Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 4
[out of range]
>
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 67
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(55)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
55
"
file
="
0107
"
n
="
107
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
in globos homogeneos diverſarum diametrorum ſit in eadem ra-
<
lb
/>
tione, in qua ſunt globorum diametri, adeoque vis ejuſmodi
<
lb
/>
in exiguam particulam eſt eo minor gravitate corporum in
<
lb
/>
Terram, quo minor eſt diameter particulæ diametro totius Ter-
<
lb
/>
ræ, adeoque penitus inſenſibilis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et idcirco Newtonus aliam
<
lb
/>
admiſit vim pro cohæſione, quæ decreſcat in ratione majore,
<
lb
/>
quam ſit reciproca duplicata diſtantiarum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multi ex Newto-
<
lb
/>
nianis admiſerunt vim reſpondentem huic formula {a/x} 3 + {b/x} 2, cu-
<
lb
/>
jus prior pars reſpectu poſterioris ſit in immenſum minor,
<
lb
/>
ubi x ſit in immenſum major unitate aſſumpta; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſit vero ma-
<
lb
/>
jor, ubi x ſit in immenſum minor, ut idcirco in ſatis magnis
<
lb
/>
diſtantiis evaneſcente ad ſenſum prima parte, vis remaneat
<
lb
/>
quam proxime in ratione reciproca duplicata diſtantiarum x,
<
lb
/>
in minimis vero diſtantiis ſit quam proxime in ratione recipro-
<
lb
/>
ca triplicata: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">uſque adeo ne apud Newtonianos quidem ſerva.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tur omnino accurate ratio duplicata diſtantiarum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">122. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Demonſtravit quidem Newtonus, in ellipſibus plane-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0107-01
"
xlink:href
="
note-0107-01a
"
xml:space
="
preserve
">Ex planetarum
<
lb
/>
apheliis erui
<
lb
/>
eam legem
<
lb
/>
quamproxime.
<
lb
/>
non accurate.</
note
>
tariis, eam, quam Aſtronomi lineam apſidum nominant, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eſt
<
lb
/>
axis ellipſeos, habituram ingentem motum, ſi ratio virium a
<
lb
/>
reciproca duplicata diſtantiarum aliquanto magis aberret, cum-
<
lb
/>
que ad ſenſum quieſcant in earum orbitis apſidum lineæ, intulit,
<
lb
/>
eam rationem obſervari omnino in gravitate. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At id nequaquam
<
lb
/>
evincit, accurate ſervari illam legem, ſed ſolum proxime, ne-
<
lb
/>
que inde ullum efficax argumentum contra meam Theoriam de-
<
lb
/>
duci poteſt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam inprimis nec omnino quieſcunt illæ apſidum
<
lb
/>
lineæ, ſive, quod idem eſt, aphelia planetarum, ſed motu exi-
<
lb
/>
guo quidem, at non inſenſibili prorſus, moventur etiam reſpe-
<
lb
/>
ctu fixarum, adeoque motu non tantummodo apparente, ſed ve-
<
lb
/>
ro. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tribuitur is motus perturbationi virium ortæ ex mutua
<
lb
/>
planetarum actione in ſe invicem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at illud utique huc uſque non-
<
lb
/>
dum demonſtratum eſt, illum motum accurate reſpondere actio-
<
lb
/>
nibus reliquorum planetarum agentium in ratione reciproca du-
<
lb
/>
plicata diſtantiarum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">neque enim adhuc ſine contemptibus pluri-
<
lb
/>
bus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">approximationibus a perfectione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exactitudine admo-
<
lb
/>
dum remotis ſolutum eſt problema, quod appellant, trium cor-
<
lb
/>
porum, quo quæratur motus trium corporum in ſe mutuo agen-
<
lb
/>
tium in ratione reciproca duplicata diſtantiarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">utcunque
<
lb
/>
projectorum, ac illæ ipſæ adhuc admodum imperfectæ ſolutiones,
<
lb
/>
quæ prolatæ huc uſque ſunt, inſerviunt tantummodo particulari-
<
lb
/>
bus quibuſdam caſibus, ut ubi unum corpus ſit maximum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">re-
<
lb
/>
motiſſimum, quemadmodum ſol, reliqua duo admodum minora
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inter ſe proxima, ut eſt Luna, ac Terra, vel remota admo-
<
lb
/>
dum a majore, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inter ſe, ut eſt Jupiter, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Saturnus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc
<
lb
/>
nemo hucuſque accuratum inſtituit, aut etiam inſtituere potuit
<
lb
/>
calculum pro actione perturbativa omnium planetarum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">qui-
<
lb
/>
bus ſi accedat actio perturbativa cometarum, qui, nec ſcitur,
<
lb
/>
quam multi ſint, nec quam longe abeant; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">multo adhuc ma-
<
lb
/>
gis evidenter patebit, nullum inde confici poſſe </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>