoſophi T. 39. oſtendentis aliqua in ſua quiditate
<
lb
/>
continere materiam. </
s
>
<
s
>Neque verò intelligendam ſolam, quæ genere exprimi ſolet; quandò non
<
lb
/>
aliqua definitio talem materiam contineret, ſed omnes æqualiter; nec magis eiuſmodi definitio
<
lb
/>
naturalis eſſet quàm mathematica, vel metaphyſica, cùm omnes in ſuis definitionibus tale mate
<
lb
/>
riæ genus vſurpent. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Conſimiliq́
">Conſimilique</
expan
>
. </
s
>
<
s
>modo cùm opponitur, formam non
<
expan
abbr
="
coĩturam
">cointuram</
expan
>
cum materia pro
<
lb
/>
pter abſolutam formæ perfectionem, non me valde mouet; quia ſua perfectione contenta eſt for
<
lb
/>
ma quæ in coniunctione materiæ poſita eſt, aliter forma non eſſet: at illa perfectio repugnat con
<
lb
/>
iunctioni quæ collocatur in ea ſubſtantia quæ ſeparari poteſt, & conſiſtere per ſeipſa, vt compo
<
lb
/>
ſitum, atque illud quidem quod eſt ſpecies extrema, & atomos, & ea quæ prorſus ab omni mate
<
lb
/>
riæ genere ſecernuntur, & eſt, vt vno verbo dicam, eius perfectio vt vniuerſitatis non extenſiua.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>hæc eſt in compoſito, & repudiat coniunctionem, illa non item. </
s
>
<
s
>Et falſum illud; nullum fore di
<
lb
/>
ſcrimen inter formas quæ abhorrent à materia, ac materia concretas; cùm materia concretæ
<
expan
abbr
="
ſolũ
">ſolum</
expan
>
<
lb
/>
à materia ſenſili mente ſeparentur, non à materia ſimpliciter, & ſuaptè natura
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
perpetuò
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg753
"/>
<
lb
/>
reſpiciant; quæ verò ſunt à materia diſiunctæ nullam habent affinitatem cum materia. </
s
>
<
s
>Idcircò
<
lb
/>
in eorum ſententiam venio qui ſtatuunt materiam in definitione naturali, velut eſſentiæ partem
<
lb
/>
fore ſumendam. </
s
>
<
s
>Quanquàm non ita arbitror omne materiæ ſenſilis vniuerſalis genus in defini
<
lb
/>
tione vſurpandum, vt credidit D. Thomas;
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſed eius tantùm materię ſenſilis, quæ
<
expan
abbr
="
cõpoſito
">compoſito</
expan
>
prior
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg754
"/>
<
lb
/>
eſſet. </
s
>
<
s
>vbi relinquatur hoc materiæ genus in methodo naturali,
<
expan
abbr
="
definitionẽ
">definitionem</
expan
>
eſſe imperfectam, aut
<
lb
/>
non naturalem; quia totum nobis non referat quod eſt definitione euoluendum; & neceſſariam
<
lb
/>
partem rei relinquat; eſt enim tale formæ genus quod addicitur certæ materiæ, non vt mathema
<
lb
/>
tica. </
s
>
<
s
>Quamobrem huc ego rem vniuerſam deducerem. </
s
>
<
s
>Definitionem ſimpliciter eſſe explicatio
<
lb
/>
nem formæ, & eſſentiam ſimpliciter à forma deriuari. </
s
>
<
s
>Quia verò duplex eſt ratio ſpectandi eſſen
<
lb
/>
tias; & eſſentiæ rerum non vniuſmodi; cùm aliæ pendeant ex materia ſenſili, nonnullæ ſint illius
<
lb
/>
expertes, an re, an cogitatione ſola; earum quę pendent ex materia, nec ab ipſa ne cogitatione qui
<
lb
/>
dem auelluntur; ſicuti pendent in eo quòd ſunt à materia, explicationem quoque ſine materia
<
lb
/>
tradi non poſſe, & eam non eſſe definitionem ſimpliciter, ſed definitionem naturalem rei quate
<
lb
/>
nus eſt naturalis,
<
expan
abbr
="
eamq́
">eamque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>in genere vel differentia contineri: & quidem in methodo naturali, tan
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg755
"/>
<
lb
/>
quam partem eſſentiæ naturalis; in cęteris methodis quæ materiam ſenſilem non ſpectant; ex ne
<
lb
/>
ceſsitate conſecutionis ſolum: cęterùm ſine materia ſenſili definitionem quidem eſſe poſſe, atque
<
lb
/>
illam in ſuo genere abſolutam, vt in prima philoſophia, & mathematicis; veruntamen non natu
<
lb
/>
ralem: nam conſideratio materiæ naturalis eſt propria: & hoc nomine philoſophus naturalis à
<
lb
/>
cęteris ſeparatur; ex eo enim quòd applicat cęteras cauſſas ad materiam, naturalis appellatur: nec
<
lb
/>
ſanè quòd ſolam materiam conſideret; quòd eſſet hæc imperfecta conſideratio; ſed quia cum reli
<
lb
/>
quis cauſsis ſpeculetur materiam. </
s
>
<
s
>Ariſtotelem verò puto in libris primę philoſophiæ ſæpè
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
<
lb
/>
& eſſentiam accepiſſe pro eodem, & formæ ſolius in hoc officio meminiſſe, neglexiſſe materiam
<
lb
/>
non vna de cauſſa. </
s
>
<
s
>Cùm enim ſit ſpeculator communis & vniuerſalis & generalem
<
expan
abbr
="
perſonã
">perſonam</
expan
>
ſu
<
lb
/>
ſtineat, neque addictam cuipiam conſiderationi ſpeciali, cuiuſmodi in phyſicis, aut mathematicis
<
lb
/>
habetur, ea debet tradere quę generalia ſunt: generale verò cuique ſpeculatori eſt definire per for
<
lb
/>
mam: materiam nonnulli negligunt; idcirco definitiones & quid eſt ex ſola forma aſsignat. </
s
>
<
s
>Aut ſi
<
lb
/>
tibi ſuſpecta eſt hæc ſolutio, quia nimirum logicus, etiam ſit artifex, eodem planè modo commu
<
lb
/>
nis, & tamen dicitur per omne cauſſarum genus definire; accipito ipſum conſiderare eſſentiam vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg756
"/>
<
lb
/>
totum ſecundum formam, non ſecundum materiam & extentum in ſuis partibus: eſt enim non
<
lb
/>
in ipſis partibus poſita eſſentiæ ratio, ſed in ipſa vniuerſitate. </
s
>
<
s
>& ita planè ſe habet in eſſentia, velut
<
lb
/>
in numeris; etenim ſi octo ſumpſeris & cùm quatuor contuleris exiſtit ratio dupli; atque ita hæc
<
lb
/>
ratio in octo conſiſtit, vt ſi vnum demas; continuò ratio commutetur, & vbi erat dupli efficiatur
<
lb
/>
ſuperpartiens quartas: proinde eſſentiæ poſitæ ſunt in certa ratione. </
s
>
<
s
>Aut etiam quòd non omittat
<
lb
/>
materiam, ſed tribuat formæ quid eſt, cùm forma abſoluat quiditatem, & ſit potiſsima pars per
<
lb
/>
quam res eſt, & ibi ſpectans proprietates entis, quatenus eſt, tribuat vniuerſam eſſentiam formæ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>& fortè ob omnes haſce cauſſas ita factitarit. </
s
>
<
s
>Nec quamuis aliæ methodi materiam omittant; id
<
lb
/>
circo degenerant in dialecticen; nec earum definitiones communes
<
expan
abbr
="
vanęq́
">vanęque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſunt, quemadmodum
<
lb
/>
ſi in methodo naturali traderentur: optimè enim explent ſuum munus, quòd materiæ
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
egeant;
<
lb
/>
ſed in naturali planè non præſtarent id quod ipſa deſiderat. </
s
>
<
s
>Proinde quamuis ad rem ipſam quę
<
lb
/>
ſæpè eſt in materia, fortaſſe parum; at ſatis certè ad methodum. </
s
>
<
s
>& hoc videtur fuiſſe iudicium.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Philoſophi 1. de Anim. </
s
>
<
s
>Quanquàm alicui mirabile videri potuit: cur eam definitionem quæ ma
<
lb
/>
teria ſola conſiſteret; naturalem ſanè ſtatueret; ſed imperfectam; & quæ per formam dialecti
<
lb
/>
cam; quandò & naturalis ſpectat formam;
<
expan
abbr
="
multoq́ue
">multoque</
expan
>
magis habet eius rationem, quàm materiæ. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>