Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
11
12
13
14
15
(III)
16
(IV)
17
(V)
18
(VI)
19
(VII)
20
(VIII)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(56)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
56
"
file
="
0108
"
n
="
108
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
pro ipſa penitus accurata ratione reciproca duplicata diſtantia-
<
lb
/>
rum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">123. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Clairautius quidem in ſchediaſmate ante aliquot annos
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0108-01
"
xlink:href
="
note-0108-01a
"
xml:space
="
preserve
">Idem ex reli-
<
lb
/>
qua Aſtronomia:
<
lb
/>
poſſe autemhanc
<
lb
/>
legem accedere
<
lb
/>
ad illam quan-
<
lb
/>
tum libuerit.</
note
>
impreſſo, crediderat, ex ipſis motibus lineæ apſidum Lunæ col-
<
lb
/>
ligi ſenſibilem receſſum a ratione reciproca duplicata diſtantiæ,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eulerus in diſſertatione De Aberrationibus Jovis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Satur-
<
lb
/>
ni, quæ præmium retulit ab Academia Pariſienſi an. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1748,
<
lb
/>
cenſuit, in ipſo Jove, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Saturno haberi receſſum admodum
<
lb
/>
ſenſibilem ab illa ratione; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed id quidem ex calculi defectu non
<
lb
/>
ſatis producti ſibi accidiſſe Clairautius ipſe agnovit, ac edidit;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eulero aliquid ſimile ſortaſſe accidit: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nec ullum habetur
<
lb
/>
poſitivum argumentum pro ingenti receſſu gravitatis genera-
<
lb
/>
lis a ratione duplicata diſtantiarum in diſtantia Lunæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">mul-
<
lb
/>
to magis in diſtantia planetarum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Verum nec ullum habe-
<
lb
/>
tur argumentum poſitivum pro ratione ita penitus accurata,
<
lb
/>
ut diſcrimen ſenſum omnem prorſus effugiat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi id
<
lb
/>
haberetur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nihil tamen pati poſſet inde Theoria mea; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum
<
lb
/>
arcus ille meæ curvæ poſtremus V T poſſit accedere, quantum
<
lb
/>
libuerit, ad arcum illius hyperbolæ, quæ exhibet legem gra-
<
lb
/>
vitatis reciprocam quadratorum diſtantiæ, ipſam tangendo,
<
lb
/>
vel oſculando in punctis quotcunque, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quibuſcunque; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">a-
<
lb
/>
deoque ita poſſit accedere, ut diſcrimen in iis majoribus di-
<
lb
/>
ſtantiis ſenſum omnem effugiat, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">effectus nullum habeat
<
lb
/>
ſenſibile diſcrimen ab effectu, qui reſponderet ipſi legi gravita-
<
lb
/>
tis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi ea accurate ſervaret proportionem cum quadratis diſtan-
<
lb
/>
tiarum reciproce ſumptis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">124. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nec vero quidquam ipſi meæ virium Theoriæ obſunt
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0108-02
"
xlink:href
="
note-0108-02a
"
xml:space
="
preserve
">Difficultas a
<
lb
/>
Maupertuiſiana
<
lb
/>
perfectione ma-
<
lb
/>
xima Newto-
<
lb
/>
nianæ legis.</
note
>
meditationes Maupertuiſii, ingenioſæ illæ quidem, ſed meo
<
lb
/>
judicio nequaquam ſatis conformes Naturæ legibus circa le-
<
lb
/>
gem virium decreſcentium in ratione reciproca duplicata di-
<
lb
/>
ſtantiarum, cujus ille perfectiones quaſdam perſequitur, ut
<
lb
/>
illam, quod in hac una integri globi habeant eandem vi-
<
lb
/>
rium legem, quam ſingulæ particulæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Demonſtravit enim
<
lb
/>
Newtonus, globos, quorum ſinguli paribus a centro diſtantiis
<
lb
/>
homogenei ſint, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quorum particulæ minimæ ſe attrahant in
<
lb
/>
ratione reciproca duplicata diſtantiarum, ſe itidem attrahere
<
lb
/>
in eadem ratione diſtantiarum reciproca duplicata. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ob haſce
<
lb
/>
perfectiones hujus Theoriæ virium ipſe cenſuit hanc legem re-
<
lb
/>
ciprocam duplicatam diſtantiarum ab Auctore Naturæ ſelectam
<
lb
/>
fuiſſe, quam in Natura eſſe vellet.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">125. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At mihi quidem inprimis nec unquam placuit, nec
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0108-03
"
xlink:href
="
note-0108-03a
"
xml:space
="
preserve
">Prima reſpon-
<
lb
/>
ſio: nec cogno-
<
lb
/>
ſci fines omnes,
<
lb
/>
& perfectiones,
<
lb
/>
ac ſeligi etiam
<
lb
/>
minus perfecta
<
lb
/>
in gratiam per-
<
lb
/>
fectiorum.</
note
>
placebit ſane unquam in inveſtigatione Naturæ cauſarum
<
lb
/>
finalium uſus, quas tantummodo ad meditationem quandam,
<
lb
/>
contemplationemque, uſui eſſe poſſe arbitror, ubi leges Natu-
<
lb
/>
ræ aliunde innotuerint. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam nec perfectiones omnes in-
<
lb
/>
noteſcere nobis poſſunt, qui intimas rerum naturas nequaquam
<
lb
/>
inſpicimus, ſed externas tantummodo proprietates quaſdam a-
<
lb
/>
gnoſcimus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">fines omnes, quos Naturæ Auctor ſibi </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>