Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 104
>
[Figure 101]
Page: 483
[Figure 102]
Page: 484
[Figure 103]
Page: 492
[Figure 104]
Page: 521
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 104
>
page
|<
<
(68)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div177
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
61
">
<
pb
o
="
68
"
file
="
104
"
n
="
105
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3449
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvod</
emph
>
igitur Luna inſimo in loco ſit poſita, hac ratione demonſtrari po-
<
lb
/>
teſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3450
"
xml:space
="
preserve
">Corpus lucidum, quò altius & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3451
"
xml:space
="
preserve
">remotius eſt a terra, cæteris paribus, eò um
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-104-01
"
xlink:href
="
note-104-01a
"
xml:space
="
preserve
">Lunã poſi-
<
lb
/>
tam eſſe in
<
lb
/>
infimo lo-
<
lb
/>
co, proba-
<
lb
/>
@ut
<
unsure
/>
ex um-
<
lb
/>
bra.</
note
>
bræ corporum minores apparent in plano Horizontis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3452
"
xml:space
="
preserve
">quò propinquius eſt
<
lb
/>
terræ corpus Luminoſum, eo longiores umbras corpora proijciunt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3453
"
xml:space
="
preserve
">ut uidere
<
lb
/>
licet in hac figura: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3454
"
xml:space
="
preserve
">In qua utrumque aſtrum eandem habet altitudinem ſupra
<
lb
/>
Horizontem A B, reſpectu centri mundi, id eſt, obtinet eundem locum uerum
<
lb
/>
reſpectu Horizontis, quamuis in uiſo loco diſcrepent, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3455
"
xml:space
="
preserve
">tamen inferius aſtrum
<
lb
/>
longius proijcit umbram gnomonis C D, puta in punctum E, quàm ſuperius, ꝗ
<
unsure
/>
<
lb
/>
umbram eiuſdem gnomonis tantum proijcit in punctum F: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3456
"
xml:space
="
preserve
">Atqui umbra gno
<
lb
/>
monis erecti, ſplendente Sole, minor eſt, quam umbra eiuſdem gnomonis, Lu-
<
lb
/>
na lucente, cæteris omnibus paribus exiſtentibus, id eſt, æqualibus cum Sole
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-104-01
"
xlink:href
="
fig-104-01a
"
number
="
13
">
<
image
file
="
104-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/104-01
"/>
</
figure
>
gradibus, diuerſo tamen tempore, ab
<
lb
/>
Horizonte diſtante; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3457
"
xml:space
="
preserve
">quod facile quiuis
<
lb
/>
experiri poterit, ſi ſignetur tempore æqui
<
lb
/>
noctij altitudo Solis meridiana, Sole ui-
<
lb
/>
delicet tenẽte principiũ Aries, aut Libra,
<
lb
/>
quæ altitudo Romę eſt fere grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3458
"
xml:space
="
preserve
">48.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3459
"
xml:space
="
preserve
">noteturq́ue in aliquo plano gnomonis
<
lb
/>
umbra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3460
"
xml:space
="
preserve
">Poſtea idem fiat, Luna exiſtente
<
lb
/>
in eodem loco Zodiaci, in quo ante fuit
<
lb
/>
Sol, hoc eſt, ĩ prĩcipio Ariete, vel Libra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3461
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
tenẽte Meridianum circulum, carenteq́. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3462
"
xml:space
="
preserve
">omni latitudine. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3463
"
xml:space
="
preserve
">Deprehendetur nãq,
<
lb
/>
umbra gnomonis, ſplendente Luna, multo longior, quam lucente Sole, cum tñ
<
lb
/>
altitudo, ſeu diſtantia utriuſq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3464
"
xml:space
="
preserve
">planetæ ab Horizonte ſit eadem, nimirum grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3465
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
48. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3466
"
xml:space
="
preserve
">reſpectu centri terræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3467
"
xml:space
="
preserve
">Sequiturigitur, ſphęrã Solis longe eſſe ſuperiorem, ꝗ̃
<
lb
/>
Lunæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3468
"
xml:space
="
preserve
">Idẽ ꝙ de Luna reſpectu Solis diximus, accõmodari poteſt reſpectu alio-
<
lb
/>
rũ planetarum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3469
"
xml:space
="
preserve
">ꝗ̃ uis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3470
"
xml:space
="
preserve
">n. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3471
"
xml:space
="
preserve
">alij planetę non ita ſplendeant, ut vmbras proijciant, ſci
<
lb
/>
ri tñ poteſt, quantum eorum radij per gnomonis uerticem proijciantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3472
"
xml:space
="
preserve
">Quam
<
lb
/>
ob rem citra omnẽ controuerſiã cõſtat, Lunã omnibus eſſe planetis inferiorẽ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3473
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3474
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvam</
emph
>
etiam conuenienter Sol ſupra Mercurium, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3475
"
xml:space
="
preserve
">Venerem, id eſt, in
<
lb
/>
medio planetarum ſtatuatur, hanc rationem Ioan. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3476
"
xml:space
="
preserve
">de Regiom. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3477
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3478
"
xml:space
="
preserve
">9. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3479
"
xml:space
="
preserve
">Epitomes
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-104-02
"
xlink:href
="
note-104-02a
"
xml:space
="
preserve
">Solem con-
<
lb
/>
uenienter
<
lb
/>
ſtatuiī
<
unsure
/>
me-
<
lb
/>
dio Planeta.
<
lb
/>
rum.</
note
>
propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3480
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3481
"
xml:space
="
preserve
">affert. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3482
"
xml:space
="
preserve
">Ptolemæus Dict. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3483
"
xml:space
="
preserve
">5. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3484
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3485
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3486
"
xml:space
="
preserve
">a quo non diſſentit Albategnius ca-
<
lb
/>
50. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3487
"
xml:space
="
preserve
">ſui operis, certis rationibus oſtendit, diſtantiam Solis a centro terræ, quan-
<
lb
/>
do minima eſt, id eſt, quando in Augis oppoſito exiſtit Sol, continere 1070.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3488
"
xml:space
="
preserve
">terræ ſemidiametros; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3489
"
xml:space
="
preserve
">diſtantiam uero Lunæ a centro terræ, quando ea maxi-
<
lb
/>
ma eſt, id eſt, quando Luna in Auge exiſtit, continere duntaxat 64. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3490
"
xml:space
="
preserve
">ſemidiame-
<
lb
/>
tros terræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3491
"
xml:space
="
preserve
">Vnde diſſerentia inter minimam Solis diſtãtiam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3492
"
xml:space
="
preserve
">maximam Lunę
<
lb
/>
continebit terræ ſemidiametros 1006. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3493
"
xml:space
="
preserve
">Tantum enim relinquitur, ſubtracta
<
lb
/>
maxima Lunæ diſtantia a minima Solis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3494
"
xml:space
="
preserve
">Cum igitur inter cœlum Lunæ, ac cœ-
<
lb
/>
lum Solis uacuum concedi non poſſit, cum a uacuo natura abhorreat, neque
<
lb
/>
rationi conſentaneum ſit, deferentes augium Solis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3495
"
xml:space
="
preserve
">Lunæ tanta eſſe mole
<
lb
/>
præditos, cum prorſus tanta moles eſſet inutilis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3496
"
xml:space
="
preserve
">ſuperuacanea, iure optimo
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3497
"
xml:space
="
preserve
">conueniẽtiſſime tantum ſpatium intermedium tribuetur orbibus Mercurij
<
lb
/>
ac Veneris: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3498
"
xml:space
="
preserve
">Ac proinde Sol in medio Planetarum collocatus erit, nempe ſupra
<
lb
/>
Lunam, Mercurium, ac Venerem, atq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3499
"
xml:space
="
preserve
">infra Saturnum, Iouem, ac Martem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3500
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3501
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Accedit</
emph
>
etiam, quod motus Solis eſt regula, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3502
"
xml:space
="
preserve
">menſura motuum alio
<
lb
/>
rum planetarum, alia tamen atq. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3503
"
xml:space
="
preserve
">alia ratione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3504
"
xml:space
="
preserve
">Mars etenim, Iuppiter, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3505
"
xml:space
="
preserve
">Satur-
<
lb
/>
nus ratione epicycli cum Sole in motu conueniunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3506
"
xml:space
="
preserve
">Luna uero, Mercurius, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3507
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>