10492Diſſertatio Quarta.
clam non diſſimulanter proſitens nec ab Ariſtotele deſciſcis, nec
à Phyſicis rationibus abhorres, Philoſophus vtique bonarum in
literariâ republicâ partium.
à Phyſicis rationibus abhorres, Philoſophus vtique bonarum in
literariâ republicâ partium.
Grad.
Timidè ac pedetentim mihi in hanc Philoſophiam de-
ſcendendum duxi; in eam enim ſententiam, quæ Primam cor-
porum omnium Materiem Phyſicè homogeneam admittit, pleri-
que Philoſophorum conſpiraſſe videntur, & velut Ariſtotelicam
proponunt Interpretes: quamuis autem in illam me cæco impetu
rapi non paterer, à ſapientiſſimorum tamen virorum veſtigijs
diſcedere, nec, quam ipſi triuerant, ſemitam inire, aut Pri-
mæ Materię, quam paſſim Ariſtotelicam appellant, litem pa-
lam facere, meæ tenuitatis conſcius non audebam antè, quàm
veſtram, Amici, ſententiam planiùs & apertiùs exploratam ha-
berem.
ſcendendum duxi; in eam enim ſententiam, quæ Primam cor-
porum omnium Materiem Phyſicè homogeneam admittit, pleri-
que Philoſophorum conſpiraſſe videntur, & velut Ariſtotelicam
proponunt Interpretes: quamuis autem in illam me cæco impetu
rapi non paterer, à ſapientiſſimorum tamen virorum veſtigijs
diſcedere, nec, quam ipſi triuerant, ſemitam inire, aut Pri-
mæ Materię, quam paſſim Ariſtotelicam appellant, litem pa-
lam facere, meæ tenuitatis conſcius non audebam antè, quàm
veſtram, Amici, ſententiam planiùs & apertiùs exploratam ha-
berem.
Dand.
Ego verò in illâ opinione populari (nam &
Philoſophia
ſuum vulgus habet) fuiſſe ſapientiſſimos, quos innuis, viros,
non facilè adducor, vt mihi perſuadeam; immò, vt equidem
ſentio, ſi pro ſe cauſam dicere ipſi poſſent, à non paucis opi-
nionibus; quas ijs poſteri affinxerunt, ſe longiſſimè abfuiſſe te-
ſtarentur. Quot inſignes, atque omnium confeſſione egregij, non
de Philoſophicis tantùm, ſed & de Theologicis diſciplinis optimè
meriti Doctores ijs terminis Diuinam vim circumſcriptam tradi-
derunt, vt ſubiectæ nature iura violare nequeat aut duplici For-
mâ Materiam eandem imbuendo, aut illam omni Formâ ſpo-
liando? Si tamen aliam eſſe totius Materiæ entitatem, aliam
Formæ, exiſtimâſſent, non admodum credibile eſt hoc eos infi-
nitæ virtuti fuiſſe denegaturos, quippe qui, ſi aſſererent, pu-
gnantia loqui non viderentur. Verùm planiorem hanc, quam nos
ſequimur, & Ariſtotelicis verbis optimè congruentem interpreta-
tionem amplexi, pro ſuâ ſapientiâ, philoſophati ſunt negando.
Quia nimirum fieri non poteſt eaſdem naturas ſimplices certo or-
dine coagmentatas (non replicatas cum diuerſâ earundem partium
collocatione) nullâ factâ aut aliquarum particularum diminutio-
ne, aut alìarum acceſſione, duplicem ſimul conſtituere com-
plexionem, atque geminatam ſubire notionem; apertiſſimum eſt
Materiam eandem duplici Formâ ſimul imbui non poſſe. Quoniam
autem neque fieri poteſt, quin naturæ ipſæ ſimplices aut ſint in-
uicem rite permiſtæ, aut aliæ ab alijs ſingillatim ſeiunctæ,
ſuum vulgus habet) fuiſſe ſapientiſſimos, quos innuis, viros,
non facilè adducor, vt mihi perſuadeam; immò, vt equidem
ſentio, ſi pro ſe cauſam dicere ipſi poſſent, à non paucis opi-
nionibus; quas ijs poſteri affinxerunt, ſe longiſſimè abfuiſſe te-
ſtarentur. Quot inſignes, atque omnium confeſſione egregij, non
de Philoſophicis tantùm, ſed & de Theologicis diſciplinis optimè
meriti Doctores ijs terminis Diuinam vim circumſcriptam tradi-
derunt, vt ſubiectæ nature iura violare nequeat aut duplici For-
mâ Materiam eandem imbuendo, aut illam omni Formâ ſpo-
liando? Si tamen aliam eſſe totius Materiæ entitatem, aliam
Formæ, exiſtimâſſent, non admodum credibile eſt hoc eos infi-
nitæ virtuti fuiſſe denegaturos, quippe qui, ſi aſſererent, pu-
gnantia loqui non viderentur. Verùm planiorem hanc, quam nos
ſequimur, & Ariſtotelicis verbis optimè congruentem interpreta-
tionem amplexi, pro ſuâ ſapientiâ, philoſophati ſunt negando.
Quia nimirum fieri non poteſt eaſdem naturas ſimplices certo or-
dine coagmentatas (non replicatas cum diuerſâ earundem partium
collocatione) nullâ factâ aut aliquarum particularum diminutio-
ne, aut alìarum acceſſione, duplicem ſimul conſtituere com-
plexionem, atque geminatam ſubire notionem; apertiſſimum eſt
Materiam eandem duplici Formâ ſimul imbui non poſſe. Quoniam
autem neque fieri poteſt, quin naturæ ipſæ ſimplices aut ſint in-
uicem rite permiſtæ, aut aliæ ab alijs ſingillatim ſeiunctæ,
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib