Clavius, Christoph - In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Scan	Original
101	64
102	65
103	66
104	67
105	68
106	69
107	70
108	71
109	72
110	73
111	74
112	75
113	76
114	77
115	78
116	79
117	80
118	81
119	82
120	83
121	84
122	85
123	86
124	87
125	88
126	89
127	90
128	91
129	92
130	93

10467Ioan. de Sacro Boſco. locum habent, uel uiſum, illud quod centro terræ propinquius extiterit, ma-
11locũ uiſum
aut uerum
habentia il
lud, quod
centro ter-
ræ propin-
quius eſt,
maiorẽ dt-
uerſitatem
aſpectus ha
bet. iorem habere diuerſitatem aſpectus. Nam aſtra F, & G, ſiue R, & Q, habent eun-
dem viſum locum S; Verus autem locus aſtri F, uel Q, eſt T; aſtri autem G, uel
R, eſt V; ubi manifeſte cernitur S V, diuerſitatem aſpectus aſtri G, uel R, quo-
niam propinquius centro tcrrę exiſtit, maiorem eſſe arcu S T, nimirum diuerſi
tate aſpectus aſtri F, uel Q. quod magis à centro terræ recedit. Idem quoque
cernitur in aſtris P, & O; Item L, & K; Item I, & H, quorum omnium uerus lo
cus oſtenditur per punctum S. Ex his igitur ita declaratis perſpicue intelligi-
tur prima hæc uia deſumpta ex diuerſitate aſpectus.

Deinde ex uelocitate, & tarditate motus hunc eundem ordinem cælo
rum colligunt Aſtronomi hac ratione. Quò magis cœlum à natura, & condi-
tione primi mobilis recedit, eo etiam in inferiori eſt loco ponendum: At cum
22Ordo cælo-
rum proba-
tur ex uelo
citate & tar
dirate mo-
tus. Lunainter omnes planetas celerrime ab occidente in orientem feratur, ut ſu-
pra diximus, maxime à motu, atque conditione primi mobilis videtur recede-
re, & ob id primo cælo, ſeu primo mobili minus conformari. Poſſidebit igitur
infimum locum. Eadem ratione cęlum ſtellatum in ſupremo locum collocabit̃,
quoniam tardiſſime contra motum primi mobilis fertur: Deinde ſuccedet ſphę
ra Saturni, poſtea Iouis, & ſic de reliquis, ſtatuendo ſemper ordinem ſupra di-
ctum. Cæterum ex hac uia nihil certi ſtatui poteſt de ordine Solis, Veneris, &
Mercurij inter ſeſe. Quamuis enim ex ea colligatur, quod hi tres planetæ
ſupra Lunam collocentur, quoniam uidelicet tardius ab oriente in occidentẽ
feruntur; Et quod infra Firmamentum, Saturnum, Iouem, ac Martem ſint po-
ſiti, quod nimirum uelocius contra primum mobile ferantur: tamen quiſnam
eorum ſupra alterum ſit conſtituendus, certo ſciri nequit, cum eodem fere tem
pore motus proprios ab occidente in orientem perficiant. Immo Alpetragius,
vt teſtatur Ioan. Regiom. lib. 9. Epitomes propoſ. 1. ex hac ratione colligit, ſub
Marte poſitum eſſe cælum Veneris, & ſub hoc cœlum Solis, Deinde Mercurij,
ac poſtremo Lunam; propterea quòd Venus ratione epicycli tardius peragat
curſum ſuum, quàm Sol, & Sol tard@us quàm Mercurius, Luna denique citiſſi-
me omnium periodum ſuam abſoluat.

33Ordo cœlo-
rum confit
matur ex
eclipſibus.

Tandem ex eclipſibus, ſiue occultationibus planetarum, ſtellarumq́ue
idem ordo cœlorum colligitur ab Aſtronomis. Non enim dubium eſſe poteſt,
quin illud aſtrum ſit inferius, quod alterum nobis occultat. Cum ergo Luna,
quando cum alijs planetis coniungitur, eos nobis interdum e uiſu eripiat, ne-
ceſſe eſt, ut ei infimum locum concedamus: Pari ratione erit Mercurius ſub
Venere, & Venus ſub Marte, & ſic deinceps. Hæ igitur ſunt rationes fere potiſ-
fimę, quibus Aſtronomi ordinem cœlorum, quem auctor explicauit, cõcludũt.
Quamuis. n. nulla earum ſufficienter hunc ordinem colligar, omnes tamen ſi-
mul ſumptę confirmant, cœlos eo ordine collocatos eſſe. Nam ex diuerſitate
aſpectus infallibiliter colligitur ordo Lunę, Mercurii, Veneris, & Solis. Ex ue-
locitate uero & tarditate motus conuenienter ſupra hos quatuor planetas col
locatur Mars, deinde Iupiter, poſtremo Saturnus, ſupra omnes uero planetas
Firmamentũ, ſiue octauũ cœlũ, quod ſequit̃ nona ſphæra ſub primo mobili con
ſtituta. Ex eclipſibus deniq. licet non oium planetarũ ordo firmiter poſſit colli-
gi@tñ Lunam cogimur infimo loco ponere, & omnes ſub Firmamento.

Vt autem plenior cognitio huius ordinis habeatur, non abs re facturum
me arbitror, ſi rationes alias Aſtronomorum in medium adducam, ex quibus
conuenientia maxima huiuſce ordinis eluceſcet.

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
101	64
102	65
103	66
104	67
105	68
106	69
107	70
108	71
109	72
110	73
111	74
112	75
113	76
114	77
115	78
116	79
117	80
118	81
119	82
120	83
121	84
122	85
123	86
124	87
125	88
126	89
127	90
128	91
129	92
130	93

Scan	Original
101	64
102	65
103	66
104	67
105	68
106	69
107	70
108	71
109	72
110	73
111	74
112	75
113	76
114	77
115	78
116	79
117	80
118	81
119	82
120	83
121	84
122	85
123	86
124	87
125	88
126	89
127	90
128	91
129	92
130	93

Scan	Original
101	64
102	65
103	66
104	67
105	68
106	69
107	70
108	71
109	72
110	73
111	74
112	75
113	76
114	77
115	78
116	79
117	80
118	81
119	82
120	83
121	84
122	85
123	86
124	87
125	88
126	89
127	90
128	91
129	92
130	93