Clavius, Christoph - Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Scan	Original
101	81
102	82
103	83
104	84
105	85
106	86
107	87
108	88
109	89
110	90
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110

10484GNOMONICES mus, vt etiam Ioannes Baptiſta Benedictus facit in libro de gnomonum, vmbrarum{q́ue} ſolarium vſu, hoc
11Linea meridia-
na qua atte per
Analemma in-
Menia@@r. modo. Inuenta, vt prius, per vmbram recta A B, communi ſectione plani Horizonti æquidiſtantis, &
Verticalis circuli tempore obſeruationis per Solis centrum tranſeuntis; & eodem tempore accepta alti-

68[Figure 68]221033204430 tudine Solis, loco Astrolabĳ deſcribemus Analemma, in quo Meridianus ſit F G H I; Horizontis, &
Meridiani communis ſectio G I; Verticalis propriè dicti, & eiuſdem Meridiani communis ſectio F H;
eiuſdem & Aequatoris communis ſectio L M; communis denique ſectio Meridiani, & paralleli Solis
illo die, quo fit obſeruatio, recta N O; quæ quidem beneficio declinationis Solis ducetur, quemadmodum
propoſ. 1. huius lib. docuimus. Deinde ſupputata altitudine Solis inuenta ex I, vſque ad P, & ex G, vſ-
5540 que ad Q, ducemus rectam P Q, quæ ex ſcholio propoſ. 27. lib. 3. Euclidis parallela erit ipſi G I, atque
adeo communis ſectio Meridiani & paralleli Horizontis per centrum Solis tranſeuntis, ſecabit{q́ue} Verti-
calem lineam F H, in R, & diametrum paralleli Solis N O, in S. Deſcripto autem ex R, centro circa
P Q, ſemicirculo P T Q, ducemus ex S, ad P Q, perpendicularem S T, vſque ad circunferentiam ſe-
micirculi P T Q, & rectam adiungemus T R. Si igitur punctum S, fuerit inter Q, & R, & obſerua-
tio fiat ante meridiem, conſtituemus in centro C, (ex quo vt cunque aſſumpto in linea vmbræ A B, circu-
lum cuiuſcunque magnitudinis deſcribimus,) angulum A C D, angulo acuto T R Q, æqualem, ab ortu
verſus auſtrum, id eſt, à puncto A, verſus punctum D, vt in figura A, cernitur. Si vero obſeruatio fiat
poſt meridiem, eidem angulo faciemus æqualem A C D, ab occaſu verſus auſtrum, hoc est, à puncto A,
verſus punctum D, vt in figura B, apparet. Quòd ſi punctum S, in punctum R, cadat, ſiue obſeruatio fiat
6650 ante meridiem, ſiue poſt, ducemus ad A B, per C, perpendicularem D E, vt perſpicuum eſt in figura C.
Si denique punctum S, extiterit inter R, & P, & obſeruatio fiat ante meridiem, efficiemus angulo acuto
T R P, ęqualem A C E, ab ortu verſus boream, id est, à puncto A, verſus punctum E, vt videre eſt
in figura D. Si verò fiat obſeruatio pomeridiano tempore, eidem angulo ęqualem faciemus A C E, ab
occaſu verſus boream, hoc eſt, à puncto A, verſus E, vt exfigura E, manifeſtum est. Semper enim recta
D E, erit linea meridiana. Quod hunc in modum confirmabimus. Quoniã parallelus Horizontis P T Q,
& parallelus Solis recti ſunt ad Meridianum, erit quoque communis eorum ſectio ad eundem perpen-
7719. vndec. dicularis, at que adeo, per definitionem 3. lib. 11. Euclidis, & ad rectam P Q, in puncto S, vbi mutuo ſe
diuidunt diametri dictorum parallelorum. Igitur ST, perpendicularis exiſtens ad P Q, communis ſe-
ctio erit parallelorum dictorum, ac proinde tempore obſeruationis centrum Solis in puncto T, erit, ſi
parallelus Horizontis P T Q, vna cum Meridiano Analemmatis propriam poſitionem habeat.

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
101	81
102	82
103	83
104	84
105	85
106	86
107	87
108	88
109	89
110	90
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110

Scan	Original
101	81
102	82
103	83
104	84
105	85
106	86
107	87
108	88
109	89
110	90
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110

Scan	Original
101	81
102	82
103	83
104	84
105	85
106	86
107	87
108	88
109	89
110	90
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110