10755PARS PRIMA.
in globos homogeneos diverſarum diametrorum ſit in eadem ra-
tione, in qua ſunt globorum diametri, adeoque vis ejuſmodi
in exiguam particulam eſt eo minor gravitate corporum in
Terram, quo minor eſt diameter particulæ diametro totius Ter-
ræ, adeoque penitus inſenſibilis. Et idcirco Newtonus aliam
admiſit vim pro cohæſione, quæ decreſcat in ratione majore,
quam ſit reciproca duplicata diſtantiarum; & multi ex Newto-
nianis admiſerunt vim reſpondentem huic formula {a/x} 3 + {b/x} 2, cu-
jus prior pars reſpectu poſterioris ſit in immenſum minor,
ubi x ſit in immenſum major unitate aſſumpta; ſit vero ma-
jor, ubi x ſit in immenſum minor, ut idcirco in ſatis magnis
diſtantiis evaneſcente ad ſenſum prima parte, vis remaneat
quam proxime in ratione reciproca duplicata diſtantiarum x,
in minimis vero diſtantiis ſit quam proxime in ratione recipro-
ca triplicata: uſque adeo ne apud Newtonianos quidem ſerva.
tur omnino accurate ratio duplicata diſtantiarum.
tione, in qua ſunt globorum diametri, adeoque vis ejuſmodi
in exiguam particulam eſt eo minor gravitate corporum in
Terram, quo minor eſt diameter particulæ diametro totius Ter-
ræ, adeoque penitus inſenſibilis. Et idcirco Newtonus aliam
admiſit vim pro cohæſione, quæ decreſcat in ratione majore,
quam ſit reciproca duplicata diſtantiarum; & multi ex Newto-
nianis admiſerunt vim reſpondentem huic formula {a/x} 3 + {b/x} 2, cu-
jus prior pars reſpectu poſterioris ſit in immenſum minor,
ubi x ſit in immenſum major unitate aſſumpta; ſit vero ma-
jor, ubi x ſit in immenſum minor, ut idcirco in ſatis magnis
diſtantiis evaneſcente ad ſenſum prima parte, vis remaneat
quam proxime in ratione reciproca duplicata diſtantiarum x,
in minimis vero diſtantiis ſit quam proxime in ratione recipro-
ca triplicata: uſque adeo ne apud Newtonianos quidem ſerva.
tur omnino accurate ratio duplicata diſtantiarum.
122.
Demonſtravit quidem Newtonus, in ellipſibus plane-
11Ex planetarum
apheliis erui
eam legem
quamproxime.
non accurate. tariis, eam, quam Aſtronomi lineam apſidum nominant, & eſt
axis ellipſeos, habituram ingentem motum, ſi ratio virium a
reciproca duplicata diſtantiarum aliquanto magis aberret, cum-
que ad ſenſum quieſcant in earum orbitis apſidum lineæ, intulit,
eam rationem obſervari omnino in gravitate. At id nequaquam
evincit, accurate ſervari illam legem, ſed ſolum proxime, ne-
que inde ullum efficax argumentum contra meam Theoriam de-
duci poteſt. Nam inprimis nec omnino quieſcunt illæ apſidum
lineæ, ſive, quod idem eſt, aphelia planetarum, ſed motu exi-
guo quidem, at non inſenſibili prorſus, moventur etiam reſpe-
ctu fixarum, adeoque motu non tantummodo apparente, ſed ve-
ro. Tribuitur is motus perturbationi virium ortæ ex mutua
planetarum actione in ſe invicem; at illud utique huc uſque non-
dum demonſtratum eſt, illum motum accurate reſpondere actio-
nibus reliquorum planetarum agentium in ratione reciproca du-
plicata diſtantiarum; neque enim adhuc ſine contemptibus pluri-
bus, & approximationibus a perfectione, & exactitudine admo-
dum remotis ſolutum eſt problema, quod appellant, trium cor-
porum, quo quæratur motus trium corporum in ſe mutuo agen-
tium in ratione reciproca duplicata diſtantiarum, & utcunque
projectorum, ac illæ ipſæ adhuc admodum imperfectæ ſolutiones,
quæ prolatæ huc uſque ſunt, inſerviunt tantummodo particulari-
bus quibuſdam caſibus, ut ubi unum corpus ſit maximum, & re-
motiſſimum, quemadmodum ſol, reliqua duo admodum minora
& inter ſe proxima, ut eſt Luna, ac Terra, vel remota admo-
dum a majore, & inter ſe, ut eſt Jupiter, & Saturnus. Hinc
nemo hucuſque accuratum inſtituit, aut etiam inſtituere potuit
calculum pro actione perturbativa omnium planetarum; qui-
bus ſi accedat actio perturbativa cometarum, qui, nec ſcitur,
quam multi ſint, nec quam longe abeant; multo adhuc ma-
gis evidenter patebit, nullum inde confici poſſe
11Ex planetarum
apheliis erui
eam legem
quamproxime.
non accurate. tariis, eam, quam Aſtronomi lineam apſidum nominant, & eſt
axis ellipſeos, habituram ingentem motum, ſi ratio virium a
reciproca duplicata diſtantiarum aliquanto magis aberret, cum-
que ad ſenſum quieſcant in earum orbitis apſidum lineæ, intulit,
eam rationem obſervari omnino in gravitate. At id nequaquam
evincit, accurate ſervari illam legem, ſed ſolum proxime, ne-
que inde ullum efficax argumentum contra meam Theoriam de-
duci poteſt. Nam inprimis nec omnino quieſcunt illæ apſidum
lineæ, ſive, quod idem eſt, aphelia planetarum, ſed motu exi-
guo quidem, at non inſenſibili prorſus, moventur etiam reſpe-
ctu fixarum, adeoque motu non tantummodo apparente, ſed ve-
ro. Tribuitur is motus perturbationi virium ortæ ex mutua
planetarum actione in ſe invicem; at illud utique huc uſque non-
dum demonſtratum eſt, illum motum accurate reſpondere actio-
nibus reliquorum planetarum agentium in ratione reciproca du-
plicata diſtantiarum; neque enim adhuc ſine contemptibus pluri-
bus, & approximationibus a perfectione, & exactitudine admo-
dum remotis ſolutum eſt problema, quod appellant, trium cor-
porum, quo quæratur motus trium corporum in ſe mutuo agen-
tium in ratione reciproca duplicata diſtantiarum, & utcunque
projectorum, ac illæ ipſæ adhuc admodum imperfectæ ſolutiones,
quæ prolatæ huc uſque ſunt, inſerviunt tantummodo particulari-
bus quibuſdam caſibus, ut ubi unum corpus ſit maximum, & re-
motiſſimum, quemadmodum ſol, reliqua duo admodum minora
& inter ſe proxima, ut eſt Luna, ac Terra, vel remota admo-
dum a majore, & inter ſe, ut eſt Jupiter, & Saturnus. Hinc
nemo hucuſque accuratum inſtituit, aut etiam inſtituere potuit
calculum pro actione perturbativa omnium planetarum; qui-
bus ſi accedat actio perturbativa cometarum, qui, nec ſcitur,
quam multi ſint, nec quam longe abeant; multo adhuc ma-
gis evidenter patebit, nullum inde confici poſſe