1mundi machinam, ſideraque omnia ſalutare ex or
dine; quàm tantam illam machinam, totque, &
tanta ſidera circum ipſam ire, eamque ſalutare?
Profectò nauis eſt aliqua ſenſibilis portio, ſiue po
tiùs eſt alicuius ſenſibilis magnitudinis reſpectu
portus, totiuſque oppoſitæ oræ; homo reſpectu ci
uitatis, vultus reſpectu auditorij: Terra verò com
parata ad tantæ illius machinæ amplitudinem, non
modò punctum eſt, ſed etiam, ſi quid fingi poteſt
inſenſibilius, ac minus puncto. Quanquam res poſ
ſet fortè videri vtcùmque tolerabilis, ſi tota illa ma
china vnico, ac ſimplici motu circumferretur ver
ſus occaſum; ſed cùm aliunde tot Planetæ circum
ferantur quoque verſus ortum; quid potuit fieri
abſurdius, quàm fingi ſupra Planetas, ſupraque
omneis ſtellas fixas, ac ſphæras etiam cryſtallinas,
vaſtiſſimam ſphæram Primi mobilis, quæ aduerſus infe
riores nitenteis in ortum ſuis ac lentis motibus, con
tranitatur ipſa, & verſus occaſum incredibili ce
leritate omneis abripiat? An poteſt eſſe quidpiam
violentius; & cogitari tamen eſſe in rerum natura
perpetuum? An eſſe quidpiam amfractuoſius; & at
tribui tamen naturæ, quæ quò tendit, procedit ſem
per per breuiſſimam, & complanatiſſimam viam?
Terrâ profecto in ortum conuerſâ, quo compen
dioſiùs nihil eſt, ſui, lentique in ortum motus re
linquentur ipſis Planetis; & qui tam ipſis, quam ſtel
lis fixis verſus occaſum ineſſe apparet, ex vnica Ter
ræ in ortum conuerſione apparebit; adeò vt hæc
ſola, ſimplexque conuerſio æquiualeat illi primo mo-
dine; quàm tantam illam machinam, totque, &
tanta ſidera circum ipſam ire, eamque ſalutare?
Profectò nauis eſt aliqua ſenſibilis portio, ſiue po
tiùs eſt alicuius ſenſibilis magnitudinis reſpectu
portus, totiuſque oppoſitæ oræ; homo reſpectu ci
uitatis, vultus reſpectu auditorij: Terra verò com
parata ad tantæ illius machinæ amplitudinem, non
modò punctum eſt, ſed etiam, ſi quid fingi poteſt
inſenſibilius, ac minus puncto. Quanquam res poſ
ſet fortè videri vtcùmque tolerabilis, ſi tota illa ma
china vnico, ac ſimplici motu circumferretur ver
ſus occaſum; ſed cùm aliunde tot Planetæ circum
ferantur quoque verſus ortum; quid potuit fieri
abſurdius, quàm fingi ſupra Planetas, ſupraque
omneis ſtellas fixas, ac ſphæras etiam cryſtallinas,
vaſtiſſimam ſphæram Primi mobilis, quæ aduerſus infe
riores nitenteis in ortum ſuis ac lentis motibus, con
tranitatur ipſa, & verſus occaſum incredibili ce
leritate omneis abripiat? An poteſt eſſe quidpiam
violentius; & cogitari tamen eſſe in rerum natura
perpetuum? An eſſe quidpiam amfractuoſius; & at
tribui tamen naturæ, quæ quò tendit, procedit ſem
per per breuiſſimam, & complanatiſſimam viam?
Terrâ profecto in ortum conuerſâ, quo compen
dioſiùs nihil eſt, ſui, lentique in ortum motus re
linquentur ipſis Planetis; & qui tam ipſis, quam ſtel
lis fixis verſus occaſum ineſſe apparet, ex vnica Ter
ræ in ortum conuerſione apparebit; adeò vt hæc
ſola, ſimplexque conuerſio æquiualeat illi primo mo-