Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
87
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg768
"/>
<
lb
/>
tem eſſentialem non modo compoſiti, ſed illius totius quod mens à conditionibus ſenſilibus &
<
lb
/>
materia poſteriore ſecernit, quod iam eſt idem cum eſſentia. </
s
>
<
s
>Atque ita interpretor auctoritates
<
lb
/>
omnium eorum qui materiam definitione pellunt, aut ab illis diſſentio, ſi omne materię genus ex
<
lb
/>
cludunt quiditate. </
s
>
<
s
>& eam autumo
<
expan
abbr
="
neceſſariã
">neceſſariam</
expan
>
in exponendis rebus quę materia conſtant, quatenus
<
lb
/>
huiuſmodi & in naturali philoſophia potiſsimè. </
s
>
<
s
>Ergo phyſicus adhibet in ſua definitione mate
<
lb
/>
riam. </
s
>
<
s
>Quid de fine, & efficientes? </
s
>
<
s
>An etiam ille, cùm ſpectet non modò rei naturam, ſed exortus &
<
lb
/>
mutationes, ea quæ illorum principia ſunt, ſunt verò efficiens & finis in
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
definitione cogetur
<
lb
/>
vſurpare, & in hoc à primo philoſopho & mathematico ſeparabitur, qui cùm
<
expan
abbr
="
tractẽt
">tractent</
expan
>
immobilia,
<
lb
/>
negligunt eiuſmodi genera
<
expan
abbr
="
cauſſarũ
">cauſſarum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Nec quanuis primus philoſophus diſſerat de primo fine &
<
lb
/>
per ipſum aliqua
<
expan
abbr
="
demõſtret
">demonſtret</
expan
>
, ideò tractat principia motus, eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
finis rei genitę &
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
quę
<
expan
abbr
="
sũt
">sunt</
expan
>
, qua
<
lb
/>
tenus ſunt,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
generationis, qualis ponitur phyſico:
<
expan
abbr
="
p̃p̃ea
">propterea</
expan
>
ſecretus ille à motu, noſter recipit
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg739
"/>
a 6. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg740
"/>
b 2. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg741
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg742
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg743
"/>
c 1. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg744
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg745
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg746
"/>
Ad I.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg747
"/>
a 7. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg748
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg749
"/>
b 7. Met.
<
lb
/>
T. 34. apud
<
lb
/>
Alexand.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg750
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg751
"/>
c 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 65.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg752
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg753
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg754
"/>
a 2. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg755
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg756
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg757
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg758
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg759
"/>
a Contr. 4.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg760
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg761
"/>
b 1. Rhet.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg762
"/>
c 6. Eth.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg763
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg764
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg765
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg766
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg767
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg768
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Cur è Mathematicis nonnullæ naturales appellentur. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XXI
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>HACTENVS viſum eſt quæ ſit materia ſenſilis quam tractat naturalis, &
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
<
lb
/>
in eius contemplatione verſetur. </
s
>
<
s
>Nam pręterquàm quòd ab ea formas ſegregare
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
<
lb
/>
tùm quòd ipſi perpetuò ſunt affixæ & illam, veluti ſui partem continent quæ ſicuti
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
ac
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg769
"/>
<
lb
/>
cidentium ſenſilium, concipitur ex accidentibus tanquàm iis quæ ad principium, vt inter ſe reſpi
<
lb
/>
cientia referantur; quantumuis ab omni accidente ſubſtantia ſeparetur cauſſas item reddit quę à
<
lb
/>
materia ſenſili petuntur
<
expan
abbr
="
eiusq́
">eiusque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>vim ſedulò perpendit. </
s
>
<
s
>Horum nihil alij ſcientes
<
expan
abbr
="
faciũt
">faciunt</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nã
">Nam</
expan
>
primus
<
lb
/>
philoſophus materię ſenſilis rationem non habet, aut ad
<
expan
abbr
="
ſummũ
">ſummum</
expan
>
eam accipit vniuersè, & vt quid
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõe
">cone</
expan
>
per
<
expan
abbr
="
indifferentiã
">indifferentiam</
expan
>
, & ipſa ſic generatim ſumpta demonſtrando vtitur. </
s
>
<
s
>Mathematicus nihil om
<
lb
/>
nino de ſubſtantia ſenſili cogitat, neque ex materia ſenſili ſuas
<
expan
abbr
="
demõſtrationes
">demonſtrationes</
expan
>
ſtruit:
<
expan
abbr
="
intelligendã
">intelligendam</
expan
>
<
lb
/>
materiam ad
<
expan
abbr
="
ſummũ
">ſummum</
expan
>
ſibi vendicat, aut ſiqua ratione ſenſilem
<
expan
abbr
="
cõtemplatur
">contemplatur</
expan
>
, eius affectiones ſolas
<
lb
/>
explorat, cauſſas ex ea non petit, neque eius obſeruat naturam. </
s
>
<
s
>ita fit, vt ſolus Aſtronomus de ſen
<
lb
/>
ſibili ſubſtantia mentionem faciat; explorat
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
illius accidentia duntaxat, ſed ducit initia ſuarum de
<
lb
/>
monſtrationum à Geometria. </
s
>
<
s
>naturalis autem æternitatis cauſſas ab eius materiæ genere perit, ab
<
lb
/>
eſſentia motus, & ab efficiente: naturam explorat aſtrorum,
<
expan
abbr
="
eiusq́
">eiusque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partis quæ
<
foreign
lang
="
grc
">χύμα</
foreign
>
nuncupatur,
<
lb
/>
eſt verò pellucida; tùm figuras & motuum numerum decernit ex fine. </
s
>
<
s
>Cùm res ita ſit;
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
videtur
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
reticendũ
">reticendum</
expan
>
, cur è mathematicis multę vocentur naturales, Optica, Catoptrica, Mechanica, Harmo
<
lb
/>
nica, Nautica, ſiue alia quęcunque, quæ
<
expan
abbr
="
ſignorũ
">ſignorum</
expan
>
ortus, & occaſus, &
<
expan
abbr
="
plagarũ
">plagarum</
expan
>
poſituras explorat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg770
"/>
<
lb
/>
quòd de his ſępius meminere philoſophi, &
<
expan
abbr
="
cõio
">conio</
expan
>
nominis aliquam
<
expan
abbr
="
affinitatẽ
">affinitatem</
expan
>
cum hac methodo
<
lb
/>
ſignificat. </
s
>
<
s
>Porrò naturales eas dici veriſimile eſt, vel quòd demonſtrando methodum naturalem
<
lb
/>
imitentur, vel quòd aliquid ab ipſa accipiant. </
s
>
<
s
>& certè, niſi quis aduertat diligentius, poterit Ariſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>huius
<
expan
abbr
="
auctorẽ
">auctorem</
expan
>
ſententię proferre, qui
<
expan
abbr
="
nonnunquã
">nonnunquam</
expan
>
dixerit eas methodos tractare res, vt naturales,
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quo ratio tractandi ſignificatur à qua petitur formula demonſtrandi, quòd ea potiſsimè ad ratio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg771
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
nẽ
">nem</
expan
>
ſubiecti formalem
<
expan
abbr
="
ſeſe accõmodet
">ſeſe accommodet</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Siquid
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſit quod à duabus methodis explicetur, vt homo
<
lb
/>
à phyſico, & medico, & illa in homine conſiderentur quę valeant ad inſtaurandam bonam valetu
<
lb
/>
dinem, eſt verò hæc ratio, qua homo tractatur à medico;
<
expan
abbr
="
diſputationẽ
">diſputationem</
expan
>
dicemus eſſe medicam,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
naturalem. </
s
>
<
s
>ratione autem tractandi & formula demonſtrationis,
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ſcientię determinentur: erunt
<
lb
/>
igitur phyſicæ non mathematicę quę
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
ab Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
in mathematicis ſimpliciter reponuntur, & na
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg772
"/>
<
lb
/>
turales quodammodo habentur. </
s
>
<
s
>Idem forte
<
expan
abbr
="
iudiciũ
">iudicium</
expan
>
<
expan
abbr
="
faciendũ
">faciendum</
expan
>
eſt, ſi has methodos à naturali prin
<
lb
/>
cipia ſumere dicamus. </
s
>
<
s
>quandò principia cum ſubiecto, atque illo quidem, non vt materia; ſed cui
<
lb
/>
forma
<
expan
abbr
="
ratioq́
">ratioque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>tractandi ſit adiecta, congruere oporteat: itaque etiam in hac hypotheſi methodus
<
lb
/>
illa non erit mathematica, ſed naturalis. </
s
>
<
s
>Ergo id quod accipient hę methodi à naturali, ad rem ip
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg773
"/>
<
lb
/>
ſam pertinebit quæ tractatur à phyſico. </
s
>
<
s
>Quia verò hęc ſunt, aut ſubiectum, eiusúe partes, aut affe
<
lb
/>
ctiones. </
s
>
<
s
>Non videntur mutuari ſubiectum eo quòd eſt ſubſtantia; mathematicę verò ſubſtantiam
<
lb
/>
non contemplantur, aut vna Aſtronomia, vt
<
expan
abbr
="
dictũ
">dictum</
expan
>
eſt. </
s
>
<
s
>Affectiones verò
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ſpectentur vt naturales;
<
lb
/>
ea verò tractatio materiam ſenſilem accipiat; profectò
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
iſtę methodi tale materię genus admit
<
lb
/>
tent: itaque non diſtinguentur à naturali. </
s
>
<
s
>Verumenimuerò omnis controuerſia tolletur, ſi
<
expan
abbr
="
hmõi
">huiusmodi</
expan
>
<
lb
/>
facultatum merita doceamus. </
s
>
<
s
>Vt
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
id facilius perſpiciatur. </
s
>
<
s
>duo
<
expan
abbr
="
quidã
">quidam</
expan
>
termini ſtatuantur, hinc
<
lb
/>
Geometria & Arithmetica, illinc naturalis, & eæ quas è mathematicis appellamus naturales,
<
expan
abbr
="
me-diũ
">me
<
lb
/>
dium</
expan
>
locum obtineant. </
s
>
<
s
>Geometria
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
& Arithmetica
<
expan
abbr
="
cõſiderant
">conſiderant</
expan
>
affectiones
<
expan
abbr
="
corporũ
">corporum</
expan
>
<
expan
abbr
="
naturaliũ
">naturalium</
expan
>
,
<
lb
/>
illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
<
expan
abbr
="
magnitudinẽ
">magnitudinem</
expan
>
, hęc verò numerum: ſed illas ita conſiderant à ſenſili materia ſegregantes
<
lb
/>
cùm ſubiectum, tùm item affectiones, eas aſſumentes quę non ſunt ſenſiles. </
s
>
<
s
>Conſideratio phyſica
<
lb
/>
vniuerſa eſt cum materia ſenſili. </
s
>
<
s
>Inter has media ſunt Optica, & Catoptrica, quæ ſanè lineam
<
lb
/>
mathematicam accipiunt, quippe à corpore ſeparatam, nec quidem abſolutè, aut à materia: ne
<
lb
/>
que enim plus poſſunt, immò minus quàm Geometer, neque à corpore ſimpliciter, quòd
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ipſa
<
lb
/>
cogitent affectiones naturales quæ neque re, neque mente ſeuocari poſſunt à corpore naturali;
<
lb
/>
ſed quòd eam conſiderent, vt nulli certo corpori affixam, quam phyſicus in aëre, aut aqua vitroúe </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>