Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

List of thumbnails

< >
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001168">
                <pb pagenum="101" xlink:href="025/01/105.jpg"/>
              rum diſtat? </s>
              <s id="s.001169">cur ſi aëris portio modica ſit, etiam ima baſis convexa eſt?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001170">cur major aëris portio tardiùs, minor citiùs aſcendit? </s>
              <s id="s.001171">imò ſi
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
              tubus inæ­
                <lb/>
              qualis ſit, per ſegmentum anguſtius tardiùs aër incedit, citiùs per laxius;
                <lb/>
              quia in anguſtiore aër in longiorem cylindrum producitur; cur ille tre­
                <lb/>
              mulus motus Lentium aëris? </s>
              <s id="s.001172">Cur figura Lentis, non Sphæræ? </s>
              <s id="s.001173">cur in tubo in­
                <lb/>
              clinato longior eſt convexitas aëris versùs latus interius, versùs ſuperius,
                <lb/>
              brevior. </s>
              <s id="s.001174">Cuncta hæc explicari non poſſunt, ſi aër ſurſum ſua ſponte aſcen­
                <lb/>
              dit; ſcire tamen velim, cur eadem aëris portio in tubo anguſtiore tardiùs,
                <lb/>
              in laxiore citiùs aſcendat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001175">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001176"> Miror à te rationem non videri; in anguſtiore tubo aëris por­
                <lb/>
              tio in cylindrum longiorem formatur; igitur aqua per latera deſcen­
                <lb/>
              dens longius ſpatium decurrere debet, antequam cum aqua inferiore
                <lb/>
              conjungatur, & aëra ſurſum extrudat; igitur in eo plus temporis
                <lb/>
              ponit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001177">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001178"> Satis eſt, rem intelligo, vnde etiam perſpicua ratio ducitur,
                <lb/>
              cur modica portio aëris in eodem tubo citiùs aſcendat, quàm major, quia
                <lb/>
              hæc in longiorem cylindrum extenditur; quid mirum ergo, ſi tardiùs aſ­
                <lb/>
              cendat? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001179">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001180"> Infunde, quæſo te, in tubum aliquid olei; multa enim vi­
                <lb/>
              debis, quæ tibi fortè oppoſitum perſuadeant: primo enim oleum tar­
                <lb/>
              diùs aſſurgit, quia longè gravius eſt aëre. </s>
              <s id="s.001181">Secundo eandem figuram induit
                <lb/>
              quam Aër, tertio Aëris cylindrus per medium oleum citiſſimè ſurſum per­
                <lb/>
              rumpit: quartò Aër nonnunquam oleum ſecum longè citiùs rapit, quàm
                <lb/>
              Oleum per ſe ipſum aſſurgeret; nihil horum explicari poteſt, niſi dicamus,
                <lb/>
              aëra ſurſum ſua ſponte ferri. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001182">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001183"> Immo nihil horum explicari poteſt, ſi hoc dicamus; primò
                <lb/>
              igitur Aër citiùs fertur, tardiùs Oleum, cæteris paribus quia aliquando
                <lb/>
              accidit, vt modica olei portio ſurſum citiùs avolet; tardiùs aurem æqua­
                <lb/>
              lis portio; quia minus eſt aquæ momentum adversùs gravitatem, ſeu pon­
                <lb/>
              dus olei, & majus adversùs pondus aëris. </s>
              <s id="s.001184">Secundo de figura nihil adden­
                <lb/>
              dum eſſe puto; niſi quòd inferior baſis niſi longior ſit olei cylindras, con­
                <lb/>
              vexa eſt. </s>
              <s id="s.001185">Tertio vbi aëris cylindrus ad cylindrum aëris pervenit, ſtatim
                <lb/>
              deſcendit Oleum, in libero ſcilicet aëre, & ab aquæ lapſu circumagitur
                <lb/>
              in mille orbes & ſpiras; & verò Oleum in aëre poſitum ſua ſponte citò
                <lb/>
              deſcendere, mirum non eſt. </s>
              <s id="s.001186">Quarto Aëris bulla aliquando ſupremo cylin­
                <lb/>
              dro olei adhæret, & tunc citiùs aſſurgit; quia ſcilicet totum illud per
                <lb/>
              modum vnius attollitur; neque in hoc eſt difficultas; Supponamus enim,
                <lb/>
              eſſe vnciam aëris, & vnciam olei; certè major eſt proportio momenti
                <lb/>
              duarum vnciarum aquæ adversùs pondus aggregati, ex vna vncia
                <lb/>
              olei, & vna aëris, quàm vnius vnciæ aquæ, adverſus vnam
                <lb/>
              Olei; nec obſtar aggregatum illud eſſe gravius alterutro; quia in
                <lb/>
              comparatione duorum gravium, æqualis ſemper vtriuſque extenſio,
                <lb/>
              ſeu moles accipitur. </s>
              <s id="s.001187">Sed hæc ſunt facilia, nec in his explicandis tua
                <lb/>
              opera indigeo, Antime; in his tamen non dubito, quin alia multa à </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>