107107*DE STATICÆ PRAXI*
Quamobrem ſi in ſtitueretur pancration 30 orbiculis axiculisq́ue, cujus maxi-
mus aſteriſcus minimi eſſet decuplus, tum manubrii flexura maximi aſteriſci ſe-
midiametro, & ſucula S minimo aſteriſco æqualis, quę in ſpeciem machina ad-
modũ magnę molis nõ foret, põdus ab iſtiuſmodi ſucula ad alterũ ſibi æquilibre
è manubrio ſuſpensũ eſſet in ratione 1000000000000000000000000000000
ad 1. Poſita igitur perimetro minimi aſteriſci pedis unius tum tympani perime-
ter (per cujus centrum inductus eſt axis perimetri pedalis) inſtituti pancratii
manubrio æquepotĕtis eſſet pedũ 1000000000000000000000000000000,
Atqui maximi in terreno globo circuli ambitus nõ excedit pedes 108000000,
gradu æſtimato ſtadiis 480, ſtadio paſſibus geometricis 12@, paſſu denique pe-
dibus 5. Itaque ambitus tympani huic tantulo pancratio æquivalentis aliquot
millies millenis modis maximum terreſtrem circulũ excederet. Iam verò pan-
cratii manubrium infimo aſteriſco affixum, verſet aliquis puſio qui paulò effi-
cacius in id agat quam unius libræ pondus, is ſummo axi abſolvet funem
100000000000000000000000000000000 libras ducentem (adverte tamen
ſummum iſtum axem die uno ne ſemel quidem integrè circumductum iri) quę
univerſæ terræ molem cæteraq́ue hac comprehenſa quater millies ſuo pondere
excederent, cujus demonſtratio hujuſmodi affertur. Ambitus maximi terreſtris
circuli eſt pedum 108000000, ut jam ſupra docuimus, unde efficitur aream mi-
norem eſſe pedibus 1000000000000000, at que ſphæricam terræ ſuperſiciem
minorem 4000000000000000 pedibus; ſextans autem ſemidiametri globi
terreſtris minor eſt pedibus 6000000 quæ multiplicata cũ 4000000000000000
efficiunt 24000000000000000000000 cubicos pedes lõgè majores univer-
ſæterræ ſoliditate, jam ſingulorũ pedum pondere (liceteò neutiquã pertingat)
100 libris taxato, univerſiterrarum orbis põdus 2400000000000000000000000
libris cedere intelliges qui numerus per 4000 multiplicatus longè infra expo-
ſitum 1000000000000000000000000000000 conſiſtit.
mus aſteriſcus minimi eſſet decuplus, tum manubrii flexura maximi aſteriſci ſe-
midiametro, & ſucula S minimo aſteriſco æqualis, quę in ſpeciem machina ad-
modũ magnę molis nõ foret, põdus ab iſtiuſmodi ſucula ad alterũ ſibi æquilibre
è manubrio ſuſpensũ eſſet in ratione 1000000000000000000000000000000
ad 1. Poſita igitur perimetro minimi aſteriſci pedis unius tum tympani perime-
ter (per cujus centrum inductus eſt axis perimetri pedalis) inſtituti pancratii
manubrio æquepotĕtis eſſet pedũ 1000000000000000000000000000000,
Atqui maximi in terreno globo circuli ambitus nõ excedit pedes 108000000,
gradu æſtimato ſtadiis 480, ſtadio paſſibus geometricis 12@, paſſu denique pe-
dibus 5. Itaque ambitus tympani huic tantulo pancratio æquivalentis aliquot
millies millenis modis maximum terreſtrem circulũ excederet. Iam verò pan-
cratii manubrium infimo aſteriſco affixum, verſet aliquis puſio qui paulò effi-
cacius in id agat quam unius libræ pondus, is ſummo axi abſolvet funem
100000000000000000000000000000000 libras ducentem (adverte tamen
ſummum iſtum axem die uno ne ſemel quidem integrè circumductum iri) quę
univerſæ terræ molem cæteraq́ue hac comprehenſa quater millies ſuo pondere
excederent, cujus demonſtratio hujuſmodi affertur. Ambitus maximi terreſtris
circuli eſt pedum 108000000, ut jam ſupra docuimus, unde efficitur aream mi-
norem eſſe pedibus 1000000000000000, at que ſphæricam terræ ſuperſiciem
minorem 4000000000000000 pedibus; ſextans autem ſemidiametri globi
terreſtris minor eſt pedibus 6000000 quæ multiplicata cũ 4000000000000000
efficiunt 24000000000000000000000 cubicos pedes lõgè majores univer-
ſæterræ ſoliditate, jam ſingulorũ pedum pondere (liceteò neutiquã pertingat)
100 libris taxato, univerſiterrarum orbis põdus 2400000000000000000000000
libris cedere intelliges qui numerus per 4000 multiplicatus longè infra expo-
ſitum 1000000000000000000000000000000 conſiſtit.
Meritò igitur machinæ huic infinitam potentiam tribuimus.
Neque Archi-
medis exclamatio, δός μοι π{omi; ῦ} ςῶ {καὶ}, κινῶ τ{ὴν} γ{ήν} da mihi ubi conſiſtam & ter-
ram hanc eo pertraham, in quam ob inventũ à ſe Chariſtion quondam ovans
erupit, impoſſibilis autabſona videri debet. imò rationi conſentaneam jam evi-
cimus, ſecus radiorum & ponderum reciproca proportio quæ prima primi li-
bri propoſitionenobis demonſtrata ſuit, à veritate diſſideret, quod ipſum & fal-
ſum & impoſſibile eſt. Vt tamen etiam exemplo veritas ejus eluceſcat; demus
Chariſtio, vel huic Pancratio locum extra hanc terram ubi defigi poſſit, glo-
bumq́; hunc terrenũ ponderi jam dicto 2400000000000000000000000 ℔
æqualem, atque hominem ſingulis manubrii verſuris 100 libras tres pedes ſu-
blimè attollere, horisq́ue ſingulis 4000 verſationes conficere idque decem cõ-
tinuorum annorum jugi motu, annis ſingulis 365 diebus definitis, manifeſtum
eſt terram iſto temporis ſpatio {10512/24000000000000000000} unius pedis ſua ſede emotum
iri, & quamvis quantitas iſta nec cerni nec notari poſſit, potentia tamen infinita
nobis ita demonſtratur & animo concipitur, quæ multis annorum ſeculis con-
tinuata motum oculis quoque notabilem produceret.
medis exclamatio, δός μοι π{omi; ῦ} ςῶ {καὶ}, κινῶ τ{ὴν} γ{ήν} da mihi ubi conſiſtam & ter-
ram hanc eo pertraham, in quam ob inventũ à ſe Chariſtion quondam ovans
erupit, impoſſibilis autabſona videri debet. imò rationi conſentaneam jam evi-
cimus, ſecus radiorum & ponderum reciproca proportio quæ prima primi li-
bri propoſitionenobis demonſtrata ſuit, à veritate diſſideret, quod ipſum & fal-
ſum & impoſſibile eſt. Vt tamen etiam exemplo veritas ejus eluceſcat; demus
Chariſtio, vel huic Pancratio locum extra hanc terram ubi defigi poſſit, glo-
bumq́; hunc terrenũ ponderi jam dicto 2400000000000000000000000 ℔
æqualem, atque hominem ſingulis manubrii verſuris 100 libras tres pedes ſu-
blimè attollere, horisq́ue ſingulis 4000 verſationes conficere idque decem cõ-
tinuorum annorum jugi motu, annis ſingulis 365 diebus definitis, manifeſtum
eſt terram iſto temporis ſpatio {10512/24000000000000000000} unius pedis ſua ſede emotum
iri, & quamvis quantitas iſta nec cerni nec notari poſſit, potentia tamen infinita
nobis ita demonſtratur & animo concipitur, quæ multis annorum ſeculis con-
tinuata motum oculis quoque notabilem produceret.
Deinceps verò in cæteris Pancratii formis humano uſui accommodis, quo-
modo in navi machina impenſa exigua loco γepávß ſeu tympani qua onera
imponantur atque eximantur, qua anchoræ majores adducantur cõſtitui poſ-
ſit; Quomodo præla olearea vinaria atque hujus generis cætera vehementiffi-
mè comprimantur; quomodo ſplendidis ſtructionibus maximi lapides
modo in navi machina impenſa exigua loco γepávß ſeu tympani qua onera
imponantur atque eximantur, qua anchoræ majores adducantur cõſtitui poſ-
ſit; Quomodo præla olearea vinaria atque hujus generis cætera vehementiffi-
mè comprimantur; quomodo ſplendidis ſtructionibus maximi lapides